Από την έντυπη έκδοση
Αντιμέτωπα με τους σύγχρονους πειρατές εξακολουθούν να είναι τα εμπορικά πλοία και τα πληρώματα εδώ και μια δεκαετία. Μπορεί οι «πειρατικές εστίες» να μην παραμένουν σταθερές, αλλά το πρόβλημα δεν έχει καταπολεμηθεί στη ρίζα του.
Στα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας η Σομαλία στην Ανατολική Αφρική ήταν το κέντρο της πειρατείας, αφού τότε καταγράφηκαν εκατοντάδες επιθέσεις σε πλοία. Σήμερα στο επίκεντρο είναι η Δυτική Αφρική και ο Κόλπος της Γουινέας.
Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι η περιοχή έχει γίνει ιδιαίτερα επικίνδυνη για τους ναυτικούς. Τους πρώτους εννέα μήνες του 2019, σύμφωνα με την καταγραφή του Διεθνούς Γραφείου Ναυτιλίας (IMB), στη Νέα Γουινέα πιάστηκαν όμηροι οι περισσότεροι ναυτικοί (το 86%), καθώς και το 82% των ναυτικών που απήχθησαν.
«Οι επικίνδυνες συνθήκες που επικρατούν στον Κόλπο της Γουινέας πρέπει να σημάνουν συναγερμό για την ασφάλεια των ναυτικών που ταξιδεύουν σε αυτή την περιοχή» σχολίασε ο Μάρτιν Ντόρσμαν, γενικός γραμματέας της ECSA, και προσέθεσε: «Οι απειλές επίσης θέτουν σε κίνδυνο το εμπόριο και την ανάπτυξη τόσο στην περιοχή όσο και παγκοσμίως. Είναι καιρός τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την ενίσχυση της ασφάλειας στην περιοχή της Γουινέας».
Η Ένωση Ευρωπαίων Εφοπλιστών - ECSA καλεί τους Ευρωπαίους υπευθύνους για τη χάραξη πολιτικής να υιοθετήσουν μια σειρά μέτρων έτσι ώστε τα πλοία και τα πληρώματα να μπορούν να λειτουργούν σε ένα ασφαλές περιβάλλον. «Οι δεσμεύσεις της Ε.Ε. με τα παράκτια κράτη και η συνεισφορά των κρατών-μελών εκτός των χωρικών υδάτων, όπως η ανάπτυξη πολεμικών πλοίων, κρίνονται αναγκαίες προκειμένου να μετριαστούν οι επιπτώσεις για πλοία και πληρώματα» σημειώνει η ECSA.
Ανησυχητικά στοιχεία
Στην περιοχή της Νιγηρίας καταγράφηκαν 41 απαγωγές πληρωμάτων το τελευταίο τρίμηνο του 2018. Συνολικά στον Κόλπο της Γουινέας καταγράφηκαν 79 πειρατικές επιθέσεις την περσινή χρονιά. Φέτος και μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου στην ίδια περιοχή έχουν απαχθεί 57 ναυτικοί, ενώ 42 παραμένουν όμηροι.
Τα στοιχεία αυτά, όπως επισημαίνει η ECSA, καταδεικνύουν ότι τα νερά στον Κόλπο της Γουινέας, και ιδιαίτερα στην περιοχή που εκβάλει ο Νίγηρας, γίνονται ολοένα περισσότερο επικίνδυνα για τους ναυτικούς. Επίσης η ανασφάλεια που έχει δημιουργηθεί διαταράσσει και τις θαλάσσιες εμπορικές ροές και έχει άμεσο αρνητικό αντίκτυπο στη λειτουργία των λιμανιών στην περιοχή. Η κατάσταση αυτή επιβάλλει πρόσθετο, υψηλότερο κόστος στις εισαγωγές και τις εξαγωγές, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τόσο την απασχόληση όσο και την οικονομική δραστηριότητα.
