Από την έντυπη έκδοση
Των Λάμπρου Καραγεώργου και Αντώνη Τσιμπλάκη
Το κλείσιμο της πολύκροτης υπόθεσης του master plan του Οργανισμού Λιμένος Πειραιά, η παραμονή του Λιμενικού Σώματος στη δομή του υπουργείου Ναυτιλίας, η ενίσχυση της ναυτοσύνης των Ελλήνων και η αναβάθμιση του ρόλου του ως διεθνούς ναυτιλιακού κέντρου του συμπλέγματος Αθήνας-Πειραιά είναι τα σημεία αιχμής που σύμφωνα με κορυφαίους παράγοντες της Ακτής Μιαούλη πρέπει να έχει στο κέντρο της προσοχής της η νέα κυβέρνηση και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίας.
Την ίδια στιγμή, ο ακτοπλοϊκός κλάδος θα αναμένει πρωτοβουλίες μείωσης του ΦΠΑ στα εισιτήρια προκειμένου να αποφευχθούν μεγάλες αυξήσεις στου ναύλους από το 2020.
Αναλυτικότερα η ποντοπόρος ναυτιλία, με ξεκάθαρο πλέον το φορολογικό της πλαίσιο, εγκεκριμένο ως φαίνεται και από τις Βρυξέλλες, εστιάζει τώρα στα θέματα της περαιτέρω ενίσχυσης της απασχόλησης των Ελλήνων ναυτικών (αξιωματικούς και κατώτερα πληρώματα) στα 4.500 ελληνόκτητα πλοία, όπως επίσης και στην αναβάθμιση του συμπλέγματος Αθήνας - Πειραιά ως διεθνούς ναυτιλιακού κέντρου.
Παράλληλα οι εκπρόσωποί της υπογραμμίζουν προς κάθε κατεύθυνση ότι δεν θα πρέπει να θιγεί με κανένα τρόπο η σημερινή δομή του υπουργείου Ναυτιλίας και η στενή σχέση του με το Λιμενικό Σώμα. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εγκαταλειφθούν ιδέες περί απόσχισης του Λιμενικού από το υπουργείο και ένταξής του ενδεχομένως σε άλλα υπουργεία με τα υπόλοιπα σώματα ασφαλείας.
Αναφορικά με τη ναυτική εκπαίδευση η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις περαιτέρω ενίσχυσης των σχολών και υπογραμμίζει την ανάγκη αύξηση του αριθμού των σπουδαστών ώστε ο αριθμός των αποφοίτων τους κάθε χρόνο να καλύπτει τις αυξημένες ανάγκες των ελληνόκτητων πλοίων. Όπως έχει επισημάνει κατ’ επανάληψη ο πρόεδρος της ΕΕΕ Θεόδωρος Βενιάμης, συρρικνώνεται διαρκώς ο αριθμός των εισακτέων σπουδαστών στις ΑΕΝ. Παλαιότερα έμπαιναν στις ΑΕΝ σε ετήσια βάση 5.000 σπουδαστές. Με τις ίδιες ακριβώς υποδομές, ο αριθμός αυτός σήμερα έχει μειωθεί στους 1.200, πολλές εκ των οποίων γυναίκες, στις οποίες παρατηρείται πως ένα πολύ μεγάλο ποσοστό εγκαταλείπει τελικά το ναυτικό επάγγελμα.
Επίσης η ΕΕΕ θεωρεί ότι σε μία εποχή που η ανεργία μαστίζει τους νέους, το ναυτικό επάγγελμα γίνεται πλέον και πάλι ελκυστικό, προσφέροντας προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης και εξέλιξης, σε μια από τις πιο ισχυρές βιομηχανίες της χώρας μας αλλά και της παγκόσμιας οικονομίας. «Παραμένουμε εγκλωβισμένοι στις αγκυλώσεις των συνδικαλιστών. Γιατί να στερήσουμε από κάποιο παιδί να εργαστεί στη ναυτιλία με τους μισθούς της ITF που πληρώνονται διεθνώς; Αν ναυτολογηθούν 30.000 νέοι σε ελληνικών συμφερόντων πλοία, τα οφέλη θα είναι πολλαπλά, τόσο για την ελληνική οικονομία όσο και για το ΝΑΤ» δήλωσε πρόσφατα σε συνέντευξη Τύπου στο πλαίσιο του Greek Shipping Summit ο πρόεδρος της ΕΕΕ Θεόδωρος Βενιάμης.
Αναφορικά τέλος με το μέλλον του πλέγματος Αθήνας-Πειραιά ως διεθνούς ναυτιλιακού κέντρου, η ΕΕΕ επισημαίνει ότι η προσέλκυση και εγκατάσταση περισσότερων ναυτιλιακών εταιρειών, τόσο ελληνικών όσο και ξένων, στην Ελλάδα θα αποτελέσει σημαντικό παράγοντα προστιθέμενης αξίας για πολλούς ακόμη τομείς της ελληνικής οικονομίας. Η βαλκανική ενδοχώρα και ο ευρύτερος χώρος της Εγγύς Ανατολής, αλλά και η προώθηση του κινεζικού εμπορίου στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας συνηγορούν υπέρ της ύπαρξης ενός μεγάλου σύγχρονου στόλου και ανταγωνιστικών ναυτιλιακών υπηρεσιών στη χώρα μας, τόνισε πρόσφατα ο κ. Βενιάμης, μιλώντας σε διεθνές συνέδριο στη Θεσσαλονίκη.
