Aντιμέτωπος με μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις στην ιστορία του βρίσκεται ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, καθώς το δευτεροβάθμιο δικαστήριο του Οργανισμού χάνει την εξουσία να εκδίδει αποφάσεις για νέες υποθέσεις αντιπαράθεσης. Και αυτό διότι οι ΗΠΑ μπλοκάρουν τη διαδικασία διορισμού νέων δικαστών, εις ένδειξη διαμαρτυρίας για τον τρόπο που λειτουργεί ο ΠΟΕ.
Το δευτεροβάθμιο δικαστήριο του ΠΟΕ θεωρείται το ανώτατο δικαστήριο για υποθέσεις διεθνούς εμπορίου. Το μπλόκο των ΗΠΑ σημαίνει ότι από σήμερα το βράδυ, χάνει τη δικαιοδοσία να εκδίδει αποφάσεις σε νέες εμπορικές υποθέσεις. Το πάνελ, οι «ετυμηγορίες» του οποίου έχουν άμεσο αντίκτυπο σε παγκόσμιες εμπορικές συναλλαγές αξίας πολλών δισ. δολαρίων, υποτίθεται ότι απαρτίζεται από επτά δικαστές. O αριθμός τους όμως έχει μειωθεί, καθώς οι ΗΠΑ έχουν μπλοκάρει τη διαδικασία αντικατάστασής τους, λόγω ενστάσεων για τον τρόπο που ο ΠΟΕ λαμβάνει αποφάσεις σε ζητήματα εμπορικών αντιπαραθέσεων.
Ο ελάχιστος αριθμός που χρειάζεται για την έκδοση αποφάσεων είναι τρεις δικαστές και η θητεία των δύο από τους τρεις εναπομείναντες λήγει σήμερα τα μεσάνυχτα.
Εάν δεν υπάρξει ανατροπή της τελευταίας στιγμής, η αποδυνάμωση του δευτεροβάθμιου οργάνου συνιστά μείζον πλήγμα για το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα, όπως υποστηρίζουν επικριτές σε άρθρο της «Deutsche Welle», σημειώνοντας ότι η κατάσταση εγκυμονεί τον κίνδυνο δημιουργίας ενός συστήματος εμπορικών σχέσεων που βασίζονται στην εξουσία, αντί σε δεσμευτικούς διεθνείς κανόνες.
Σε αυτή την περίπτωση, οι χώρες θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τους δασμούς ή να μπουν στον πειρασμό να εφαρμόσουν μέτρα προστατευτισμού, χωρίς να χρειάζεται να ανησυχούν για την προοπτική κυρώσεων εάν παραβούν τους κανονισμούς του ΠΟΕ. Και η άνοδος του προστατευτισμού θα μπορούσε να ενισχύσει την επιχειρηματική αβεβαιότητα και να αποθαρρύνει το εμπόριο και τις επενδύσεις.
«Αυτή η εξέλιξη πιθανότατα σημαίνει το τέλος του ΠΟΕ έτσι όπως τον ξέρουμε», δηλώνει στην «DW» ο Χόλγκερ Σμίντιγκ, επικεφαλής οικονομολόγος στην Berenberg Bank. «Το παιχνίδι ενδεχομένως να συνεχισθεί χωρίς διαιτητή και γνωρίζουμε ότι αυτό φέρνει προβλήματα... Πρόκειται για μια άνευ προηγουμένου κρίση και χρεάζεται να επιλυθεί άμεσα», προσθέτει ο κ. Σμίτιγκ.
Η απώλεια του ρόλου διαιτητή σε εμπορικές αντιπαραθέσεις απειλεί το μέλλον και του ίδιου του ΠΟΕ, ενός οργανισμού που αποτελείται από 164 χώρες και δεν έχει καταφέρει να καταλήξει σε διεθνή συμφωνία από τότε που εγκαταλείφθηκε ο γύρος της Ντόχα, το 2015.
naftemporiki.gr