«Οι θαλάσσιες μεταφορές είναι καθοριστικές για τη διασύνδεση, το εμπόριο και την ανάπτυξη της Αφρικής. Από την άποψη αυτή, καθώς οι αποδοτικές θαλάσσιες μεταφορές είναι κρίσιμες για την εμπορική και οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, η θαλάσσια ασφάλεια αποτελεί προϋπόθεση για την ενθάρρυνση και την εξασφάλιση αυτής της ανάπτυξης» σημειώνει η ECSA.
Τα μέτρα
Η ECSA κατέθεσε μια σειρά προτάσεων για την υλοποίηση πρωτοβουλιών και δράσεων από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πιο συγκεκριμένα η ECSA ζητεί:
1. Τη δέσμευση της Ε.Ε. για συνεργασία με τις κυβερνήσεις των κρατών του Κόλπου της Γουινέας προκειμένου να εξευρεθεί λύση. Η Ε.Ε. θα πρέπει να θέσει την ασφάλεια στη θάλασσα κορυφαία στην ατζέντα των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και εμπορίου, καθώς και σε άλλες μορφές συνεργασίας με αφρικανικούς εταίρους.
2. Την ενεργό συμβολή των κρατών-μελών της Ε.Ε. στην ασφάλεια της ναυσιπλοΐας σε συνεργασία με περιφερειακά κράτη, π.χ. με τη συνεχή παρουσία πολεμικών πλοίων.
3. Την καθιέρωση ενός μηχανισμού για την αύξηση της ανταλλαγής πληροφοριών και τον συντονισμό των επιχειρήσεων κατά της πειρατείας από τη Νιγηρία και τον ευρύτερο Κόλπο της Γουινέας.
4. Την ανάληψη πρωτοβουλιών για μια διεθνή αντίδραση υψηλού επιπέδου, όπως είχε γίνει και στην περίπτωση της Σομαλίας.
5. Την υποστήριξη διεθνών πρωτοβουλιών μέσω διεθνών οργανισμών όπως ο φόρουμ του ΔΝΟ (Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός - IMO) και του φόρουμ G7 ++ Φίλων του Κόλπου της Γουινέας (G7 ++ FoGG).
6. Τη συνέχιση του σχεδίου της Ε.Ε. (Διαπεριφερειακό Δίκτυο για τον Κόλπο της Γουινέας) το οποίο διευκολύνει τη συνεργασία μεταξύ των 19 παράκτιων χωρών της περιοχής.
7. Επίσης ζητεί από την Ε.Ε. να στηρίξει τα παράκτια κράτη της Αφρικής:
* Για τη δημιουργία αποτελεσματικών δικαστικών συστημάτων.
* Για την ενίσχυση των τοπικών ακτοφυλακών.
* Για την αποτελεσματική εφαρμογή του κώδικα συμπεριφοράς σχετικά με την καταστολή της πειρατείας, της ένοπλης ληστείας κατά των πλοίων και της παράνομης θαλάσσιας δραστηριότητας στη Δυτική και Κεντρική Αφρική (2013) και του Χάρτη της Λομέ για τη θαλάσσια ασφάλεια και ασφάλεια και ανάπτυξη στην Αφρική (2016 ) από τις υπογράφουσες χώρες.
* Για την προώθηση της ναυτικής εκπαίδευσης και της τοπικής ναυτικής τεχνογνωσίας και της ευθυγράμμισης με τα διεθνή πρότυπα.
8. Σε περίπτωση που τα συμβαλλόμενα κράτη του κώδικα δεοντολογίας του Yaound (2013) δεν είναι σε θέση να καταστείλουν την πειρατεία και την ένοπλη ληστεία σε πλοία στα χωρικά τους ύδατα, η ECSA προτείνει να επανεξεταστεί η χρήση προσωπικού ιδιωτικού προσωπικού ασφαλείας από τις αρμόδιες αρχές των παράκτιων κρατών, προκειμένου να επιτραπεί στα πλοία να επιβιβάζονται σε ένοπλες φρουρές υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις και σύμφωνα με τις διατάξεις της UNCLOS, καθώς και τις απαιτήσεις που επιβάλλει η αντίστοιχη εθνική νομοθεσία.
