Από την έντυπη έκδοση
Των Αντώνη Τσιμπλάκη και Βάσως Βεγίρη
Το πέρασμα στην επόμενη μέρα, με συγκεκριμένο στρατηγικό σχέδιο, τόσο σε επίπεδο χώρας όσο και ανά προορισμό, είναι το μεγάλο στοίχημα για τον ελληνικό τουρισμό. Φέτος, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η χώρα κρατάει τις δυνάμεις της όσον αφορά την κίνηση, όχι μόνο χάρη στις αφίξεις από το εξωτερικό, αλλά και εξαιτίας των Ελλήνων που επανεμφανίζονται σταδιακά στον τουριστικό χάρτη της χώρας.
Κατά τη διάρκεια του Αυγούστου οι πληρότητες φαίνεται ότι έχουν φτάσει στο ζενίθ, αλλά δύσκολα θα καλύψουν τις απώλειες στις διανυκτερεύσεις για τα ξενοδοχεία, που υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσουν από την αρχή του χρόνου το 15%.
Πέραν του ζητήματος των διανυκτερεύσεων, η άνοδος της Τουρκίας και της Αιγύπτου, η απουσία ρεαλιστικής εικόνας για τις ανάγκες σε υποδομές, ο υπερτουρισμός σε δημοφιλείς περιοχές, η άναρχη δόμηση, η ανάπτυξη χωρίς συγκεκριμένο κανονιστικό πλαίσιο των βραχυχρόνιων μισθώσεων, και εν τέλει η απουσία πολιτικών διαχείρισης προορισμών, στέλνουν προειδοποιητικά μηνύματα σε πολιτεία, τοπική αυτοδιοίκηση και φορείς.
Σε κάθε περίπτωση ο κλάδος ο οποίος τα τελευταία επτά χρόνια σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο και είναι ένα βήμα πριν από την είσοδό του στους 10 κορυφαίους προορισμούς στον κόσμο, προσελκύει επενδύσεις πολλών δισ. ευρώ τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, ενώ από το «κατώφλι» πέρασαν πρόσφατα και κορυφαία διεθνή ξενοδοχειακά brands.
Αυτό που αναμένει ο κλάδος είναι η στενή συνεργασία με την πολιτεία και την τοπική αυτοδιοίκηση για να καταστρωθεί και να υλοποιηθεί το στρατηγικό σχέδιο που θα ορίσει το μέλλον της βιομηχανίας.
Τα σημεία των καιρών
Σήμερα πάντως τα μηνύματα είναι πολύ συγκεκριμένα. Μετά τον Μάιο, οπότε η εισερχόμενη κίνηση ήταν μειωμένη κατά 30%, στο καλοκαιρινό τρίμηνο η εικόνα είναι σαφώς καλύτερη, αν και σε χαμηλότερα επίπεδα από το 2018. Σύμφωνα με την αντιπρόεδρο του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ) Χριστίνα Τετράδη, τη σεζόν φαίνεται να σώζουν οι Έλληνες, που αύξησαν σε μεγάλο βαθμό τις καλοκαιρινές εξορμήσεις τους. Αν και τα νούμερα δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να συγκριθούν με τα προ κρίσης δεδομένα, υπολογίζεται ότι φέτος η διάρκεια διακοπών των Ελλήνων αυξήθηκε περίπου 20% συγκριτικά με την περσινή καλοκαιρινή περίοδο. Γενικότερα όμως, όπως επισημαίνει η κ. Τετράδη στη «Ν», ανεξάρτητα από τις αφίξεις, υπάρχει ζήτημα με τη διάρκεια παραμονής των ξένων τουριστών, αλλά και τη γενικότερη κατανάλωσή τους, που παρουσιάζει κάμψη.
Ωστόσο, όπως υπογραμμίζει η αντιπρόεδρος του ΞΕΕ, η εικόνα αυτή, η μετρήσιμη δηλαδή, δεν αφορά και τις βραχυχρόνιες μισθώσεις όπου η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη.
Είναι ζήτημα κεντρικής στρατηγικής για τον τουρισμό. Η Ελλάδα δεν διαθέτει στρατηγική. Φέτος για παράδειγμα που η Τουρκία ανεβαίνει με γεωμετρική πρόοδο, αφού δίνει πολύ χαμηλές τιμές και η εμπιστοσύνη της τουριστικής βιομηχανίας σε θέματα ασφάλειας αποκαθίσταται σταδιακά, εμείς πέφτουμε.
Τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την κεντρική εικόνα. Γιατί εικόνα από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις δεν έχουμε, σημειώνει η αντιπρόεδρος του ΞΕΕ. Δεν υπάρχει παράδειγμα πλάνο για να φροντίσουμε τις υποδομές μας. Τα ξενοδοχεία δεν γεμίζουν, αλλά οι βραχυχρόνιες μισθώσεις διπλασιάζονται, χωρίς να υπάρχει έλεγχος, έτσι ώστε να υπάρξει μέριμνα για τις υποδομές, όπως είναι τα σκουπίδια. Οι προορισμοί επιβαρύνονται αλλά δεν γνωρίζουμε πόσο.
Και είναι εύκολο να υπάρξει έλεγχος, μέσω του διαδικτύου φαίνεται ποιες κατοικίες προσφέρονται για βραχυχρόνιες μισθώσεις. «Χρειάζεται να δούμε το τουριστικό προϊόν σε κεντρικό επίπεδο».
Επιχείρηση «Σαντορίνη»
Το δάχτυλο επί τον τύπον των ήλων, αναφορικά με το μεγάλο ζήτημα των τουριστικών προορισμών, και με αφορμή το αδιαχώρητο που έχει δημιουργηθεί σε έναν από τους κορυφαίους νησιωτικούς προορισμούς στον κόσμο, βάζει ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Ikos και πρώην πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Ανδρέας Ανδρεάδης.
Με σχόλιό του στο twitter θέτει και πάλι στο προσκήνιο το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Σαντορίνη ως τουριστικός προορισμός και τον κίνδυνο «κατάρρευσης» του νησιού από τον υπερτουρισμό, αλλά και τη διαρκή χωρίς σχέδιο - άναρχη δόμησή του.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι την τελευταία πενταετία οι διανυκτερεύσεις στο νησί, που διαθέτει το πιο διάσημο ηλιοβασίλεμα στη Μεσόγειο, έχουν αυξηθεί κατά 66%. Αλλά και η ζήτηση που έχει από την κρουαζιέρα επιδεινώνει το πρόβλημα. Το 2018 το νησί φιλοξένησε περισσότερους από 2,6 εκατ. επισκέπτες, αριθμός που αποτελεί 170 φορές τον αριθμό του ντόπιου πληθυσμού.
Επίσης στις 6 Αυγούστου έφτασαν στη Σαντορίνη κρουαζιερόπλοια χωρητικότητας 18.372 επιβατών, ενώ σύμφωνα με στοιχεία μελετών το ανώτατο όριο δεν πρέπει να ξεπερνά τις 8.000 ημερησίως.
Όπως επισημαίνει ο κ. Ανδρεάδης στο tweet του: «Θυμίζω ο ΣΕΤΕ έχει επισημάνει: Άμεση επιβολή τέλους ανά αποβιβαζόμενο επισκέπτη κρουαζιερόπλοιου υπέρ υποδομών. Φρένο σε άναρχη υπερ-δόμηση. Συμμετρική φορολόγηση σε μισθώσεις Airbnb. Χωρίς σχεδιασμό 10ετίας & crisis management η Σαντορίνη νομοτελειακά θα καταρρεύσει».
Θέση για το ζήτημα της Σαντορίνης έλαβε με την ανάληψη των καθηκόντων του ως υπουργός Τουρισμού και ο Χάρης Θεοχάρης. «Το νησί δεν αντέχει τόσους ανθρώπους. Θα φταίνε οι κάτοικοι που θα διαμαρτυρηθούν; Θα φταίνε οι τουρίστες που δεν θα ξανάρθουν; Δεν μπορεί να ονομάζουμε τουριστικό προϊόν την ταλαιπωρία των επισκεπτών και των κατοίκων. Αυτά είναι τα αποτελέσματα μιας άναρχης και χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό τουριστικής ανάπτυξης» σημείωσε χαρακτηριστικά στη Βουλή.
Σημειώνεται ότι με πρωτοβουλία του ΣΕΤΕ τόσο η Σαντορίνη όσο και η Ρόδος μετέχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα διαχείρισης προορισμών που αναπτύσσεται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) σε συνεργασία με τον ΣΕΤΕ. Το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο, οπότε θα έχουμε και μια συνολική πρόταση για το τουριστικό μέλλον της Σαντορίνης.
