Από την έντυπη έκδοση
Της Λέττας Καλαμαρά
[email protected]
Στο 0,57% του ΑΕΠ ανήλθαν οι δαπάνες των ελληνικών επιχειρήσεων σε Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α) το 2018, παρουσιάζοντας αύξηση 5,6% σε σχέση με το 2017, φτάνοντας το 1,049 δισ. ευρώ και αντιπροσωπεύοντας τη μερίδα του λέοντος στο σύνολο των επενδύσεων σε έρευνα και ανάπτυξη το 2018 στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία που δημοσίευσε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ) και έχουν αποσταλεί στη Eurostat.
Ειδικότερα οι συνολικές δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν για Ε&Α κατά το προηγούμενο έτος στη χώρα μας σε όλους τους τομείς (τομέας επιχειρήσεων, κρατικός τομέας, τομέας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τομέας ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων) ήταν 2,174 δισ. ευρώ, κατά 6,7% υψηλότερες σε σχέση με το 2017, αρκετά όμως πιο πίσω από χώρες όπως η Τσεχία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, το Βέλγιο. Ο δείκτης «Ένταση Ε&Α», που εκφράζει τις δαπάνες Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ, διαμορφώθηκε στο 1,18% από 1,13% το 2017, με τη μεγαλύτερη συνεισφορά στον δείκτη να την έχει ο επιχειρηματικός τομέας (0,57%).
Σύμφωνα με το ΕΚΤ οι δαπάνες Ε&Α του τομέα των επιχειρήσεων χρηματοδοτήθηκαν κατά 81,5% (855,10 εκατ. ευρώ) από ίδια κεφάλαια και τα υπόλοιπα προήλθαν από κρατικές και ευρωπαϊκές πηγές. Ειδικότερα μεγάλο μέρος αφορά την ιδία χρηματοδότηση των επιχειρήσεων για την υλοποίηση των εσωτερικών τους δραστηριοτήτων Ε&Α και το υπόλοιπο αφορά τη χρηματοδότηση Ε&Α σε άλλους φορείς (ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια, άλλες επιχειρήσεις κ.λπ.). Διαχρονικά από το 2011 έως το 2018, όπως δείχνουν τα στοιχεία, οι δαπάνες των επιχειρήσεων σε έρευνα και ανάπτυξη βαίνουν αυξανόμενες, από 485,6 εκατ. ευρώ το 2011 (0,23% του ΑΕΠ) στο 1,049 δισ. ευρώ το 2018 (0,57% του ΑΕΠ), παρά την οικονομική κρίση, γεγονός που δείχνει την πεποίθηση αλλά και την ανάγκη για διαφοροποίηση στην παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών ως καταλυτικό στοιχείο της επιχειρηματικής επιβίωσης και ανάπτυξης.
Λοιποί τομείς
Στους υπόλοιπους τομείς, εκτός των επιχειρήσεων που απαρτίζουν το σύνολο των δαπανών σε Ε&Α στην Ελλάδα, παρατηρήθηκε επίσης αύξηση των ερευνητικών δαπανών. Στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης πραγματοποιήθηκαν δαπάνες 618,58 εκατ. ευρώ (0,34% του ΑΕΠ), αυξημένες κατά 7,2% σε σχέση με το 2017. Στον κρατικό τομέα πραγματοποιήθηκαν δαπάνες 484,95 εκατ. ευρώ (0,26% του ΑΕΠ), αυξημένες κατά 7,5% και στον τομέα των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων 21,64 εκατ. ευρώ (0,01% του ΑΕΠ, αύξηση 32%).
Σημαντική αύξηση σημειώθηκε το 2018 στις δαπάνες που χρηματοδοτήθηκαν από το ΕΣΠΑ. Αναλυτικότερα, η χρηματοδότηση των δαπανών Ε&Α από το ΕΣΠΑ ήταν 149,80 εκατ. ευρώ, διπλάσια από το 2017 (αύξηση 107,0%), και αφορούσε όλους τους τομείς: τις επιχειρήσεις (58,72 εκατ. ευρώ), τον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (45,69 εκατ. ευρώ), τον κρατικό τομέα (44,25 εκατ. ευρώ) και τον τομέα ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων (1,14 εκατ. ευρώ).
Αύξηση παρουσίασε και η χρηματοδότηση από τον τακτικό προϋπολογισμό, μέσω του οποίου χρηματοδοτήθηκαν δαπάνες Ε&Α ύψους 629,87 εκατ. ευρώ στους τομείς της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (336,25 εκατ. ευρώ) και τον κρατικό τομέα (293,62 εκατ. ευρώ).
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί την τρίτη κατά σειρά πηγή χρηματοδότησης Ε&Α, με 222,45 εκατ. ευρώ (ποσοστό 10,2% του συνόλου), σχεδόν στα ίδια επίπεδα με το 2017. Η Ε.Ε. χρηματοδότησε ερευνητικά έργα σε όλους τους τομείς, κυρίως στο πλαίσιο του Ορίζοντα 2020, το τρέχον Πρόγραμμα για την Έρευνα και Καινοτομία, στο οποίο οι ελληνικοί φορείς έχουν κατακτήσει διαχρονικά υψηλές επιδόσεις.
