Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Το πλαίσιο διακυβέρνησης του νέου χρηματοδοτικού μέσου της Ευρωζώνης, το οποίο την περίοδο 2021-2027 θα στηρίζει δημόσιες επενδύσεις βάσει προτεραιοτήτων που θα καθορίζονται σε συνεργασία με τα κράτη-μέλη, πρότεινε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνέχεια των γενικών κατευθύνσεων που ενέκρινε το Εurogroup τον Ιούνιο.
Η μόνη άγνωστη παράμετρος είναι η προικοδότηση του χρηματοδοτικού μέσου, όπου η Κομισιόν είχε αρχικά προτείνει 25 δισ. ευρώ και στη συνέχεια το μείωσε στα 17 δισ. ευρώ, ωστόσο το ακριβές ποσό θα καθοριστεί μετά την υιοθέτηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ), δηλαδή του συνόλου του κοινοτικού προϋπολογισμού της παραπάνω επταετίας. Οι Γάλλοι και οι χώρες του Νότου ζητούν πολύ περισσότερα χρήματα.
Με βάση τα κύρια χαρακτηριστικά που έχουν ήδη συμφωνηθεί και εγκρίθηκαν από τη σύνοδο κορυφής της Ευρωζώνης τον Ιούνιο, σκοπός του δημοσιονομικού μέσου σύγκλισης και ανταγωνιστικότητας θα είναι η στήριξη των συνδυασμένων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων στα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, με στόχο την ενίσχυση της δυνητικής ανάπτυξης και τη βελτίωση της ανθεκτικότητας και της ικανότητας προσαρμογής των οικονομιών της Ευρωζώνης. Θα λειτουργεί συμπληρωματικά προς τα υπάρχοντα κονδύλια της Ε.Ε.
Το χρηματοδοτικό μέσο θα εφαρμόζεται σε όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης και στα κράτη-μέλη του Μηχανισμού Συναλλαγματικών Ισοτιμιών (ΜΣΙ ΙΙ), δηλαδή αυτά που βρίσκονται στον προθάλαμο του ευρώ. Προκειμένου να διασφαλιστεί η οικειοποίηση σε εθνικό επίπεδο, τα κράτη-μέλη θα συνεισφέρουν ένα ελάχιστο ποσοστό συγχρηματοδότησης. Η στήριξη από το μέσο θα παρασχεθεί με τη μορφή επιχορηγήσεων (δηλαδή άμεσης χρηματοδοτικής συνεισφοράς). Το ποσό της στήριξης που μπορεί να ωφεληθεί ένα κράτος-μέλος θα καθοριστεί με βάση την εκτίμηση κόστους.
Η κατανομή των κονδυλίων ανά χώρα θα καθοριστεί με βάση μια διαφανή μεθοδολογία, λαμβάνοντας υπόψη παραμέτρους που αντικατοπτρίζουν τον πρωταρχικό στόχο του μέσου και της νομικής βάσης. Τα διαθέσιμα κονδύλια πρέπει να είναι εντός ενός αποδεκτού εύρους των συνεισφορών της χώρας αυτής.
Βάσει της χθεσινής πρότασης, το Συμβούλιο ΕCOFIN, κατόπιν συζητήσεων στο πλαίσιο του Eurogroup, θα καθορίζει κάθε χρόνο στρατηγικές κατευθύνσεις για μεταρρυθμίσεις και επενδυτικές προτεραιότητες στο σύνολο της Ευρωζώνης. Στη συνέχεια, το Συμβούλιο θα εκδώσει επίσης σύσταση με ειδική καθοδήγηση που θα απευθύνεται σε κάθε κράτος-μέλος της Ευρωζώνης σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις και τις επενδύσεις που θα στηριχθούν στο πλαίσιο του μέσου. Η χρηματοδοτική στήριξη θα διατίθεται σε δόσεις, υπό τον όρο της επίτευξης των συμφωνηθέντων οροσήμων.
Και τα δύο στάδια θα είναι πλήρως ενσωματωμένα και συνεπή με τα μέτρα και την καθοδήγηση που προβλέπονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Η εφαρμογή του μέσου θα ευθυγραμμιστεί με το χρονοδιάγραμμα του Εξαμήνου. Θα είναι επίσης συνεπής και θα παρέχει σχετικές συνέργειες με άλλες επενδυτικές πολιτικές, όπως τα κλασικά κονδύλια της πολιτικής συνοχής της Ε.Ε., ο μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» και το πρόγραμμα InvestEU (θα διαδεχθεί το επενδυτικό πακέτο Γιούνκερ την περίοδο 202102027).
Το νέο πλαίσιο
Ειδικότερα, το νέο πλαίσιο θα επιτρέψει στα κράτη-μέλη και το Εurogroup:
- να ορίζουν στρατηγικές κατευθύνσεις για μεταρρυθμίσεις και επενδυτικές προτεραιότητες στην Ευρωζώνη,
- να παρέχουν ειδική ανά χώρα καθοδήγηση σε σχέση με τους στόχους των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων, η οποία θα εγκριθεί παράλληλα με τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις,
- να λαμβάνουν πληροφορίες από την Επιτροπή σχετικά με τη συνέχεια που έχουν δώσει τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης σε προηγούμενες στρατηγικές κατευθύνσεις.