Παράλληλα και η Διεθνής Ένωση Κρουαζιέρας (CLIA) έχει ξεκινήσει σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς να εφαρμόσει μια πολυεπίπεδη στρατηγική για τη διαχείριση του όγκου των επισκεπτών στο νησί, δημιουργώντας ευχάριστες συνθήκες και για τους κατοίκους του.
Θέματα της στρατηγικής αυτής είναι η εφαρμογή του συστήματος προκαθορισμένων θέσεων ελλιμενισμού, το berth allocation, για τα κρουαζιερόπλοια στη Σαντορίνη, ώστε να τεθεί η άφιξη των κρουαζιερόπλοιων και των επιβατών τους υπό έλεγχο, καθώς και η ανάδειξη νέων προορισμών στο νησί.
Οι τελευταίες ημέρες
Με πολύ καλές τιμές περιμένουν τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, για το τελευταίο δεκαήμερο του Αυγούστου, από την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό, δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί από όλη τη χώρα.
Για παράδειγμα στα Χανιά, με πληρότητες στο 91%, σύμφωνα με την Booking.com, διατίθενται δωμάτια σε 311 καταλύματα. Για έξι διανυκτερεύσεις οι τιμές ξεκινούν από 183 ευρώ (χωρίς πρωινό), ενώ φτάνουν σε μια μόνο περίπτωση σε βίλα και τα 6.500 ευρώ. Η πλειονότητα των ακριβών καταλυμάτων για έξι διανυκτερεύσεις κινούνται από τα 1.500 μέχρι τα 2.500 ευρώ.
Στο Ηράκλειο Κρήτης, σύμφωνα με την Booking.com, οι πληρότητες στα ξενοδοχεία φτάνουν το 75%. Ανοικτά είναι 514 καταλύματα και οι τιμές (για έξι διανυκτερεύσεις) ξεκινούν από τα 120 ευρώ και φτάνουν τα 15.000 ευρώ για πολυτελή βίλα.
Στη Νάξο, που έχει κερδίσει τις προτιμήσεις των ξένων τουριστών τα τελευταία χρόνια, οι πληρότητες για το συγκεκριμένο διάστημα, σύμφωνα με την Booking.com, ξεπερνούν το 93%. Ωστόσο υπάρχουν διαθέσιμα 65 καταλύματα, με τις τιμές να διαμορφώνονται από 240 ευρώ για έξι διανυκτερεύσεις, χωρίς πρωινό, μέχρι και τα 15.000 ευρώ για πολυτελή βίλα.
Στα Δωδεκάνησα και τη Ρόδο οι πληρότητες φτάνουν το 82%. Υπάρχουν διαθέσιμα δωμάτια σε 349 καταλύματα και οι τιμές ξεκινούν από 153 ευρώ, για έξι διανυκτερεύσεις, και φτάνουν τα 9.500 για πολυτελή βίλα.
Για την ίδια περίοδο στο Βόρειο Αιγαίο και τη Χίο οι πληρότητες στα καταλύματα φτάνουν το 79%. Διαθέσιμα δωμάτια υπάρχουν σε 42 καταλύματα και οι τιμές ξεκινούν από τα 240 ευρώ για έξι νύκτες και σε μόνο μία περίπτωση ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ (3.000 ευρώ) σε βίλα.
Στη Μακεδονία, και πιο συγκεκριμένα στη Χαλκιδική με τις πληρότητες στο 91%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Booking.com, υπάρχουν δωμάτια σε 307 καταλύματα. Εξετάζοντας πάντα τις έξι διανυκτερεύσεις, οι τιμές κυμαίνονται από 271 ευρώ και φτάνουν τα 12.000 ευρώ για βίλα.
Στην άλλη πλευρά της Ελλάδας, στο Ιόνιο και την περιοχή της Πρέβεζας, οι πληρότητες είναι πολύ ψηλά και φτάνουν το 96%. Υπάρχουν μόνο πέντε διαθέσιμα καταλύματα (σύμφωνα με τα στοιχεία της πλατφόρμας) και ενοικιάζονται από 540 ευρώ μέχρι και 1.500 ευρώ. Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν ακόμα 26 καταλύματα, με το κόστος να ξεκινά από τα 520 ευρώ και να φτάνει τα 5.500 ευρώ για μια βίλα.