H ακτοπλοΐα
Η ελληνική ακτοπλοΐα βρίσκεται αντιμέτωπη με μία μεγάλη πρόκληση που είναι τα νέα καύσιμα μειωμένου θείου που θα εισαχθούν στην αγορά από τον Ιανουάριο του 2020. Όπως εκτιμά ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας, Μιχάλης Σακέλλης, το 2020 οι τιμές των καυσίμων αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω κατά 30% λόγω της υποχρέωσης κατανάλωσης καυσίμων χαμηλότερης περιεκτικότητας σε θείο σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2012/33.
«Αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε», τόνισε ο κ. Σακέλλης, «είναι ότι οι τιμές των εισιτηρίων διαμορφώνονται από τους φόρους και τους συντελεστές κόστους. Είναι, λοιπόν, φυσιολογικό να δημιουργούνται πιέσεις για αυξήσεις των ναύλων όταν τα έξοδα αυξάνονται».
Ο ίδιος αλλά και το σύνολο του ακτοπλοϊκού κλάδου προκρίνουν ως λύση για την αποφυγή αύξησης των τιμών των εισιτηρίων, οι οποίες τα τελευταία χρόνια παραμένουν καθηλωμένες, τη μείωση των συντελεστών ΦΠΑ που ισχύουν στην ακτοπλοΐα. Σημειώνεται ότι στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες που διαθέτουν ακτοπλοϊκό στόλο ο ΦΠΑ είναι είτε ο ελάχιστος είτε μηδενικός.
Επίσης, μία ακόμη πρόκληση που αντιμετωπίζει η ελληνική ακτοπλοΐα είναι η ανανέωση του στόλου της. Μέχρι στιγμής η ελληνική ακτοπλοΐα αδυνατεί να υλοποιήσει ένα επενδυτικό κατασκευαστικό πρόγραμμα παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ), «η ανανέωση του ακτοπλοϊκού μας στόλου είναι μία διαρκής ανάγκη, η οποία θα είναι περισσότερο απαραίτητη και αναπόφευκτη την επόμενη δεκαετία». Σήμερα στις ακτοπλοϊκές μας γραμμές, πλην πορθμείων, στο Αιγαίο και στο Ιόνιο είναι δρομολογημένα 74 πλοία, 53 συμβατικά και 21 ταχύπλοα. Από τα 74 πλοία τα 10 ή το 13,5% είναι ηλικίας άνω των 40 ετών. Σε λίγα χρόνια 41 πλοία ή το 55,5% του στόλου θα είναι ηλικίας άνω των 40 ετών, με αποτέλεσμα να είναι σταδιακά αναγκαία η αντικατάστασή τους.Επίσης, όπως τονίζει κατ’ επανάληψη ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ Μιχάλης Σακέλλης, σχετικά με τα δρομολόγια δημόσιας υπηρεσίας (άγονες γραμμές) παρατηρείται ότι ήδη υπάρχουν προβλήματα λόγω του μειωμένου ενδιαφέροντος συμμετοχής των κατάλληλων πλοίων στους ανάλογους διαγωνισμούς. Μάλιστα, υπάρχουν διαγωνισμοί με μηδενική συμμετοχή. Σε περίπτωση κατά την οποία κάποια πλοία αποσυρθούν, π.χ. λόγω ηλικίας, δεν γνωρίζουμε εάν με τους ίδιους όρους υπάρχουν άλλα διαθέσιμα για την αντικατάστασή τους, υπογραμμίζει ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ.
Το master plan του ΟΛΠ και τα άλλα λιμάνια
Το κλείσιμο της πολύκροτης ιστορίας του master plan του Οργανισμού Λιμένος Πειραιά θα είναι ίσως από τα πρώτα θέματα που θα εξετάσει ο νέος υπουργός Ναυτιλίας, μόλις κάτσει στο γραφείο του, μετά την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης.
Το master plan του ΟΛΠ, πάει και έρχεται τα τελευταία τρία χρόνια, και στην τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων του υπουργείου Ναυτιλίας γίνονται αποδεκτά μια σειρά προαιρετικών έργων (αφού τα περισσότερα που προβλέπονται στη σύμβαση παραχώρησης έχουν γίνει δίνει αποδεκτά).
Η μαγική λέξη στην προκειμένη περίπτωση είναι το «αποδεκτά», αφού η έγκρισή τους επαφίεται σε μια σειρά από όρους και προϋποθέσεις που θέτουν διάφοροι φορείς της πολιτείας.
Ο υπουργός θα κοιτάξει και τα υπόλοιπα λιμάνια που έχει το ΤΑΙΠΕΔ προς αξιοποίηση, αφού το υπουργείο έχει λόγο στη διαμόρφωση των δεδομένων. Αναμένεται να εξεταστεί και πάλι το μοντέλο των παραχωρήσεων (ολικές παραχωρήσεις ή παραχωρήσεις δραστηριοτήτων ανά λιμάνι), ενώ οι προτεραιότητες δεν αναμένεται να αλλάξουν, με το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης να έχει τον πρώτο λόγο.
Ερωτηματικό παραμένει η πολιτική που θα ακολουθηθεί για τα λιμενικά ταμεία, τα οποία σε έναν βαθμό είναι στα χέρια των δήμων, σε όλη την Ελλάδα.
Παράλληλα ο νέος υπουργός θα έχει την προσοχή του στραμμένη και σε υποθέσεις που ανήκουν στην ατζέντα άλλων υπουργείων, αλλά επηρεάζουν άμεσα τα ναυτιλιακά δρώμενα. Υποθέσεις όπως είναι τα ναυπηγεία, οι οδικοί και σιδηροδρομικοί άξονες σε σχέση με τα λιμάνια, τα εμπορευματικά κέντρα, η προώθηση του υγροποιημένου φυσικού αερίου ως ναυτιλιακού καυσίμου, αλλά και οι κατασκευαστές ναυτιλιακού εξοπλισμού.
