Σε μια μακροπρόθεσμη στρατηγική που έχει τις ρίζες της σε κοινές αξίες, όραμα και κουλτούρα και η οποία λειτουργεί ως βραχίονας διατήρησης του οικογενειακού ελέγχου της επιχείρησης σε βάθος χρόνου βασιζονται οι οικογενειακές επιχειρήσεις. Ωστόσο, η οικογενειακή ιδιοκτησία, από μόνη της, δεν εγγυάται τη μακροζωία μιας επιχείρησης, σύμφωνα με τη νέα έρευνα της Deloitte, Global family business survey 2019: Long-term goals meet short-term drive.
Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης έρευνας, η Deloitte πραγματοποίησε 791 συνεντεύξεις σε στελέχη από 58 χώρες, σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και τις ευκαιρίες που έχουν σήμερα. Η διατήρηση της οικογενειακής ιδιοκτησίας είναι ένας από τους βασικότερους μακροπρόθεσμους στόχους τους, ωστόσο μόνο το 41% νιώθει σιγουριά για τα ήδη διαμορφωμένα σχέδια διαδοχής.
Όπως σημειώνει ο Carl Allegretti, Global Deloitte Private Leader της Deloitte, «παρά την έμφαση που δίνουν τα περισσότερα στελέχη στους μακροπρόθεσμους στόχους, για τις οικογενειακές επιχειρήσεις είναι εξίσου σημαντική η επιδίωξη των άμεσων προτεραιοτήτων, οι οποίες ακόμα και εάν φαίνονται απολύτως απαραίτητες τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, ενδέχεται να μη συμβάλλουν ουσιαστικά στο όραμα και τους στόχους της εταιρείας. Η αντιμετώπιση των βραχυπρόθεσμων προτεραιοτήτων ως αλληλένδετων με τις μακροπρόθεσμες προσδοκίες συνδράμει θετικά στη διατήρηση της οικογενειακής παράδοσης και κληρονομιάς, αλλά και του οικογενειακού κεφαλαίου» αναφέρει.
Οικογενειακή κληρονομιά
Η διατήρηση της ιδιοκτησίας και του οικογενειακού κεφαλαίου, καθώς και η διασφάλιση της κληρονομιάς αποτελούν τρεις από τις κυριότερες προκλήσεις για κάθε οικογενειακή επιχείρηση. Ωστόσο, πολλά στελέχη δεν έχουν ακόμη διαμορφώσει ένα επίσημο σχέδιο διαδοχής. Για παράδειγμα, παρ’ όλο που το 68% των στελεχών δήλωσαν ότι σκοπεύουν να διατηρήσουν την επιχείρηση στα χέρια της οικογένειας, μόνο το 26% έχει ένα δηλωμένο σχέδιο διαδοχής για τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου, ενώ ακόμη λιγότεροι είναι όσοι έχουν ανάλογο πλάνο για τις θέσεις των ανώτατων στελεχών.
Επιπλέον, λιγότερο από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων πιστεύει ότι η οικογένεια έχει κοινό όραμα για τη μελλοντική ανάπτυξη της επιχείρησης. Το ίδιο ποσοστό των ερωτηθέντων θα ήταν διατεθειμένο να προσφέρει ένα ποσοστό του οικογενειακού ελέγχου επί της επιχείρησης, προκειμένου να διασφαλίσει μακροπρόθεσμη οικονομική επιτυχία.
Ένας εναλλακτικός τρόπος προσέλκυσης κεφαλαίων, που τα στελέχη μπορούν να λάβουν υπόψη τους, είναι η πώληση μειοψηφικού πακέτου μετοχών σε άλλες οικογενειακές επιχειρήσεις ή γραφεία. Με αυτόν τον τρόπο, διατηρείται το όραμα της επιχείρησης, παράλληλα με την οικογενειακή δομή της.
Ο Βασίλης Καφάτος, Clients & Industries Leader και Consulting Partner της Deloitte Ελλάδος δήλωσε σχετικά: «Στη Deloitte εργαζόμαστε με ήθος και επιμονή, στηρίζοντας τις οικογενειακές επιχειρήσεις, τις οποίες θεωρούμε ζωτικό κομμάτι της ελληνικής οικονομίας. Στόχος μας είναι να τους δώσουμε τα απαραίτητα εφόδια και να προωθήσουμε τις στρατηγικές που θα τις βοηθήσουν όχι απλά να επιβιώσουν, αλλά να αναπτυχθούν μακροπρόθεσμα, με σεβασμό πάντοτε στο δικό τους προσωπικό χαρακτήρα και όραμα».
Καινοτομία και ευελιξία, τα κλειδιά για την επιτυχία
Αναφορικά με τα εργαλεία διατήρησης σταθερότητας και μελλοντικής επιτυχίας της επιχείρησης, οι πιο δημοφιλείς απαντήσεις είναι η ευελιξία (61%) και η καινοτομία (39%). Ωστόσο, η πιθανότητα αρνητικής έκβασης και μείωσης του πλούτου της οικογένειας λειτουργούν ανασταλτικά στην πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους.
Επιπλέον, καταγράφηκε πως μόλις το 26% των επιχειρήσεων εφαρμόζει τη διαφοροποίηση στις δραστηριότητές του, ως στρατηγική διατήρησης της ευρωστίας του μακροπρόθεσμα, ενώ υπάρχει η πρόθεση από πληθώρα άλλων επιχειρήσεων για γεωγραφική επέκταση ή διεύρυνση της δραστηριοποίησής τους και σε άλλους κλάδους.
Από το μακροπρόθεσμο στο βραχυπρόθεσμο
Η Deloitte, θέλοντας να βοηθήσει τις οικογενειακές εταιρείες να συνδέσουν το παρόν με το μέλλον τους, έχει αναπτύξει μια προσέγγιση «zoom out/zoom in» στην ανάπτυξη στρατηγικής, η οποία ευθυγραμμίζει τις βραχυπρόθεσμες πρωτοβουλίες με το όραμα των ηγετών για την αγορά σε βάθος 10 με 20 ετών.
Όπως προσθέτει ο Carl Allegretti «η ευθυγράμμιση του οράματος και των αξιών είναι εφικτή για σχεδόν οποιαδήποτε οικογενειακή επιχείρηση, εφόσον διαθέτει σωστή πειθαρχία, δομή διακυβέρνησης και καλές πρακτικές επικοινωνίας. Σημαντική πιθανότητα βιωσιμότητας και επιτυχίας μακροπρόθεσμα, θα έχουν όσες οικογένειες πετύχουν την αποσαφήνιση των προσδοκιών τους για τα επόμενα 10 με 20 χρόνια, και τις πρωτοβουλίες τους σε διάστημα 6-12 μηνών, ενώ παράλληλα θα διατηρήσουν μια σαφή οπτική και για τα δύο».
Η πλήρης έρευνα της Deloitte είναι διαθέσιμη εδώ.
