Από την έντυπη έκδοση
Από τις 25 Μαΐου 2019 τίθεται σε ισχύ ο νόμος 4608/2019, που προβλέπει ισχυρά φορολογικά κίνητρα για την προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων. Αυτό επισημαίνεται στην εγκύκλιο του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γ. Πιτσιλή, με την οποία παρέχονται οδηγίες στις υπηρεσίες για την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων. Η εγκύκλιος κωδικοποιεί τις επενδύσεις που χαρακτηρίζονται στρατηγικές, ανάλογα με το ύψος της επένδυσης, τον αριθμό δημιουργίας νέων θέσεων απασχόλησης ή άλλα χαρακτηριστικά όπως π.χ. «εμβληματικές». Αποσαφηνίζει επίσης τα φορολογικά κίνητρα που παρέχει ο νέος νόμος για τις νέες επενδύσεις, αλλά και τις κυρώσεις που επιβάλλονται στον φορέα της επένδυσης, σε περίπτωση που έλαβε φορολογικά κίνητρα ή κίνητρα επιδότησης δαπανών και δεν τήρησε τους όρους ή παραβίασε άλλους όρους του «μνημονίου συνεργασίας».
Στην εγκύκλιο (υπ' αριθμόν 2081/2019) επισημαίνεται, κατ' αρχήν, ότι με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 10 του ν. 4608/2019 ορίζεται η έννοια των στρατηγικών επενδύσεων, οι κατηγορίες αυτών καθώς και τα κριτήρια χαρακτηρισμού τους.
Συγκεκριμένα, με τις παραγράφους αυτές προβλέπονται τα εξής:
«1. Ως "Στρατηγικές Επενδύσεις" νοούνται, οι επενδύσεις, οι οποίες λόγω της στρατηγικής τους βαρύτητας για την εθνική ή και την τοπική οικονομία μπορούν να επιφέρουν ποσοτικά και ποιοτικά αποτελέσματα σημαντικής έντασης για την αύξηση της απασχόλησης, την παραγωγική ανασυγκρότηση και την ανάδειξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος της χώρας σύμφωνα με τις αρχές της κοινωνικά δίκαιης, δίχως αποκλεισμούς, ισόρροπης και αειφόρου ανάπτυξης και σύμφωνα με την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική (Ε.Α.Σ.), με κύρια χαρακτηριστικά την εξωστρέφεια, την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα, τον καθολικό σχεδιασμό, την εξοικονόμηση φυσικών πόρων στην προοπτική της κυκλικής οικονομίας και την υψηλή προστιθέμενη αξία, ιδίως σε τομείς οικονομικών δραστηριοτήτων διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων ή υπηρεσιών.
2. Οι "Στρατηγικές Επενδύσεις" διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:
α) "Στρατηγικές Επενδύσεις 1", οι οποίες δημιουργούν κατά τρόπο βιώσιμο τουλάχιστον εκατόν είκοσι (120) νέες ετήσιες μονάδες εργασίας (ΕΜΕ), και ο συνολικός προϋπολογισμός τους είναι μεγαλύτερος των εκατό εκατομμυρίων (100.000.000) ευρώ.
β) "Στρατηγικές Επενδύσεις 2", οι οποίες δημιουργούν κατά βιώσιμο τρόπο τουλάχιστον εκατό (100) νέες ΕΜΕ και ο συνολικός προϋπολογισμός τους είναι μεγαλύτερος των σαράντα εκατομμυρίων (40.000.000) ευρώ. Ειδικά, οι επενδύσεις στον τομέα της βιομηχανίας πρέπει να δημιουργούν κατά βιώσιμο τρόπο τουλάχιστον εβδομήντα πέντε (75) νέες ΕΜΕ και ο συνολικός προϋπολογισμός τους να είναι μεγαλύτερος των τριάντα εκατομμυρίων (30.000.000) ευρώ. Οι επενδύσεις εντός Οργανωμένων Υποδοχέων Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων της παρ. 4 του άρθρου 41 του ν. 3982/2011 (Α' 143), πρέπει να δημιουργούν κατά βιώσιμο τρόπο τουλάχιστον πενήντα (50) ΕΜΕ και ο συνολικός προϋπολογισμός τους να είναι μεγαλύτερος των είκοσι πέντε εκατομμυρίων (25.000.000) ευρώ.
γ) "Εμβληματικές Επενδύσεις":
αα) Οι επενδύσεις οι οποίες υλοποιούνται από διακεκριμένες διεθνούς φήμης νομικές οντότητες που κατατάσσονται στις πρώτες θέσεις στον κλάδο τους παγκοσμίως ή σε ευρωπαϊκό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων ιδίως όσων προωθούν την πράσινη οικονομία, και την οικονομία χαμηλού ενεργειακού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
ββ) Οι επενδύσεις στον τομέα της βιομηχανίας, οι οποίες δημιουργούν κατά τρόπο βιώσιμο τουλάχιστον διακόσιες (200) ΕΜΕ και ο συνολικός προϋπολογισμός τους είναι μεγαλύτερος των διακοσίων (200) εκατομμυρίων ευρώ.
δ) "Στρατηγικές Επενδύσεις ταχείας αδειοδότησης", οι οποίες δημιουργούν κατά βιώσιμο τρόπο τουλάχιστον τριάντα (30) νέες ΕΜΕ και ο συνολικός προϋπολογισμός τους είναι μεγαλύτερος των είκοσι εκατομμυρίων (20.000.000) ευρώ.
ε) "Αυτοδίκαια εντασσόμενες Στρατηγικές Επενδύσεις", όπως οι επενδύσεις του ν. 3389/2005 που έχουν εγκριθεί από τη Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ και έχουν υπαχθεί στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (EFSI), και οι επενδύσεις του άρθρου 8 του ν. 4271/2014 για τα "Ευρωπαϊκά Ενεργειακά Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος Projects of Common Interest (PCI)".
