Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Στην πρώτη Σύνοδο του G7, στην οποία θα συμμετέχει ως πρωθυπουργός, ο Μπόρις Τζόνσον, θα θελήσει να δείξει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να παραμείνει μία υπολογίσιμη δύναμη στην παγκόσμια σκηνή και μετά το Brexit. Για να το πετύχει αυτό θα πρέπει να πείσει τους ομολόγους του σε Γερμανία και Γαλλία ότι αξίζει να δεχθούν μία επαναδιαπράγμευση της συμφωνίας αποχώρησης, για να αποφευχθεί το εφιαλτικό σενάριο του νο deal Brexit. Την ίδια ώρα ωστόσο θα αναζητήσει συμμαχίες εκτός ηπείρου για να πάει κόντρα στα σχέδια της Ε.Ε. για το ΔΝΤ, αλλά και θα θελήσει να αποσπάσει δεσμεύσεις για εμπορικές συμφωνίες. Τίποτα από τα παραπάνω δεν θα είναι εύκολη υπόθεση.
O Τζόνσον ελπίζει ότι οι Ευρωπαίοι και ειδκά η Άγκελα Μέρκελ και ο Εμανουέλ Μακρόν δεν θα επιμείνουν στο αρχικό τους «όχι» στην απόσυρση του ιρλανδικού backstop από τη συμφωνία. Ο ίδιος επέλεξε να το αναδείξει ως κεντρικό σημείο διαφωνίας και να στείλει το μήνυμα πως μία συμφωνία έως τα τέλη Οκτωβρίου είναι εφικτή μόνο εάν αποσυρθεί η συγκεκριμένη ρήτρα.
Ωστόσο η Ε.Ε. πιστεύει πως είναι ο μόνος τρόπος να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξουν σκληρά σύνορα ανάμεσα στην Ιρλανδία και τη Βόρεια Ιρλανδία και πετάει το μπαλάκι στον Βρετανό πρωθυπουργό. Αν θέλει να ξεχάσουμε το backstop, πρέπει να παρουσιάσει μία νομικά αξιόπιστη και πρακτικά βιώσιμη εναλλακτική λύση, διαμηνύουν οι 27 δια στόματος του Ντόναλντ Τουσκ.
Αν και η Γερμανία θεωρείται από πολλούς ο πιο στενός σύμμαχος της Βρετανίας στους κόλπους της Ε.Ε., αλλά και η χώρα που έχει ίσως τα περισσότερα να χάσει (πέραν της Βρετανίας) από ένα άτακτο Brexit λόγω της εξάρτησής της από τις εξαγωγές, η Μέρκελ σε καμία περίπτωση δεν θα θελήσει να στείλει το μήνυμα ότι υποχωρεί στις απαιτήσεις του Τζόνσον. Ακόμη λιγότερα μάλλον θα πρέπει να περιμένει και από τον Μακρόν.
«Εάν ο Τζόνσον ελπίζει να πείσει τη Μέρκελ και τον Μακρόν να πιέσουν τον Ιρλανδό πρωθυπουργό να αλλάξει τόνο στο ζήτημα του backstop, μάλλον θα απογοητευθεί» σχολιάζει σε σημείωμά της προς τους επενδυτές η Berenberg Bank και εξηγεί: «Σε αντίθεση με τη λογική, που συχνά καταγράφεται στο βρετανικό Τύπο, το Βερολίνο και οι άλλες πρωτεύουσες της Ε.Ε. δεν φαίνονται διατεθειμένες για υπερβολική πίεση στο Δουβλίνο. Όλες οι ενέργειές τους έως τώρα έχουν αποδείξει ότι προτεραιότητά τους είναι η συνοχή των 27, ακόμη και εάν αυτό έχει κάποιες οικονομικές συνέπειες».