Τέλος, στην Κέρκυρα με τις πληρότητες στο 90% διατίθενται δωμάτια σε 356 καταλύματα, με τις τιμές να ξεκινούν από 198 ευρώ για έξι νύκτες και να φτάνουν τα 7.000 ευρώ για μια βίλα.
«Κωδικός Αθήνα»
Το παράδοξο της Αθήνας συνεχίζεται. Οι διεθνείς αεροπορικές αφίξεις στην Αθήνα αυξήθηκαν κατά 6,9% κατά τη διάρκεια του Ιουλίου, αλλά η μείωση στα περιφερειακά αεροδρόμια το ίδιο διάστημα δείχνει ότι οι τουρίστες δεν έφυγαν από την πρωτεύουσα, ενώ σύμφωνα με εκτιμήσεις δεν φαίνεται να φιλοξενήθηκαν στο σύνολό τους από τα αθηναϊκά ξενοδοχεία.
Παρά τα «παράδοξα» ο επενδυτικός πυρετός για ξενοδοχεία στην Αθήνα ανεβαίνει συνεχώς τα τελευταία χρόνια. Υπολογίζεται ότι έχουν ανακαινιστεί πλήρως ή ανοίξει περισσότερα από 100 ξενοδοχεία στην ευρύτερη περιοχή των Αθηνών τα τελευταία χρόνια, με τις επενδύσεις στο σύνολό τους να έχουν εννέα μηδενικά μπροστά από τον ακέραιο αριθμό.
Επιπλέον, η πρωτεύουσα της χώρας έχει τραβήξει τα βλέμματα μεγάλων ξενοδοχειακών αλυσίδων, ακόμα και των κορυφαίων, με την έλευση του Four Season στον Αστέρα Βουλιαγμένης για παράδειγμα, ενώ σε υψηλά επίπεδα κινείται και το leasing. Ίσως δεν είναι πλέον τυχαίο ότι η πόλη βρίσκεται στη λίστα με τις 50 πιο φιλόξενες στον κόσμο. Σύμφωνα με την Big7Travel και με βάση ερωτηματολόγιο που απηύθυνε στους 1,5 εκατ. ανθρώπους που την ακολουθούν στο Instagram, η Αθήνα βρέθηκε στη 15η θέση.
Τους ρυθμούς της ξενοδοχειακής ανάπτυξης της πόλης αποτυπώνει σε έρευνά της η εταιρεία CBRE, που έχει παρουσία σε παγκόσμιο επίπεδο (και στην Ελλάδα).
Σύμφωνα με το «βαρόμετρό» της για το β’ τρίμηνο του 2019 η ελληνική πρωτεύουσα είναι πρωταθλήτρια Ευρώπης στο leasing για ξενοδοχεία, με ανάπτυξη 6,5% σε σχέση με το περσινό αντίστοιχο διάστημα. Ωστόσο η τιμή αυτή είναι η κατώτερη της τελευταίας τριετίας (η ανώτατη ήταν στο 7,5%).
Αλλά και στα συμβόλαια διαχείρισης από τις μεγάλες αλυσίδες του εξωτερικού, η Αθήνα το συγκεκριμένο διάστημα είναι στη δεύτερη θέση, με αύξηση κατά 7,5% σε σχέση με ένα χρόνο πριν. Πρώτη είναι η Κωνσταντινούπολη με 8,5%. Σημειώνεται ότι μόνο στο πρώτο επτάμηνο του 2019 λειτούργησαν 40 νέα καταλύματα, όλων των κατηγοριών, σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων GBR. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την αναφορά της GBR, για την Αθήνα υπάρχουν ακόμα 20 επιβεβαιωμένα projects που θα προσθέσουν άλλα 2.000 δωμάτια τα επόμενα χρόνια.
