Από την έντυπη έκδοση
Του Κώστα Δεληγιάννη
[email protected]
Τη συμβολή των μέτρων που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση για την ενεργειακή αγορά προς την κατεύθυνση της μακροπρόθεσμης περαιτέρω απελευθέρωσή της, αναγνωρίζει η Κομισιόν στην έκθεση ενισχυμένης εποπτείας. Την ίδια στιγμή, σημειώνει ότι η ελληνική κυβέρνηση θα παρουσιάσει τον Ιανουάριο του 2020 αναθεωρημένα διαρθρωτικά μέτρα για την αντιμετώπιση της μονοπωλιακής πρόσβασης της ΔΕΗ στον λιγνίτη, επισημαίνοντας ότι τέτοια βραχυπρόθεσμα μέτρα είναι αναγκαία για να «απαντηθεί» η συνεχιζόμενη δεσπόζουσα θέση της επιχείρησης στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού.
Οι Βρυξέλλες χαιρετίζουν το «φιλόδοξο», όπως σημειώνουν, σχέδιο της κυβέρνησης για τον μετασχηματισμό της ενεργειακής αγοράς σε βάθος χρόνου, μέσα από πρωτοβουλίες, όπως η απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων έως το 2028. Ωστόσο, θεωρούν απαραίτητη την εφαρμογή μέτρων που θα αποκαταστήσουν την πρόσβαση όλων των εταιρειών στον λιγνίτη μέχρι την πλήρη κατάργησή του, υπογραμμίζοντας ότι θα πρέπει να βρεθεί εναλλακτική λύση για την άρση της παραβίασης της δέσμευσης για την αντιμονοπωλιακή πολιτική, έπειτα από την αποτυχία πώλησης των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ.
Σε αυτό το πλαίσιο, αν και οι Βρυξέλλες τονίζουν ότι οι ανταγωνιστές της ΔΕΗ εισέρχονται στην αγορά λιανικής και χονδρικής, υπογραμμίζουν ότι η κυρίαρχη θέση της επιχείρησης και η αποκλειστική πρόσβασή της στον λιγνίτη συνεχίζει να προκαλεί ανησυχία. Εξάλλου, σύμφωνα με την Κομισιόν, παρόλο που το μερίδιο της ΔΕΗ στην αγορά λιανικής έχει μειωθεί, εξακολουθεί να παραμένει υψηλό, στο 72% τον Σεπτέμβριο. Παράλληλα, στην έκθεση αναγνωρίζεται ότι έπειτα από αρκετή καθυστέρηση προχωρούν τα βήματα για την εφαρμογή του Target Model στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι τη νέα προθεσμία, του Ιουνίου 2020. Οι Βρυξέλλες επισημαίνουν ότι η κυβέρνηση έχει αναγορεύσει σε πολιτική προτεραιότητα την έγκαιρη έναρξη των νέων αγορών, για την οποία υπογραμμίζουν ότι βρίσκεται σε καλό δρόμο. Επίσης, σημειώνουν ότι από την προηγούμενη έκθεση έχει πραγματοποιηθεί ουσιώδης πρόοδος σε διάφορα σκέλη προετοιμασίας των νέων αγορών. Στην έκθεση υπογραμμίζεται ότι οι τιμές χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη, καθώς τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι οι τιμές της Ελλάδας ανέρχονται σε 65,5 ευρώ ανά MWh (έναντι 43,3 ευρώ ανά MWh στην Ε.Ε. κατά μέσο όρο), λόγω της αύξησης του κόστους του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου της Ε.Ε.
Άδειες ΑΠΕ
Όσον αφορά τις ΑΠΕ, η Κομισιόν θεωρεί κρίσιμη για την υλοποίηση νέων επενδύσεων στον κλάδο τη βελτίωση της αδειοδοτικής διαδικασίας. Προς την ίδια κατεύθυνση, σύμφωνα με την έκθεση, θα συμβάλει και η αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου. Πάντως, επισημαίνεται ότι ζητήματα όπως η επιβολή χρεώσεων [τέλος διακράτησης] για τη διατήρηση των αδειών παραγωγής, όταν για τις καθυστερήσεις υλοποίησης των projects δεν είναι υπαίτιοι οι επενδυτές, βλάπτουν τις «πράσινες» επενδύσεις.
Επίσης, η Κομισιόν αναφέρει πως εκφράζονται ανησυχίες για πιθανή αρνητική επίπτωση στον ΕΛΑΠΕ από την κατάργηση των ποσών που καταβάλλουν οι προμηθευτές, χωρίς να αντικατασταθεί η προκληθείσα απώλεια εσόδου από κάποια άλλη πηγή.
Σχολιάζοντας την έκθεση, κύκλοι του ΥΠΕΝ σημειώνουν πως συνιστά πολύ θετική εξέλιξη, καθώς αναγνωρίζει τις μεταρρυθμιστικές προτεραιότητες της ελληνικής κυβέρνησης και αποδέχεται ότι περαιτέρω πρωτοβουλίες θα αναληφθούν τον Ιανουάριο, όταν θα έχει εγκριθεί το νέο επιχειρηματικό σχέδιο της ΔΕΗ, αλλά και το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ). Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η κυβέρνηση θα συνεργαστεί με την Επιτροπή για να εξασφαλίσει μια συνολική συμφωνία για το Target Model, τον Μεταβατικό Μηχανισμό Αποζημίωσης Ευελιξίας, τον Μηχανισμό Διακοψιμότητας, τις επιπτώσεις της απολιγνιτοποίησης στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και τον Μόνιμο Μηχανισμό Αποζημίωσης Επάρκειας Ισχύος.