Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Τη χρονική συμπίεση της προεκλογικής περιόδου στον μικρότερο δυνατό χρόνο, αλλά και την προοπτική να προκύψει πολιτική σταθερότητα στην Ελλάδα την επομένη των εθνικών εκλογών αποτύπωσε η χθεσινή πορεία των μετοχών στο Χρηματιστήριο Αθηνών και των ομολόγων.
Η απόδοση του ελληνικού 10ετούς προσγειώθηκε σε ιστορικό χαμηλό, ενώ συμπιέστηκε στη μισή ποσοστιαία μονάδα και η διαφορά του ελληνικού spread με το αντίστοιχο ιταλικό. Το νέο ρεκόρ που καταγράφηκε χθες εύλογα δημιουργεί το ερώτημα αν ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) μπορεί να εκμεταλλευτεί τη χρονική συγκυρία και να προχωρήσει σε νέα έκδοση ελληνικού 10ετούς.
Αρμόδια πηγή που ρωτήθηκε σχετικά από τη «Ν» απαντά ότι τυπικά δεν υπάρχει κώλυμα, δεδομένου ότι το πρόγραμμα δανεισμού της φετινής χρονιάς έχει ήδη εγκριθεί από την κυβέρνηση. Στην πράξη, όμως, η εισήγηση προς το οικονομικό επιτελείο θα είναι να μην προχωρήσει η έκδοση ελληνικού ομολόγου μέχρι να υπάρξει η λαϊκή ετυμηγορία, προκειμένου να μην εμπλακεί η συγκεκριμένη ενέργεια στην προεκλογική ατζέντα των κομμάτων.
Απόδοση χαμηλότερη του 3,1%-3,2% στο ελληνικό 10ετές ομόλογο δεν είχε καταγραφεί πριν από τη χθεσινή ημέρα μετά την είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωζώνη από την 1η/1/2002. Βέβαια, πηγές με πολύ καλή γνώση της αγοράς ομολόγων επισημαίνουν ότι η ελληνική αγορά παραμένει εξαιρετικά ρηχή: από τα περίπου 55 δισ. ευρώ, που είναι η συνολική αξία των ελληνικών ομολόγων σε κυκλοφορία, εκδόσεις που αντιστοιχούν σε πάνω από 30 δισ. ευρώ στην πραγματικότητα δεν αποτελούν αντικείμενο συναλλαγής, ενώ η ημερήσια αξία συναλλαγών παραμένει στο πολύ χαμηλό επίπεδο της τάξεως των 150-200 εκατ. ευρώ. Αυτό δείχνει και το πόσο εύκολη είναι είτε η αύξηση είτε η μείωση της απόδοσης.
Χθες, η υποχώρηση της απόδοσης έφτασε με το «άνοιγμα» της αγοράς ακόμη και πάνω από το 10%, με την απόδοση του ελληνικού 10ετούς να φτάνει οριακά κάτω από το 3%.
Το φετινό πρόγραμμα δανεισμού προβλέπει την άντληση συνολικά 7 δισ. ευρώ μέσω νέων εκδόσεων. Προς το παρόν, η Ελλάδα έχει ήδη αντλήσει τα 5 δισ. ευρώ μέσω των δύο εκδόσεων που έγιναν τους προηγούμενους μήνες, οπότε εκκρεμεί η άντληση επιπλέον 2 δισ. ευρώ. Τα τεχνοκρατικά επιχειρήματα υπέρ τού να μην προχωρήσει μια νέα έκδοση πριν τελειώσουν οι εθνικές εκλογές είναι δύο:
1. Να μην υπάρξει εμπλοκή του προγράμματος δανεισμού της χώρας με το «πολιτικό παιχνίδι», τη στιγμή μάλιστα που δεν υπάρχει άμεση ανάγκη δανεισμού. Αυτό θα μπορούσε να ερμηνευτεί από τις αγορές ως προσπάθεια εκμετάλλευσης της συγκυρίας, κάτι που σε μεσοπρόθεσμη βάση μπορεί να μην έχει κανένα απολύτως όφελος.
2. Η έκδοση ενός τίτλου με την απόδοση του 10ετούς τόσο κοντά στα επίπεδα του 3%, αλλά και την απόσταση από το αντίστοιχο ιταλικό ομόλογο να περιορίζεται στις 50-60 μονάδες βάσης, περιορίζει αισθητά τις πιθανότητες να καταγράψουν κέρδη όσοι θα επενδύσουν στους καινούργιους τίτλους. Και το συμφέρον της ελληνικής πλευράς, με βάση πάντοτε τη συγκεκριμένη επιχειρηματολογία, είναι αυτοί που τοποθετούνται στις πρώτες μεταμνημονιακές εκδόσεις της Ελλάδας, να μένουν ικανοποιημένοι ώστε να εκδηλώνουν την προτίμησή τους και σε επόμενες εκδόσεις.
Για τις αγορές -οι οποίες σε μεγάλο βαθμό λειτουργούν και ως μηχανισμοί προεξόφλησης- το ενδιαφέρον εστιάζεται πλέον στις προγραμματικές δηλώσεις του κόμματος που θα κληθεί να σχηματίσει κυβέρνηση την επομένη των εθνικών εκλογών. Στο μικροσκόπιό τους υπάρχουν αυτή τη στιγμή δύο ζητήματα:
1. Αν «βγαίνει» ο προϋπολογισμός του 2019, δηλαδή αν μπορεί η χρονιά να κλείσει με πρωτογενές πλεόνασμα υψηλότερο του 3,5%. Όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι το συγκεκριμένο θέμα θα ανοίξει με τη δημοσίευση της έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις 5 Ιουνίου, αλλά επί της ουσίας θα αποφευχθεί η «σύγκρουση απόψεων» στο Eurogroup της 13ης Ιουνίου, δεδομένου ότι και οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών θα περιμένουν το αποτέλεσμα της κάλπης στην Ελλάδα.
Ακόμη και αν οι θεσμοί καταλήξουν στο ότι ο προϋπολογισμός του 2019 δεν μπορεί να παράξει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% μετά τα πρόσφατα ψηφισμένα μέτρα, θεωρείται αδύνατον να ζητηθεί από τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών να λάβει μέτρα δύο εβδομάδες πριν από την κάλπη. Το ίδιο ισχύει και όσον αφορά τα σενάρια περί επιβολής «κυρώσεων» στην Ελλάδα λόγω της λήψης μέτρων χωρίς να έχει προηγηθεί συμφωνία με τους θεσμούς.
2. Ποιες θα είναι οι προθέσεις της κυβέρνησης που θα σχηματιστεί την επομένη των εθνικών εκλογών όσον αφορά τον προϋπολογισμό του 2020. Το ζητούμενο για τις αγορές είναι να ξεκαθαρίσει αν θα τηρηθούν τα συμφωνηθέντα (δηλαδή, αν ο προϋπολογισμός θα παράξει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ) ή όχι.
