Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Χωρίς το παραμικρό κόστος θα γίνει η προγραμματισμένη «απεξάρτηση» της Ελλάδας από τον βραχυπρόθεσμο δανεισμό, κίνηση που προωθείται για να προστατευτεί η χώρα από μελλοντικές «αναταράξεις» στην αγορά ομολόγων.
Η χθεσινή δημοπρασία εντόκων γραμματίων ήταν η δεύτερη κατά σειρά τις τελευταίες ημέρες κατά την οποία ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους δανείστηκε χωρίς κόστος. Πλέον, δημιουργείται «τάση» μηδενισμού (ή ακόμη και αρνητικών αποδόσεων) για το σύνολο των εντόκων γραμματίων. Έτσι, με το ποσό που θα εξασφαλιστεί από τους τόκους (μέσα στο 12μηνο θα ολοκληρωθεί ένας κύκλος αναχρηματοδότησης όλων των εντόκων συνολικού ύψους περίπου 15 δισ. ευρώ) θα «χρηματοδοτηθεί» η μείωση της έκθεσης της χώρας στα έντοκα γραμμάτια.
Αυτή η μείωση έχει ένα επιτοκιακό κόστος (καθώς ακόμη και η έκδοση ενός πενταετούς ομολόγου για να χρηματοδοτηθεί η αποπληρωμή των εντόκων θα έχει ένα επιτόκιο), αλλά αυτό το κόστος εκτιμάται ότι θα καλυφθεί από τον μηδενισμό των επιτοκίων στα έντοκα γραμμάτια.
Έτσι, ο περιορισμός του βραχυπρόθεσμου δανεισμού (ο οποίος περιγράφεται ουσιαστικά και στο προσχέδιο του προϋπολογισμού) θα γίνει ανέξοδα. Μάλιστα, όσο θα προχωράει η διαδικασία αναβάθμισης της ελληνικής οικονομίας -αναμένεται αναβάθμιση την επόμενη εβδομάδα και από τον καναδικό οίκο DBRS- τόσο θα βελτιώνονται οι συνθήκες.
Άντληση 812,5 εκατ. ευρώ
Χθες ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους προχώρησε στην έκδοση εντόκων γραμματίων διάρκειας 26 εβδομάδων και άντλησε συνολικά 812,5 εκατ. ευρώ, όσα είχαν αντληθεί και στις 2 Οκτωβρίου. Στην απόδοση καταγράφηκε περαιτέρω πτώση, καθώς αυτή διαμορφώθηκε στο απόλυτο μηδέν, ενώ στις 2 Οκτωβρίου είχε ανέλθει στο 0,097%. Αποτελεί το δεύτερο θετικό γεγονός, καθώς προ ημερών είχε προηγηθεί η καταγραφή αρνητικής απόδοσης σε έκδοση εντόκου γραμματίου.
Στα θετικά καταγράφηκε και η αυξημένη ζήτηση για το χθεσινό έντοκο γραμμάτιο.
Οι προσφορές έφτασαν στο 1,802 δισ. ευρώ, έναντι 1,526 δισ. ευρώ που ήταν στις 2 Οκτωβρίου, ενώ ο συντελεστής κάλυψης αυξήθηκε ακόμη περισσότερο, στο 2,88 από 2,44 στις αρχές του μήνα, στοιχεία που αποτελούν σαφείς ενδείξεις ότι υπάρχει ζήτηση για τα ελληνικά έντοκα γραμμάτια παρά τον μηδενισμό των αποδόσεων.
Η επιτοκιακή καμπύλη των εντόκων γραμματίων εξάμηνης διάρκειας δείχνει και την πρόοδο που έχει συντελεστεί το τελευταίο 12μηνο. Η χρονιά ξεκίνησε με απόδοση 0,9%, ποσοστό αισθητά χαμηλότερο σε σχέση με το 1,65% που είχε μπει το 2018.
Η χθεσινή ήταν η 10η έκδοση εντόκου γραμματίου εξάμηνης διάρκειας που έγινε φέτος. Από έκδοση σε έκδοση καταγραφόταν συνεχής μείωση: 0,75% στο τέλος Ιανουαρίου, 0,72% στο τέλος Φεβρουαρίου, 0,46% στο τέλος Απριλίου, 0,23% τον Ιούλιο, 0,097% στις αρχές Οκτωβρίου και 0% στο τέλος Οκτωβρίου.
