Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Εξαιρετικά πίσω έμειναν οι πλειστηριασμοί το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, κάτι που θα μπορούσε να αποδοθεί τόσο στην παρατεταμένη προεκλογική εκστρατεία όσο και στην αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για την πρώτη κατοικία η οποία καθυστέρησε. Έτσι, για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα οι τράπεζες πάγωσαν τις σχετικές διαδικασίες, ενώ η παράταση ισχύος του νόμου Κατσέλη οδήγησε τελικώς πολλούς κόκκινους δανειολήπτες προς την κατεύθυνση να προστατέψουν τα ακίνητά τους με τη δικαστική οδό.
Σε κάθε περίπτωση, η διαδικασία των πλειστηριασμών δύσκολα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως επιτυχημένη, μιας και τα ακίνητα που πλειστηριάστηκαν ήταν πολύ λίγα. Ακόμη λιγότερα -μόλις 538- ήταν τα ακίνητα που κατέληξαν από τη διαδικασία αυτήν στα χέρια τρίτων.
Τα στοιχεία του α’ εξαμήνου
Τι λένε όμως τα στοιχεία, που θα αποτελέσουν ένα από τα θέματα συζήτησης σήμερα και με τον SSM στο πλαίσιο άφιξης του επικεφαλής του Οργανισμού Αντρέα Ενρία.
Είναι φανερό πως συχνά τα τρομολαγνικά άρθρα με τους πηχυαίους τίτλους περί των δημοπρασιών δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, σύμφωνα τουλάχιστον με τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι τράπεζες. Τα ακίνητα, εταιρικά ή ιδιωτών που πλειστηριάζονται υπολείπονται κατά πολύ σε σχέση με τα δεδομένα των κόκκινων δανείων των τραπεζών, των οποίων αποτελούν άλλωστε ενέχυρα, και πάντως δεν βοηθούν τα πιστωτικά ιδρύματα να ανακτήσουν χαμένες αξίες ενεργητικών.
Είναι χαρακτηριστικό πως μόνον το 5,44% των ακινήτων από τους πλειστηριασμούς που σχεδιάστηκαν στο πρώτο εξάμηνο του 2019 κατάφερε να καταλήξει σε τρίτους, ενώ μπόρεσε να διεξαχθεί μόνον το 24% όσων πλειστηριασμών είχαν προγραμματιστεί για το ίδιο χρονικό διάστημα. Από αυτούς τους πλειστηριασμούς που τελικώς έγιναν, το 77% των ακινήτων που άλλαξαν χέρια κατέληξε τελικώς στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών για μια σειρά από λόγους. Και μάλιστα το παραπάνω ποσοστό, αν και υψηλό, μπορεί και να θεωρηθεί επιτυχία των πιστωτικών ιδρυμάτων, καθώς όταν ξεκίνησε η σχετική διαδικασία των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών κατέληγε στις τράπεζες το 95% των ακινήτων. Σιγά σιγά το ποσοστό αυτό υποχώρησε στο 85% και τελικώς οδηγήθηκε κάτω από το 80%.Έτσι με βάση τα στοιχεία του α’ εξαμήνου του 2019, 1.808 ακίνητα κατέληξαν στις τράπεζες και μόνον 538 ήταν εκείνα που κατέληξαν σε τρίτους.
Τα πιστωτικά ιδρύματα πια λειτουργούν με κάποια διαφορετικά κριτήρια καθώς αποφεύγουν να πάρουν στα χαρτοφυλάκιά τους ακίνητα που δεν είναι εμπορεύσιμα ή δεν μπορούν να πιάσουν τιμή στο μέλλον.
Πιο αναλυτικά το α’ εξάμηνο του έτους σχεδιάστηκαν 9.882 πλειστηριασμοί ιδιωτικών και εταιρικών ακινήτων.
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ακυρώθηκαν 3.406 πλειστηριασμοί, δηλαδή το 34,4% των προγραμματισμένων δημοπρασιών. Από το σύνολο αυτό, 894 ήταν οι πλειστηριασμοί που δεν έγιναν λόγω προστασίας του ακινήτου από τον νόμο Κατσέλη.
Για νομικούς και άλλους λόγους ή επειδή οι ιδιοκτήτες διακανόνισαν το δάνειό τους με την τράπεζα δεν έγιναν άλλοι 1.692 πλειστηριασμοί.
Τελικώς διεξήχθησαν 6.476 πλειστηριασμοί. Η κυριότητα ωστόσο δεν μεταβλήθηκε για 4.130 ακίνητα (δεν βρέθηκαν αγοραστές κ.λπ.). Οι τίτλοι ιδιοκτησίας μεταβιβάστηκαν μόνον για 2.346 ακίνητα. Τα περισσότερα από αυτά αγοράστηκαν από τις τράπεζες.
Ο σχεδιασμός για το β’ εξάμηνο του τρέχοντος έτους είναι ιδιαίτερα φιλόδοξος αν κρίνει κανείς από τα στοιχεία του πρώτου εξαμήνου. Βεβαίως κύκλοι της αγοράς αντιτείνουν πως το α’ εξάμηνο ήταν μεταβατικό γιατί άλλαξε ο νόμος για την προστασία της α’ κατοικίας και έτσι υπήρξε πολύμηνο κενό, ενώ το α’ εξάμηνο κάλυψε και η πολύμηνη προεκλογική περίοδος.
Τι σχεδιάζεται για το β’ 6μηνο
Το β’ εξάμηνο σχεδιάζεται να οδηγηθούν σε δημοπρασία 12.648 ακίνητα, από τα οποία τα 5.325 αφορούν το γ’ τρίμηνο του έτους και 7.323 το δ’ τρίμηνο του 2019. Ήδη οι αναρτήσεις προς δημοπράτηση ανέρχονται σε 4.251 στο γ’ τρίμηνο και 5.573 για το τελευταίο τρίμηνο του έτους. Συνολικά οι αναρτήσεις φθάνουν σε 9.824 ακίνητα.
Οι τράπεζες έχουν, όπως φαίνεται και από τα παραπάνω μεγέθη, ένα εξαιρετικά δύσκολο έργο στον τομέα αυτόν αφού από τη μία πρέπει να προσπαθήσουν να ανακτήσουν ενεργητικά από τα κόκκινα δάνεια μέσω πλειστηριασμών, από την άλλη πλευρά με τις κινήσεις τους δεν πρέπει να πιέσουν τις τιμές των ακινήτων. Τώρα που ρυθμίστηκε το θέμα της προστασίας της πρώτης κατοικίας και που τελείωσαν οι εκλογές οι τράπεζες θα εντείνουν τις προσπάθειές τους αλλά θα κατευθύνουν κιόλας σημαντικό τμήμα των ενεχύρων τους σε ακίνητα μαζί με τα αντίστοιχα NPEs σε εξειδικευμένα funds που μπορούν να διαχειριστούν καλύτερα σε σχέση με εκείνες τα θέματα των ακινήτων.