Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
[email protected]
Χιλιάδες ασφαλισμένοι από τα ταμεία των επιστημόνων (ΕΤΑΑ), των αγροτών (ΟΓΑ) και του πρώην ΤΣΠΕΑΘ (ΕΤΑΠ ΜΜΕ), που ήταν «εγκλωβισμένοι» επί χρόνια κυρίως στον ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ), ο οποίος διεκδικούσε για λογαριασμό του πρόσθετες ασφαλιστικές εισφορές, αποτελούν μια ξεχωριστή κατηγορία οφειλετών προς ένταξη στη ρύθμιση των 120 δόσεων.
Σε αυτήν τη συγκεκριμένη περίπτωση, όσοι είναι οφειλέτες και επιθυμούν τη διαγραφή των οφειλών τους λόγω «εύλογης αμφιβολίας» κυρίως από τον πρώην ΟΑΕΕ, θα πρέπει πρώτα να υποβάλουν αίτημα στη σχετική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ, προκειμένου να ενεργοποιηθεί στη συνέχεια η διαδικασία της ρύθμισης των 120 δόσεων. Δηλαδή, πρόκειται για δύο διαφορετικές και διακριτές ηλεκτρονικές διαδικασίες διαγραφής και ρύθμισης χρεών. Προηγείται η ρύθμιση και διαγραφή χρεών λόγω «εύλογης αμφιβολίας» μέχρι 31/12/2016 και ακολουθεί η ένταξη στη ρύθμιση των 120 δόσεων.
Επισημαίνεται ότι εάν εκκρεμεί αίτημα των συγκεκριμένων ασφαλισμένων για διαγραφή οφειλών λόγω «εύλογης αμφιβολίας» ως προς την υποχρέωση καταβολής τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 του Ν. 4554/2018, οι οφειλές τους δεν εμφανίζονται ακόμη στη ρύθμιση των 120 δόσεων. Θα εμφανιστούν μόνο μετά την έκδοση σχετικής απόφασης από τον ΕΦΚΑ. Τυχόν οφειλές που δεν περιλαμβάνονται ή θα προκύψουν θα ενταχθούν και αυτές στη ρύθμιση με ανακαθορισμό του ποσού των δόσεων.
Η διαγραφή χρεών λόγω «εύλογης αμφιβολίας» αφορά οφειλές που δημιουργήθηκαν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2016, καθώς από την 1η Ιανουαρίου του 2017 -με την έναρξη λειτουργίας του ΕΦΚΑ- αλλάζει ο τρόπος ασφάλισης και υπολογισμού των ασφαλιστικών οφειλών.
Ποια είναι η διαδικασία
Τι πρέπει να προσέξουν οι ενδιαφερόμενοι: Η βασική προϋπόθεση για να μπορέσει κάποιος να διαγράψει τα αμφισβητούμενα χρέη του λόγω «εύλογης αμφιβολίας», είναι να μπορεί να αποδείξει ότι για το χρονικό διάστημα που ζητά τη διαγραφή οφειλών του από τον ΟΑΕΕ, για το ίδιο χρονικό διάστημα να είχε πλήρη ασφάλιση σε τουλάχιστον ένα πρώην Ταμείο. Ειδικά για τους παλαιούς ασφαλισμένους (προ του 1993), ιδιαίτερη σημασία έχει η παράλληλη ασφάλιση να αφορά την ίδια επαγγελματική δραστηριότητα.
Το θέμα αυτό ταλαιπωρούσε επί χρόνια τους ασφαλισμένους στο ΙΚΑ με ενεργό «μπλοκάκι» (δελτίο παροχής υπηρεσιών), που μπορούσαν να επιλέξουν ασφαλιστικό φορέα ζητώντας εξαίρεση από τον ΟΑΕΕ, αλλά και ασφαλισμένους μικροεπιχειρηματίες στον ΟΓΑ με απαλλακτικά από τον ΟΑΕΕ, μηχανικούς που ήταν στο ΤΣΜΕΔΕ και τους «διεκδικούσε» ο ΟΑΕΕ, αλλά και πολλούς «παλαιούς» ασφαλισμένους (πριν από το 1993) δημοσιογράφους, δηλαδή πριν από την εφαρμογή του νόμου Σιούφα (2084/ 1992). Από τους καταλογισμούς αυτών των οφειλών προκύπτει ότι σε πολλές περιπτώσεις, κυρίως ο ΟΑΕΕ (πρώην ΤΕΒΕ), είχε καταλογίσει και διεκδικούσε ποσά τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνούσαν ακόμη και τις 150.000 με 200.000 ευρώ από ασφαλισμένους οι οποίοι, αν και μισθωτοί, ή κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, χαρακτηρίστηκαν από τον ΟΑΕΕ ως επιχειρηματίες ή ελεύθεροι επαγγελματίες.
