Την ικανοποίησή της για τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν την Τετάρτη οι υπουργοί Γεωργίας των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τη μεταρρύθμιση της κοινής οργάνωσης της αγοράς (ΚΟΑ) οίνου εξέφρασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Όπως επισημαίνει σε ανακοίνωσή της, με τις αλλαγές θα επέλθει ισορροπία στην αγορά οίνου, θα καταργηθούν σταδιακά τα περιττά και δαπανηρά μέτρα παρέμβασης στην αγορά και θα δοθεί η δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί ο προϋπολογισμός για την εφαρμογή πιο αποτελεσματικών και προορατικών μέτρων, που θα τονώσουν την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών κρασιών.
Η μεταρρύθμιση προβλέπει ταχύρρυθμη αναδιάρθρωση του αμπελοοινικού κλάδου, δεδομένου ότι περιλαμβάνει ένα τριετούς διάρκειας καθεστώς εκρίζωσης σε εθελούσια βάση για να απαλλαγεί η αγορά από τα πλεονάσματα κρασιών που δεν είναι ανταγωνιστικά. Οι επιδοτήσεις για απόσταξη κρίσης και απόσταξη εδώδιμης αλκοόλης θα καταργηθούν σταδιακά και τα χρήματα θα κατανεμηθούν ως εθνικά κονδύλια, τα οποία θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προώθηση των κρασιών στις αγορές τρίτων χωρών, την καινοτομία και για την αναδιάρθρωση και τον εκσυγχρονισμό των αμπελώνων και των οιναποθηκών.
Η μεταρρύθμιση, σύμφωνα πάντα με την Κομισιόν, θα εξασφαλίσει την προστασία του περιβάλλοντος στις αμπελουργικές περιοχές, θα διαφυλάξει τις παραδοσιακές και εδραιωμένες πολιτικές για την ποιότητα και θα απλουστεύσει τους κανόνες επισήμανσης προς όφελος τόσο των παραγωγών όσο και των καταναλωτών. Η μεταρρύθμιση θα αρχίσει να ισχύει την 1η Αυγούστου 2008.
«Είμαι πολύ ικανοποιημένη γιατί κατορθώσαμε να βρούμε συμβιβαστική λύση και θέλω να ευχαριστήσω τους υπουργούς για την προθυμία τους να επιλύσουν τα περίπλοκα ζητήματα», δήλωσε η Επίτροπος Mariann Fischer Boel, αρμόδια για τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη, συνεχίζοντας: «Αντί να δαπανούμε μεγάλο μέρος του προϋπολογισμού μας για να απαλλαγούμε από αζήτητα πλεονάσματα, μπορούμε πλέον να εστιάσουμε τις προσπάθειές μας στην αντιμετώπιση των ανταγωνιστών μας και στην ανάκτηση μεριδίων αγοράς. Μπορεί να μην επιτύχαμε όλα όσα επιδιώκαμε, αλλά καταλήξαμε σε μια ισόρροπη συμφωνία. Ευελπιστώ ότι τα κράτη μέλη θα αξιοποιήσουν τα νέα μέσα που θα έχουν στη διάθεσή τους.»
Κύρια σημεία της αναθεωρημένης ΚΟΑ
Εθνικά κονδύλια: Χάρη σΆ αυτά, τα κράτη μέλη θα μπορούν να προσαρμόσουν τα μέτρα στις ιδιαίτερες συνθήκες τους. Τα πιθανά μέτρα περιλαμβάνουν την προώθηση στις αγορές τρίτων χωρών, την αναδιάρθρωση/μετατροπή αμπελώνων, τον εκσυγχρονισμό της αλυσίδας παραγωγής, την καινοτομία, τη στήριξη του πρώιμου τρύγου και νέα μέτρα διαχείρισης κρίσεων.
Μέτρα αγροτικής ανάπτυξης: Ορισμένα κονδύλια θα μεταφερθούν στον προϋπολογισμό των μέτρων αγροτικής ανάπτυξης και θα δεσμευθούν για να διατεθούν στις περιοχές οινοπαραγωγής. Τα σχετικά μέτρα μπορούν να περιλαμβάνουν τα εξής: εγκατάσταση νέων γεωργών, καλύτερη προώθηση στην αγορά, επαγγελματική κατάρτιση, στήριξη των οργανώσεων παραγωγών, στήριξη για την κάλυψη των πρόσθετων δαπανών και της απώλειας εισοδήματος που συνεπάγεται η διατήρηση τοπίων της πολιτιστικής κληρονομιάς, πρόωρη συνταξιοδότηση.
