Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
To νέο εντυπωσιακό ράλι των κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης είναι μία πρώτη αντίδραση των αγορών στην επιλογή της Κριστίν Λαγκάρντ για την ηγεσία της ΕΚΤ, αλλά παραμένει αποτέλεσμα εν πολλοίς των φόβων για την κατάσταση της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας οικονομίας. Και ενώ τα χαμόγελα περισσεύουν στην Ελλάδα και σε άλλα κράτη, που βλέπουν το κόστος δανεισμού να υποχωρεί σε επίπεδα, που δεν μπορούσαν να φανταστούν, αλλά οι ειδικοί ανησυχούν ότι όλα αυτά προειδοποιούν για μία νέα χαμένη δεκαετία.
Σήμερα η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου υποχώρησε σε νέα ιστορικά χαμηλά του 2,07% και φαίνεται να είναι πια θέμα χρόνου η πτώση ακόμη και κάτω από το 2% χάρη στο άκρως ευνοϊκό για τα ομόλογα διεθνές περιβάλλον, αλλά και τις προσδοκίες, που γεννούν οι κάλπες της 7ης Ιουλίου. Η απόδοση του ιταλικού δεκαετούς διολίσθησε στο 1,68%.
Την ίδια ώρα το Βέλγιο έγινε η έκτη χώρα που είδε την απόδοση του 10ετους της να υποχωρεί υπό το μηδέν. Στο κλαμπ αυτό βρίσκονται ακόμη Ολλανδία, Φινλανδία, Αυστρία, Γαλλία και φυσικά η Γερμανία, που είναι η μεγάλη πρωταγωνίστρια. Η απόδοση του 10ετους Bund υποχώρησε για πρώτη φορά στο -0,40%- όσο ακριβώς είναι και το καταθετικό επιτόκιο των επενδυτών. Και αυτό δεν πρέπει να χαροποιεί πολλούς για τα μηνύματα, που στέλνει.
Η ΕΚΤ μπορεί να αγοράζει ομόλογα με επιτόκιο χαμηλότερο του καταθετικού της, αλλά δίνει προτεραιότητα σε εκείνα, που προσφέρουν έστω και ένα μικρό πρίμιουμ. Η ίδια προσανατολίζεται στο να οδηγήσει το επιτόκιό της στο -0,5% τον Σεπτέμβριο. Τα περιθώριά της είναι περιορισμένα. Η όλη κατάσταση, όπως σχολίαζει σήμερα το Bloomberg, θυμίζει... Ιαπωνία.
Δεν είναι το πρώτο τέτοιο καμπανάκι που έρχεται για την Ευρώπη. Πολύ πριν ακόμη οι κεντρικές τράπεζες στείλουν το μήνυμα για νέο γύρο χαλάρωσης, όταν ακόμη η επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών παγκοσμίως τους υπαγόρευε απλώς να παγώσουν τις αυξήσεις επιτοκίων, σε έκθεσή τους ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Λάρι Σάμερς και ο οικονομολόγος της Τράπεζας της Αγγλίας, Λούκατς Ρέιτσελ, προειδοποιούσαν ότι η Δύση πέφτει στην ιαπωνική παγίδα. Η νέα «κανονικότητα» θέλει αναιμική ανάπτυξη διαρκείας και εξαιρετικά χαμηλό πληθωρισμό, στοιχεία που απαιτούν διατήρηση των επιτοκίων σε πολύ χαμηλά επίπεδα .
Αν το παράδειγμα λοιπόν είναι η Ιαπωνία τα πράγματα είναι εξαιρετικά δύσκολα. Η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη οδήγησε τα επιτόκιά της στο μηδέν πριν από είκοσι χρόνια. Έκτοτε όχι μονο δεν κατάφερε να τα αυξήσει, αλλά αντιμέτωπη και εκείνη με την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 τα οδήγησε υπό το μηδέν και συνέχισε να φουσκώνει τον ισολογισμο της μέσω των προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης. Οι ρυθμοί ανάπτυξης της ιαπωνικής οικονομίας παραμένουν βραδύτατοι.
