Από την έντυπη έκδοση
Του Κώστα Δεληγιάννη
[email protected]
Ενεργό ρόλο στην ανάπτυξη του κλάδου αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, ο οποίος τα επόμενα χρόνια αναμένεται να αποκτήσει ιδιαίτερη δυναμική και στη χώρα μας, προσδοκά να αποκτήσει ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ). Γι’ αυτό τον σκοπό, σύμφωνα με πληροφορίες, θα αποστείλει σύντομα πρόταση προς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), ζητώντας το ρυθμιστικό πλαίσιο που θα διαμορφωθεί για την εγκατάσταση και λειτουργία των μονάδων αποθήκευσης, να επιτρέπει και τη δική του δραστηριοποίηση στον εν λόγω τομέα.
Η νέα δεκαετία
Αν και η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας προς το παρόν δεν αξιοποιείται σχεδόν καθόλου στη χώρα μας, με μοναδικές εξαιρέσεις το έργο αντλησιοταμίευσης της ΔΕΗ στην Ικαρία και το πρότζεκτ μετατροπής του Άη Στράτη σε «πράσινο» νησί, ήδη από τις αρχές της επόμενης δεκαετίας θα αρχίζει να διαδραματίζει ολοένα σημαντικότερο ρόλο. Ο λόγος είναι η δρομολογημένη ενίσχυση του μεριδίου των ΑΠΕ, το ποσοστό των οποίων θα ανέλθει στο 35% έως το 2030, σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα. Έτσι, με δεδομένο ότι η ηλεκτροπαραγωγή από τις περισσότερες ΑΠΕ δεν μπορεί να προγραμματισθεί (λόγω της στοχαστικότητάς τους), θα είναι απαραίτητες κεντρικές και διεσπαρμένες μονάδες που θα αποθηκεύουν τις «πράσινες» κιλοβατώρες οι οποίες δεν θα καταναλώνονται άμεσα, ώστε με αυτή την περίσσεια ηλεκτρικής ενέργειας να συμβάλουν στην ασφάλεια τροφοδοσίας, αλλά και την ευστάθεια του συστήματος.
Πλαίσιο λειτουργίας
Σε αυτό το πλαίσιο, όπως έχει δηλώσει δημόσια η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, εντός του 2020 θα καταρτισθεί το ρυθμιστικό πλαίσιο για τις μονάδες αποθήκευσης. Έτσι, με την πρότασή του, ο ΑΔΜΗΕ θα ζητήσει το ρυθμιστικό πλαίσιο να δίνει το «πράσινο φως» ώστε να μπορεί να δραστηριοποιηθεί στον κλάδο. Αν αυτό επιτευχθεί, ο Διαχειριστής εξετάζει να αξιοποιήσει την πολυετή εμπειρία διαχείρισης του ηλεκτρικού συστήματος, για στοχευμένες εφαρμογές αποθήκευσης με σκοπό την αναβάθμιση της μεταφορικής ικανότητας του δικτύου μεταφοράς, την παροχή υπηρεσιών για την εύρυθμη λειτουργία του συστήματος, καθώς και τη συμβολή στην επάρκεια και την εφεδρεία εκτάκτων αναγκών στα νησιά που διασυνδέονται. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, ο ΑΔΜΗΕ δεν «βλέπει» μόνο τη διαχείριση τέτοιων εφαρμογών, καθώς ενδιαφέρεται επίσης και για την υλοποίηση μονάδων αποθήκευσης, ενδεχομένως σε συνεργασία με άλλες εταιρείες.
Η προοπτική σύμπραξης υποδεικνύει πως με τη δραστηριοποίησή του ο ΑΔΜΗΕ εκτιμά ότι θα συμπληρώσει, και δεν θα αποκλείσει, τα έργα άλλων επενδυτών. Με δεδομένο κατ’ αρχάς ότι η συγκεκριμένη αγορά δεν βρίσκεται καν στα σπάργανα στη χώρα μας, ο Διαχειριστής «βλέπει» πως μπορεί να συμβάλει στην εκκίνησή της, μέχρι αυτή να αποκτήσει το απαραίτητο momentum. Παράλληλα, επειδή τα έργα αποθήκευσης έχουν υψηλό κόστος και ρίσκο, θεωρεί πως η «παρουσία» του θα αποτρέψει την πιθανότητα να μην αναπτυχθούν όσα έργα απαιτούνται, ή να μην υλοποιηθούν τόσο γρήγορα όσο χρειάζεται.
Ευρωπαϊκό ζήτημα
Αξίζει να σημειωθεί πως ανάλογος διάλογος, για το αν θα πρέπει να έχουν ρόλο στον κλάδο αποθήκευσης οι Διαχειριστές των συστημάτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, γίνεται αυτή την εποχή σε πολλά ακόμη ευρωπαϊκά κράτη-μέλη. Έτσι, καθώς οι Διαχειριστές έχουν άμεση και καθημερινή εποπτεία του ηλεκτρικού συστήματος, στην Ιταλία π.χ. συζητούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις ώστε ο «ιταλικός ΑΔΜΗΕ» (Terna) να αναλάβει την κατασκευή ή τη διαχείριση μονάδων.
Στην περίπτωση της χώρας μας, ο ΑΔΜΗΕ «βλέπει» κατ’ αρχάς την ανάπτυξη συστημάτων μικρής κλίμακας (δηλαδή μπαταριών) στα νησιά που διασυνδέονται, συμβάλλοντας έτσι σε επείγουσες περιπτώσεις στον καλύτερο έλεγχο του τοπικού δικτύου. Έτσι, ένα τέτοιο σύστημα αποθήκευσης θα μπορεί να εξασφαλίσει για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα την ηλεκτροδότηση του νησιού σε περίπτωση βλάβης της διασύνδεσης. Επομένως, θα μειώσει δραστικά τον ρόλο που καλούνται να παίξουν οι μονάδες ψυχρής εφεδρείας.
Όσον αφορά το ηπειρωτικό δίκτυο, ο Διαχειριστής εξετάζει την προοπτική συστημάτων κεντρικής αποθήκευσης με μεσαίο μέγεθος, ή ακόμη και μεγάλης δυναμικότητας (αντλησιοταμιευτικά), σε συνεργασία με άλλους εταίρους. Με τέτοιες εφαρμογές θα μπορεί να κάνει καλύτερη διαχείριση των υφιστάμενων γραμμών μεταφοράς, βελτιώνοντας τη μεταφορική ικανότητα του δικτύου. Επίσης, θα έχει τη δυνατότητα να διασφαλίζει την αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος, στο οποίο οι ΑΠΕ θα αποκτούν σταδιακά ολοένα και πιο πρωταγωνιστικό ρόλο.