Δικαιώματα φύτευσης: Θα καταργηθούν σταδιακά μέχρι το 2015, ενώ θα παρέχεται η δυνατότητα διατήρησής στους σε εθνικό επίπεδο μέχρι το 2018.
Σταδιακή κατάργηση των καθεστώτων απόσταξης: Η απόσταξη κρίσης επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών, περιοριζόμενη σε τέσσερα έτη μέχρι το τέλος της περιόδου 2011-12, με μέγιστο όριο δαπανών 20 % του εθνικού κονδυλίου το πρώτο έτος, 15 % το δεύτερο, 10 % το τρίτο και 5 % το τέταρτο έτος. Η απόσταξη εδώδιμης αλκοόλης θα καταργηθεί σταδιακά εντός τετραετίας. Κατά τη μεταβατική περίοδο θα χορηγείται συνδεδεμένη με την παραγωγή ενίσχυση, την οποία θα αντικαταστήσει έπειτα η αποσυνδεδεμένη ενιαία ενίσχυση ανά εκμετάλλευση. Τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να ζητούν απόσταξη υποπροϊόντων, η οποία θα χρηματοδοτείται από τα εθνικά κονδύλια, με ποσά σημαντικά χαμηλότερα από τα σημερινά, για την κάλυψη των εξόδων συλλογής και μεταποίησης των υποπροϊόντων.
Καθιέρωση της ενιαίας ενίσχυσης ανά εκμετάλλευση: Αποσυνδεδεμένη ενιαία ενίσχυση ανά εκμετάλλευση, την οποία θα χορηγούν τα κράτη μέλη σε αμπελουργούς έχοντας διακριτική ευχέρεια και σε όλους τους καλλιεργητές που εκριζώνουν τους αμπελώνες τους.
Εκρίζωση: Τριετούς διάρκειας καθεστώς εκρίζωσης σε εθελούσια βάση, το οποίο καλύπτει συνολική έκταση 175.000 εκταρίων, με πριμοδότηση που μειώνεται προοδευτικά κατά τα τρία έτη. Τα κράτη μέλη θα μπορούν να παύουν την εκρίζωση, εάν η έκταση υπερβαίνει 8 % της συνολικής έκτασης των αμπελώνων της χώρας ή το 10 % της συνολικής έκτασης μιας περιφέρειας. Η Επιτροπή θα μπορεί να παύει την εκρίζωση, όταν η έκταση φθάνει το 15 % της συνολικής έκτασης αμπελοκαλλιεργειών ενός κράτους μέλους. Τα κράτη μέλη θα μπορούν επίσης να εξαιρούν την εκρίζωση σε ορεινές περιοχές και περιοχές με μεγάλη κλίση του εδάφους, καθώς και για περιβαλλοντικούς λόγους.
Οινολογικές πρακτικές: Η αρμοδιότητα για την έγκριση νέων ή την τροποποίηση υφιστάμενων οινολογικών πρακτικών θα μεταφερθεί στην Επιτροπή, η οποία θα αξιολογεί τις οινολογικές πρακτικές που αποδέχεται ο Διεθνής Οργανισμός Αμπέλου και Οίνου (OIV) και θα προσθέτει ορισμένες στον κατάλογο των αποδεκτών πρακτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).
Βελτίωση των κανόνων επισήμανσης: Η έννοια των οίνων ποιότητας της ΕΕ θα βασίζεται στους οίνους με προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη και στους οίνους με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης. Οι εδραιωμένες εθνικές πολιτικές για την ποιότητα θα διασφαλιστούν. Οι ετικέτες θα είναι απλούστερες και θα επιτρέπεται, για παράδειγμα, η αναγραφή της ποικιλίας αμπέλου και του έτους συγκομιδής, προκειμένου για οίνους χωρίς γεωγραφική ένδειξη. Θα συνεχιστεί η προστασία ορισμένων παραδοσιακών όρων και σχημάτων φιαλών.
Εμπλουτισμός με ζάχαρη: Θα εξακολουθήσει να επιτρέπεται, αλλά θα μειωθούν τα ανώτατα επίπεδα εμπλουτισμού με ζάχαρη ή γλεύκος. Τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να ζητούν από την Επιτροπή να αυξήσει το επίπεδο εμπλουτισμού, επικαλούμενα έκτακτες καιρικές συνθήκες.
Ενίσχυση για τη χρήση γλεύκους: Επιτρέπεται να χορηγούνται ενισχύσεις για γλεύκη με τη σημερινή τους μορφή για μία τετραετία. Μετά τη μεταβατική αυτή περίοδο, οι δαπάνες που αφορούν ενισχύσεις για γλεύκη θα μετατραπούν σε αποσυνδεδεμένες ενισχύσεις προς οινοποιούς.
