Tης Νατάσας Στασινού
[email protected]
O κεντροαριστερός Αλμπέρτο Φερνάντες, έχοντας στο πλευρό του την πρώην πρόεδρο και ένθερμη οπαδό του οικονομικού εθνικισμού. Κριστίνα Κίρχνερ, πέτυχε θριαμβευτική νίκη στις προκριματικές εκλογές της Αργεντινής, συγκεντρώνοντας ποσοστό άνω του 47% έναντι μόλις 32% του προέδρου Μαουρίτσιο Μάκρι. Ήταν μία θεαματική ανατροπή, που από τη μία αποκαλύπτει την πλήρη αποτυχία των πολιτικών Μάκρι να δώσουν πνοή στην δοκιμαζόμενη οικονομία και τις εντεινόμενες πιέσεις στα νοικουριά από το πρόγραμμα του ΔΝΤ και από την άλλη εντείνει τις ανησυχίες για τα όσα έρχονται στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ν. Αμερικής. Η πολιτική απογείωση των περονιστών συνέτριψε το πέσο και οδήγησε τις μετοχές στην δεύτερη μεγαλύτερη πτώση που έχει καταγραφεί εδώ και 70 χρόνια ανά τον πλανήτη.
Στο Χρηματιστήριο του Μπουένος Άιρες επικράτησαν συνθήκες πανικού, με τον δείκτη Merval να βυθίζεται 38% και σε όρους δολαρίου να καταγράφει απώλειες 48% σε μία μόλις συνεδρίαση. Σύμφωνα με το Βloomberg, που συγκεντρώνει στοιχεία για τις διεθνείς αγορές από το 1950, μόνο , το χρηματιστήριο της Σρι Λάνκα είχε υποστεί τέτοιου είδους κατάρρευση, με απώλειες άνω του 60% τον Ιούνιο του 1989, όταν η χώρα δοκιμαζόταν από εμφύλιο πόλεμο. Αυτό που έρχεται να πονέσει ακόμη περισσότερο, όμως, τα νοικοκυριά της πολύπαθης χώρας είναι η ελεύθερη πτώση του πέσο. Το εθνικό νόμισμα βρέθηκε να χάνει το 30% της αξίας του έναντι του δολαρίου, για να καλύψει ένα μικρό μόνο μέρος των απωλειών, ύστερα από παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας. Η νομισματική αρχή έριξε 50 εκατ. δολάρια για τη στήριξη του πέσο και το βασικό της επιτόκιο εκτινάχθηκε στο 74,8% από 63,7% την Παρασκευή.
Ο Μαουρίτσιο Μάκρι απέδωσε το αποτέλεσμα της κάλπης στις δεινές οικονομικές συνθήκες, αρνούμενος ωστόσο να λάβει την ευθύνη για αυτές. Υποστηρίζει ότι η ανάπτυξη είναι πια πολύ κοντά, με τις μεταρρυθμίσεις να αρχίζουν να αποδίδουν καρπούς. Το σοκ των επενδυτών και η αιμορραγία των αγορών θα κυριαρχήσουν στην «μάχη» έως τις εκλογές του Οκτωβρίου, με τον Μάκρι να την παρουσιάζει ως ένα ηχηρό καμπανάκι. Πρόκειται αν μη τι άλλο για μία σαφή απόδειξη αποδοκιμασίας του προγράμματος των περονιστών και των φόβων ότι το μείγμα κρατικόυ παρεμβατισμού- οικονομικού εθνικισμού θα καθηλώσει ακόμη περισσότερο την οικονομία.
Ωστόσο ανεξάρτητα από το τι μήνυμα θέλουν να στείλουν οι αγορές στους ψηφοφόρους και ποιες πολιτικές θέλουν να «τιμωρήσουν», στην πραγματικότητα έρχονται να ψαλιδίσουν ακόμη περισσότερο τις πιθανότητες του Μάκρι. Η βουτιά του πέσο θα αναγκάσει την κεντρική τράπεζα να αυξήσει ακόμη περισσότερο τα επιτόκια, που ήδη βρίσκονται σε υπερβολικά υψηλά επίπεδα, δημιουργώντας ασφυκτικές συνθήκες για επιχειρήσεις και νοικοκυριά και καταπνίγοντας έτσι κάθε προσπάθεια ανάκαμψης της οικονομίας. Υπό τις συνθήκες αυτές θα είναι εξαιρετικά δύσκολο για τον Μάκρι να πείσει ότι μπορεί η κατάσταση να αλλάξει, ότι υπάρχει ελπίδα.
Τι θα βαρύνει περισσότερο; Η δυσφορία και η απογοήτευση για τα όσα δεν έφερε το φιλικό προς τις επιχειρήσεις πρόγραμμα του Μάκρι ή ο τρόμος για ένα κραχ των αγορών σε μία πολιτική αλλαγή; Η εμπειρία εδώ στην Ευρώπη μας έχει δείξει ότι την ώρα της κάλπης οι όποιες έξωθεν υποδείξεις και οι «τιμωρίες» των αγορών τείνουν να σπρώχνουν απλώς με μεγαλύτερη φόρα τους ψηφοφόρους στην αντίθετη κατεύθυνση.