Τα βήματα
Σύμφωνα με τον νόμο 4554/2018 (άρθρο 3) που περιέχει τη ρύθμιση για τη διαγραφή οφειλών λόγων εύλογης αμφιβολίας ορίζονται τα εξής: Οι βεβαιωμένες ή οι μη βεβαιωμένες οφειλές προς πρώην φορείς κοινωνικής ασφάλισης ή το Δημόσιο, οι οποίες δημιουργήθηκαν λόγω εύλογης αμφιβολίας ως προς την υποχρέωση υπαγωγής ή μη στην παράλληλη ασφάλιση δύο (2) ή περισσότερων πρώην φορέων ασφάλισης ή του Δημοσίου για το χρονικό διάστημα έως 31.12.2016, μπορούν να διαγράφονται ή να απαλλάσσονται τυχόν επιβληθέντων πρόσθετων τελών, τόκων, προσαυξήσεων και επιβαρύνσεων. Επισημαίνεται ότι τα καταβληθέντα από τους ασφαλισμένους ποσά έναντι των ανωτέρω οφειλών δεν επιστρέφονται και δεν αναζητούνται.
Πώς αποδεικνύεται
Η εύλογη αμφιβολία των ασφαλιστικών χρεών που καταλογίστηκαν μπορεί να αποδεικνύεται από τον οφειλέτη από τα ακόλουθα κριτήρια: α) ύπαρξη δικαστικής απόφασης υπέρ του ασφαλισμένου οφειλέτη, β) ύπαρξη αντίθετων δικαστικών αποφάσεων επί του ιδίου δυσχερώς ερμηνευόμενου νομικού θέματος, γ) προηγούμενη μακρόχρονη πρακτική της διοίκησης συνεπεία της οποίας είχε δημιουργηθεί στα υπόχρεα πρόσωπα η πεποίθηση περί μη υπαγωγής στην ασφάλιση, δ) ύπαρξη διαφορετικών οδηγιών επί του ιδίου θέματος από τη διοίκηση, και ε) πλήρης ασφάλιση από μισθωτή ή μη μισθωτή απασχόληση κατά την ίδια χρονική περίοδο, για την οποία έχουν καταλογιστεί εισφορές από φορέα ασφάλισης μισθωτών ή μη μισθωτών.
Στον ΕΦΚΑ λειτουργεί ειδική πλατφόρμα στην οποία μπορούν να υποβάλλουν την αίτησή τους οι ενδιαφερόμενοι ασφαλισμένοι για να διαγράφουν οφειλές λόγω «εύλογης αμφιβολίας». Τα συγκεκριμένα βήματα είναι τα ακόλουθα:
1. Η αίτηση των ασφαλισμένων γίνεται ηλεκτρονικά στον ΕΦΚΑ.
2. Οι διαγραφές, πέραν της κύριας, θα αφορούν, αναλογικά, και τους κλάδους επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ, όπου προβλέπονται.
3. Για το χρονικό διάστημα για το οποίο ζητείται η διαγραφή, η προϋπόθεση της πλήρους ασφάλισης συντρέχει ακόμη και όταν δεν έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές.
4. Οι ρυθμίσεις εφαρμόζονται και σε περιπτώσεις για τις οποίες οι υποθέσεις βρίσκονται σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας.
5. Μέχρι την έκδοση απόφασης διαγραφής, αναστέλλονται τα μέτρα διοικητικής εκτέλεσης σε βάρος του οφειλέτη, με εξαίρεση τις περιπτώσεις αβάσιμων ή προσχηματικών αιτήσεων.