Αυξημένη η αεροπορική κίνηση επταμήνου
Αύξηση 4,7% παρουσίασε η επιβατική κίνηση στα αεροδρόμια κατά το επτάμηνο 2019. Ειδικότερα, ο συνολικός αριθμός των επιβατών που εξυπηρετήθηκε άγγιξε τα 35,52 εκατ. έναντι 33,92 εκατ. το αντίστοιχο διάστημα του 2018. Σε απόλυτα νούμερα φέτος διακινήθηκαν 1.601.662 περισσότεροι επιβάτες μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουλίου σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2018, σύμφωνα με τα στοιχεία της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ). Αντίστοιχη ποσοστιαία αύξηση καταγράφηκε και στον αριθμό των πτήσεων, με την αύξηση να φτάνει επίσης το 4,7%. Συγκεκριμένα οι πτήσεις έφτασαν τις 298.910 (έναντι 285.532 το αντίστοιχο διάστημα του 2018), εκ των οποίων οι 176.962 εξωτερικού και οι υπόλοιπες εσωτερικού. Κατά τον περασμένο Ιούλιο διακινήθηκαν 9,98 εκατ. επιβάτες, αυξημένοι 3,1% σε σχέση με πέρυσι, οπότε και είχαν διακινηθεί 9,68 εκατ. επιβάτες. Ο συνολικός αριθμός των πτήσεων στα ελληνικά αεροδρόμια ανήλθε στις 77.303, παρουσιάζοντας αύξηση 2,1% σε σχέση με αντίστοιχο διάστημα του 2018.
Το αυγουστιάτικο «σπριντ» δεν σώζει τα ξενοδοχεία
Ο «θερμός» Αύγουστος περιόρισε αισθητά τις μειωμένες κρατήσεις που εμφάνισαν από τις αρχές του έτους τα ξενοδοχεία. Οι πληρότητες από την αρχή του μήνα μέχρι και αυτή την εβδομάδα αγγίζουν το 100% σε ορισμένες περιοχές της, ωστόσο αυτό δεν στάθηκε ικανό να αυξήσει τον συνολικό αριθμό των κρατήσεων της ξενοδοχειακής αγοράς συνολικά στο οκτάμηνο.
Ειδικότερα, στις παραθαλάσσιες μονάδες της Μαγνησίας και στις βόρειες Σποράδες οι πληρότητες σύμφωνα με τους τοπικούς ξενοδόχους ανέρχονται ή και ξεπερνούν το 95%, στο Πήλιο κινούνται στο 80%, ωστόσο όπως επισημαίνουν η αυξημένη κίνηση των δύο εβδομάδων του Αυγούστου δεν μπορεί να καλύψει τις υποχρεώσεις όλης της χρονιάς. Τα πλοία αναχωρούν γεμάτα επίσης από τον Πειραιά για τα νησιά, στη Χαλκιδική καταγράφονται οι καλύτερες πληρότητες όλης της σεζόν κ.ο.κ., αλλά η χρονιά σύμφωνα με την ΠΟΞ «τρέχει» πτωτικά στις διανυκτερεύσεις. Παρά, δε, τις θετικές ενδείξεις του Σεπτεμβρίου και του Οκτωβρίου στις πληρότητες, αναμένεται σημαντική μείωση των εσόδων, δεδομένου μάλιστα ότι ήδη οι προσφερόμενες τιμές και τα συμβόλαια με τους διεθνείς tour operators είναι φέτος 20% χαμηλότερες σε σύγκριση με το 2018 και από την πλευρά των τελευταίων θεωρείται δεδομένη η άσκηση πιέσεων για διατήρηση των τιμών στα συμβόλαια του 2020 στο φετινό επίπεδο, αν όχι και σε χαμηλότερο.
Βρετανικός «πονοκέφαλος»
Πρόσθετο προβληματισμό προκαλεί στους ξενοδόχους η συμπεριφορά που θα επιδείξει η βρετανική αγορά για το 2020 λόγω Brexit, με τα πρόσφατα δημοσιεύματα περί αποθήκευσης από τους Βρετανούς αγαθών (φαρμάκων τροφίμων κ.α.) αξίας 4 δισ. λιρών για ενδεχόμενο «διαζύγιο» από την Ε.Ε. χωρίς συμφωνία, να μην αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας για τις βρετανικές αφίξεις στη χώρα μας το επόμενο καλοκαίρι και σίγουρα τουλάχιστον όχι για τις παραδοσιακές βρετανικές προκρατήσεις.
Μικτή γερμανική εικόνα
Η γερμανική αγορά αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή εισερχόμενου τουρισμού για τη χώρα μας. Ακόμα και φέτος κινείται σε πολύ υψηλά επίπεδα, αν και τα πρωτεία στην ανάπτυξη κρατούν η Αίγυπτος και η Τουρκία, οι οποίες φαίνεται ότι επιστρέφουν δυναμικά στην τουριστική αγορά της περιοχής, μετά το «πάγωμα» των προηγούμενων ετών εξαιτίας πολεμικών συγκρούσεων και τρομοκρατικών επιθέσεων.