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού αναφέρει ότι οι βραχυπρόθεσμοι τίτλοι στο τέλος του 2020 θα περιοριστούν στα 9,72 δισ. ευρώ, από 15,28 δισ. ευρώ στο τέλος του 2018 και 12,72 δισ. ευρώ στο τέλος του 2019 (που είναι το εκτιμώμενο κλείσιμο για τη φετινή χρονιά). Στους βραχυπρόθεσμους τίτλους κυριαρχούν τα έντοκα γραμμάτια, κάτι που σημαίνει ότι η διαδικασία μείωσης του στοκ έχει ήδη δρομολογηθεί. Το πιθανότερο σενάριο είναι ότι για τη μείωση θα χρησιμοποιηθούν οι πόροι που θα αντληθούν από τις επόμενες εκδόσεις ομολόγων, είτε αυτό γίνει μέχρι το τέλος του χρόνου (δεν έχει αποκλειστεί το ενδεχόμενο νέας εξόδου στις αγορές μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου) είτε γίνει στις αρχές του 2020.
Αντίρροπες δυνάμεις
Σε δημοσιονομικό επίπεδο το παραπάνω σενάριο σημαίνει ότι τους επόμενους μήνες θα καταγράφονται δύο αντίρροπες δυνάμεις:
1. Από τη μία θα γίνεται ολοένα και χαμηλότερο το κόστος δανεισμού από τα έντοκα γραμμάτια, με προοπτική ακόμη και να μηδενιστεί με τη συμπλήρωση ενός 12μήνου.
2. Από την άλλη θα μειώνεται η έκθεση στα έντοκα γραμμάτια και θα μεταφέρεται χρέος (περίπου 5 δισ. ευρώ) στους μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους τίτλους. Με την πτωτική πορεία των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων, αυτή η αναχρηματοδότηση θα μπορεί να γίνει με επιτόκιο ακόμη και κάτω της μισής ποσοστιαίας μονάδας. Σήμερα η απόδοση του ελληνικού πενταετούς είναι στο 0,44%, ενώ η προοπτική είναι να περιοριστεί ακόμη περισσότερο, ειδικά αν συνεχιστεί η αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τους οίκους αξιολόγησης.
Στο 1,18% η απόδοση του ελληνικού 10ετούς
Νέο ράλι σημείωσαν χθες οι τιμές των ελληνικών κρατικών ομολόγων, καθώς παραμένει ο θετικός αντίκτυπος από την πρόσφατη αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας από τον οίκο S&P, ο οποίος άφησε ανοικτή την πόρτα για περαιτέρω αναβάθμιση. Τα ελληνικά ομόλογα, όμως, ευνοήθηκαν και από το γενικότερο θετικό κλίμα που επικρατεί στην Ευρωζώνη, δεδομένου ότι η ΕΚΤ άρχισε και πάλι από χθες τις αγορές ομολόγων, στο πλαίσιο του νέου προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης.
Η απόδοση του 10ετούς υποχώρησε περαιτέρω τρεις μονάδες βάσης, στο 1,18%, με το spread έναντι του αντίστοιχου γερμανικού στις 158 μονάδες βάσης και με τον όγκο συναλλαγών στην ΗΔΑΤ να διαμορφώνεται στα 14 εκατ. ευρώ. Επίσης, θα πρέπει να τονιστεί και η σημαντική αποκλιμάκωση της διαφοράς απόδοσης μεταξύ των ελληνικών και ιταλικών 10ετών, που περιορίζεται μόλις στις έξι μονάδες βάσης, συγκριτικά με τις 164 μονάδες βάσης που βρισκόταν στην αρχή του έτους. Αναλυτές της Capital Economics εκτιμούν ότι το spread θα μπορούσε σύντομα να γυρίσει σε αρνητικό έδαφος, καθώς ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας είναι ισχυρότερος από τον ιταλικό ρυθμό ανάπτυξης στη διάρκεια του τρέχοντος έτους, ενώ το ελληνικό χρέος έναντι του ΑΕΠ βρίσκεται σε πτωτική τροχιά σε αντίθεση με το ιταλικό. Επίσης, σε αντίθεση με την Ελλάδα, η οποία κατέβαλε μηδενικό επιτόκιο στην έκδοση εντόκων έξι μηνών, η Ιταλία κατέβαλε επιτόκιο σε υψηλά τριμήνου στις δημοπρασίες πενταετών και δεκαετών ομολόγων της.