Δεν είναι άλλωστε σαφές τι θα μπορούσε να προσφέρει ως αντάλλαγμα ο Τζόνσον στους δύο ισχυρούς της Ευρωζώνης, σε περίπτωση που θελήσουν να του δώσουν χείρα βοηθείας. Μάλιστα πληροφορίες τον θέλουν έτοιμο να συγκρουστεί σε ακόμη ένα μέτωπο: αυτό της κούρσας για τη διαδοχή της Κριστίν Λαγκάρντ στη γενική διεύθυνση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Η Ε.Ε. πρόσφατα αποφάσισε (μέσα από μία δύσκολη διαδικασία στην οποία έγιναν πάλι φανερές οι διαφωνίες και τα χάσματα στους κόλπους της) να προτείνει για τη θέση τη Βουλγάρα, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα. Βάσει άτυπης συμφωνίας με την Ουάσιγκτον τη θέση παίρνει παραδοσιακά Ευρωπαίος, αν και τα τελευταία χρόνια οι αναδυόμενες οικονομίες αντιδρούν στον διακανονισμό αυτό. Ο Τζόνσον πιστεύει ότι μπορεί να εξασφαλίσει τη στήριξη τόσο των ΗΠΑ όσο και της Κίνας για να δοθεί η θέση στον Τζορτζ Όζμπορν, πρώην υπουργό Οικονομικών της Βρετανίας.
Ο Τραμπ θα μπορούσε ίσως να του πει το ναι- ίσως και μόνο για να εξοργίσει τους Γερμανούς, όπως σχολιάζει μερίδα αναλυτών. Το Πεκίνο πιο δύσκολα θα συμμαχήσει με το Λονδίνο κατά των άλλων ευρωπαίκών χωρών, στις οποίες άλλωστε έχει κρίσιμα οικονομικά συμφέροντα.
Τραμπ και Τζόνσον θα μπορούσαν να διακηρύξουν και πάλι την «ειδκή σχέση» των δύο χωρών και να δώσουν θερμές χειραψίες στο φακό. Η στήριξη σε αυτό το μέτωπο όμως είναι μάλλον «ανώδυνη». Αυτό που πρωτίστως θέλει ο Τζόνσον είναι μία γρήγορη εμπορική συμφωνία. Οι ΗΠΑ έχουν προτείνει το σπάσιμο της συμφωνίας σε διαφορετικούς τομείς ώστε η διαπραγμάτευση να έρθει πιο γρήγορα. Ωστόσο έχουν ταυτόχρονα ξεκαθαρίσει πως επιδιώκουν χαλάρωση των στάνταρντς για ζητήματα προστασίας περιβάλλοντος και καταναλωτών, όπως και για τα δικαιώματα των εργαζομένων, ενώ βάζουν στο τραπέζι ακόμη και την «ιερή αγελάδα» των Βρετανών, το δημόσιο σύστημα υγείας.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός- που πολύ πιθανόν να έρθει αντιμέτωπος με πρόωρες εκλογές- θα πρέπει να προσέξει πολύ ώστε το όποιο deal με τον Τραμπ να μπορεί να παρουσιαστεί πράγματι ως νίκη και όχι να δώσει την εντύπωση ενός ηγέτη, που υποκύπτει στις απαιτήσεις των Αμερικανών.
«Εάν θέλει να δώσει τη μάχη και να κερδίσει στις γενικές εκλογές σύντομα, δεν θα θέλει να τον δουν ως σκυλάκι του Τραμπ. Αυτό σίγουρα δεν θα τον βοηθούσε» σχολιάζει στο Bloomberg o διευθυντής του Κέντρου Ευρωπαϊκής Μεταρρύθμισης, Τσαρλς Γκραντ. Θα μπορούσε να ρωτήσει και τον Τόνι Μπλερ προς επιβεβαίωση.
Ανάλογες εμπορικές συμφωνίες θα θελήσει βεβαίως να κλείσει τόσο με την Ιαπωνία (που πέρυσι σφράγισε την μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία παγκοσμίως με την Ε.Ε.), αλλά και με τον Καναδά, δυο χώρες που επίσης μετέχουν στο G7. To μόνο βέβαιο είναι ότι η Σύνοδος θα είναι για τον Τζόνσον «γεμάτη».
