Μετά από διαπραγματεύσεις δύο και πλέον ετών το Εurogroup κατέληξε χθες τα μεσάνυχτα σε συμφωνία για τη σύσταση ενός δημοσιονομικού εργαλείου (προϋπολογισμός) για τη σταθεροποίηση και την ανταγωνιστικότητα (BICC), το οποίο θα χρηματοδοτεί επενδύσεις σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης, ενώ προβλέπεται και ένα ειδικό κονδύλι για τις χώρες που δεν συμμετέχουν ακόμη στο ευρώ.
Σε πρώτη φάση το ποσό του εν λόγω προϋπολογισμού αναμένεται να φτάσει τα 20 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027. Ωστόσο το ακριβές μέγεθος θα προκύψει από τη διαπραγμάτευση για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της παραπάνω περιόδου, το οποίο αφορά το σύνολο των πόρων της ΕΕ για την παραπάνω επταετία, που αναμένεται να υιοθετηθεί μέχρι το τέλος του έτους.
Παράλληλα οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης ανέθεσαν χθες στο EWG να εξετάσει τη δυνατότητα εξεύρεσης και πρόσθετων πόρων, ωστόσο θα χρειαστεί αυτό να αποφασιστεί από μια διακυβερνητική διάσκεψη, την οποία θα προετοιμάσουν οι τεχνοκράτες της ευρωζώνης.
Σημαντικός ο ρόλος της Κομισιόν
Αναφορικά με την κατανομή των πόρων, τουλάχιστον το 80% θα κατανέμεται με βάση τον πληθυσμό και το κατά κεφαλήν ΑΕΠ κάθε χώρας, ενώ το 20% των κεφαλαίων θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε πιο ευέλικτη βάση για να ανταποκριθούν στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες χώρες, υποστηρίζοντας δέσμες μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που είναι ιδιαίτερα φιλόδοξες σύμφωνα με τις προτεραιότητες της ζώνης του ευρώ.
Τα κράτη-μέλη θα συνεισφέρουν τα χρηματοδοτούμενα σχέδια με 25% από εθνικούς πόρους, ενώ σε περιόδους κρίσεων το ποσοστό αυτό θα μειώνεται στο 12,5%. Τις προτεραιότητες των σχεδίων που θα χρηματοδοτούνται θα τις καθορίζουν οι ηγέτες της ευρωζώνης μετά από σχετική εισήγηση του Eurogroup, ενώ σημαντικό ρόλο θα έχει και η Κομισιόν, στο πλαίσιο της διαδικασίας του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου (συντονισμός οικονομικών πολιτικών).
Τα κράτη-μέλη θα υποβάλουν την άνοιξη κάθε έτους προτάσεις, οι οποίες κατά κανόνα πρέπει να συνίστανται σε πακέτα μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που συνδέονται με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Θα ακολουθεί αξιολόγηση των σχεδίων και έγκρισή τους από την Κομισιόν, λαμβανομένων υπόψη των στρατηγικών προτεραιοτήτων και των ειδικών συστάσεων του προηγούμενου έτους.
Πιο ανθεκτικές εθνικές οικονομίες εντός της ευρωζώνης
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Εurogrouρ, Μάριο Σεντένο, οι χώρες της ευρωζώνης θα δίνουν την «κατεύθυνση» και η Κομισιόν θα διαχειρίζεται τις χρηματοδοτήσεις, ενώ όπως είπε, όλα θα είναι συνεκτικά και συνδεδεμένα. Ο Ευρωπαίος αξιωματούχος διευκρίνισε ότι δεν πρόκειται για ένα ταμείο συνοχής μόνο για τις φτωχές χώρες, όλες θα επωφελούνται, όπως είπε. Μάλιστα οι πλουσιότερες θα παίρνουν σε χρηματοδοτήσεις τουλάχιστον το 70% των χρημάτων που συνεισφέρουν.
Τη χθεσινή συμφωνία χαιρέτησε και ο επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί, ο οποίος μετά από επτά χρόνια παρουσίας στο Εurogroup, δύο ως υπουργός οικονομικών της Γαλλίας και πέντε ως μέλος της Κομισιόν, αποχωρεί στο τέλος του μήνα λόγω λήξης της θητείας του. Όπως είπε, η συμφωνία δεν είναι το τελευταίο, αλλά ένα πρώτο βήμα για που θα στηρίξει τις επενδύσεις και τις μεταρρυθμίσεις.
Από την πλευρά του ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ χαρακτήρισε το νέο δημοσιονομικό εργαλείο σημαντικό στοιχείο για την περαιτέρω εμβάθυνση της ευρωζώνης, το οποίο θα συμβάλει στην ανθεκτικότητα των οικονομιών.