Σύμφωνα όμως με τα στοιχεία του fvw, οι κρατήσεις της τελευταίας στιγμής για τη Μεσόγειο τον Ιούλιο ήταν μειωμένες κατά 1,6% σε σχέση με το 2018, ενώ και τον Ιούνιο η πτώση έφτασε το 5%. Αναφορικά με την Ελλάδα, μεγάλος κερδισμένος φαίνεται να ήταν η Κως με αύξηση των κρατήσεων της τελευταίας στιγμής κατά 21%. Αντίθετα πτώση σημείωσαν οι κρατήσεις στη Ρόδο (-5%) αλλά και στο Ηράκλειο (-6%).
Η Χουργκάντα στην Αίγυπτο ήταν πάνω κατά 11% συγκριτικά με τον Ιούλιο του 2018, ενώ και η Αττάλεια στην Τουρκία κέρδισε ένα 10% στις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής από τη Γερμανία. Είναι χαρακτηριστικό της μεταστροφής του κλίματος ότι στους τέσσερις πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της Ισπανίας, για τους Γερμανούς τουρίστες, οι last minute κρατήσεις εμφανίζονται μειωμένες από 10% μέχρι και 25% σε σχέση με τον Ιούλιο του 2018.
Λιγότερες αφίξεις από τη Ρωσία
Σύμφωνα με τελευταία στοιχεία της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Συνόρων FSB της Ρωσικής Ομοσπονδίας, οι κερδισμένοι προορισμοί στις αφίξεις Ρώσων τουριστών, στην ευρύτερη «γειτονιά» μας, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2019 ήταν καταρχάς η Τουρκία, όπως και το Μαυροβούνιο, η Κύπρος, η Ιταλία και η Ισπανία, ενώ μείωση κατέγραψαν η Ελλάδα και η Βουλγαρία και μάλιστα ενώ οι Ρώσοι φέτος ταξίδεψαν περισσότερο για τις διακοπές τους στο εξωτερικό.
Συνολικά, στο εξάμηνο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2019, σύμφωνα με την ίδια πηγή, οι Ρώσοι πραγματοποίησαν 21.212.095 ταξίδια στο εξωτερικό, ήτοι 6,67% περισσότερα σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Το 36,56% των ταξιδιών πραγματοποιήθηκε στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των χωρών της Βαλτικής και ένα πρόσθετο 16,75% των εξερχόμενων ταξιδιών κατευθύνθηκε σε διασυνοριακές περιοχές όπως η Κίνα, η Πολωνία και η Φινλανδία, κυρίως για ψώνια και εμπορικές συναλλαγές.
Η Τουρκία υποδέχθηκε τον μεγαλύτερο αριθμό Ρώσων τουριστών στο εξάμηνο με 2.741.934 αφίξεις, σημειώνοντας αύξηση 16,13% και το Μαυροβούνιο κατέγραψε τους καλύτερους δείκτες ανάπτυξης το πρώτο εξάμηνο του έτους (+50%). Αυξημένη κίνηση υπήρξε και σε Ιταλία, Ισπανία και Κύπρο και μείωση προς Ελλάδα και Βουλγαρία.
«Σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2018 διαπιστώνουμε ότι η εξερχόμενη τουριστική ροή προς τουριστικούς προορισμούς χωρών εκτός ΚΑΚ (Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών) συνεχίζει να σημειώνει μείωση: 6,78% επί του συνόλου το 2019 σε σύγκριση με 10,4% το 2018», δήλωσε σχετικά η εκτελεστική διευθύντρια του Συνδέσμου Ρώσων Τουρ Οπερέιτορ (ATOR), Maya Lomidze. Σημαντική αύξηση φαίνεται μόνο στην Τουρκία, την Ιταλία, το Μαυροβούνιο, την Κύπρο και το Βιετνάμ. Κατά την ίδια, οι Ρώσοι προσέχουν ιδιαίτερα τις τιμές στα τουριστικά πακέτα, ωστόσο υπάρχει και το τμήμα της ρωσικής αγοράς που θέλει ακριβούς προορισμούς, όπως η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Μαλδίβες.