Κατά τα λοιπά, με την εγκύκλιο του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. διευκρινίζονται τα εξής:
Άρθρο 10
1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 10 του ν. 4608/2019 ορίζεται ότι για κάθε φορέα στρατηγικής επένδυσης, οι διατάξεις του άρθρου 16 του ν. 4251/2014, αναφορικά με τη χορήγηση και ανανέωση άδειας διαμονής για επενδυτική δραστηριότητα, εφαρμόζονται ως προς δέκα (10) κατ' ανώτατο αριθμό, στελέχη των επενδυτικών σχημάτων για όλες τις κατηγορίες Στρατηγικών Επενδύσεων. Για όσο διάστημα υφίσταται η εργασιακή σχέση με τον φορέα της στρατηγικής επένδυσης, όσα από τα στελέχη αυτά δεν έχουν τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα, θεωρείται ότι διατηρούν τη φορολογική κατοικία τους στην αλλοδαπή και υπόκεινται σε φόρο για το εισόδημα που προκύπτει στην Ελλάδα και αποκτάται μέσα σε ορισμένο φορολογικό έτος. Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται επίσης και στον ή την σύζυγο ή το άλλο μέρος συμφώνου συμβίωσης, στον βαθμό που ο σύζυγος ή το άλλο μέρος δεν ασκεί επαγγελματική δραστηριότητα στην Ελλάδα, καθώς και στα εξαρτώμενα τέκνα αυτών, όπως αυτά προσδιορίζονται στην περίπτωση β' της παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 4172/2013.
Άρθρο 12
Φορολογικά Κίνητρα
1. Για τις επενδύσεις που χαρακτηρίζονται ως στρατηγικές, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 10 του νόμου αυτού, εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις σταθεροποίησης του φορολογικού συντελεστή της παρ. 1 του άρθρου 67 του αναπτυξιακού νόμου 4399/2016. Το κίνητρο αυτό μπορούν να αιτηθούν όλες οι στρατηγικές επενδύσεις ανεξαρτήτως κατηγορίας.
2. Οι επενδύσεις που χαρακτηρίζονται ως στρατηγικές μπορεί με απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων (Δ.Ε.Σ.Ε.) να λάβουν διαζευκτικά:
α. Φορολογική απαλλαγή που συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν, με βάση τη φορολογική νομοθεσία, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, μετά την αφαίρεση του φόρου του νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, ο οποίος αναλογεί στα κέρδη που διανέμονται ή αναλαμβάνονται. Το ποσό της φορολογικής απαλλαγής συνιστά ισόποσο αφορολόγητο αποθεματικό, για το οποίο σε περίπτωση διανομής ή κεφαλαιοποίησής τους έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 47 του ν.4172/2013 και υπολογίζεται ως εξής:
αα) Για συνολικές επιλέξιμες δαπάνες ύψους έως και τριάντα εκατομμυρίων (30.000.000) ευρώ παρέχεται το σύνολο της δικαιούμενης ενίσχυσης, και έως το ποσό των επτά εκατομμυρίων πεντακοσίων χιλιάδων (7.500.000) ευρώ.
ββ) Για το μέρος των επιλέξιμων δαπανών από τριάντα εκατομμυρίων (30.000.000) ευρώ έως τριάντα πέντε εκατομμυρίων (35.000.000) ευρώ παρέχεται το ογδόντα τοις εκατό (80%) της δικαιούμενης ενίσχυσης.
γγ) Για το μέρος των επιλέξιμων δαπανών από τριάντα πέντε εκατομμύρια (35.000.000) ευρώ έως σαράντα εκατομμύρια (40.000.000) ευρώ παρέχεται το εξήντα τοις εκατό (60%) της δικαιούμενης ενίσχυσης.
δδ) Για το μέρος των επιλέξιμων δαπανών από σαράντα εκατομμύρια (40.000.000) ευρώ έως σαράντα πέντε εκατομμύρια (45.000.000) ευρώ παρέχεται το σαράντα τοις εκατό (40%) της δικαιούμενης ενίσχυσης.
εε) Για το μέρος των επιλέξιμων δαπανών από σαράντα πέντε εκατομμύρια (45.000.000) ευρώ έως πενήντα εκατομμύρια (50.000.000) ευρώ παρέχεται το είκοσι τοις εκατό (20%) της δικαιούμενης ενίσχυσης.
στστ) Για το μέρος των επιλέξιμων δαπανών από πενήντα εκατομμύρια (50.000.000) ευρώ έως εκατό εκατομμύρια (100.000.000) ευρώ παρέχεται το δέκα τοις εκατό (10%) της δικαιούμενης ενίσχυσης.
ζζ) Για το μέρος των επιλέξιμων δαπανών που υπερβαίνουν τα εκατό εκατομμύρια (100.000.000) ευρώ δεν παρέχεται απαλλαγή φόρου.
Το ποσό της συνολικής δικαιούμενης ενίσχυσης προκύπτει από την άθροιση των επιμέρους δικαιούμενων ποσών ενίσχυσης που αντιστοιχούν στον συνολικό προϋπολογισμό του έργου. Ο φορέας μπορεί να αξιοποιήσει το σύνολο της δικαιούμενης φορολογικής απαλλαγής μέσα σε δεκαπέντε (15) φορολογικά έτη και όχι σε διάστημα μικρότερο των τριών (3) φορολογικών ετών από το έτος θεμελίωσης του δικαιώματος χρήσης του κινήτρου.
β. Επιτάχυνση φορολογικών αποσβέσεων των παγίων που έχουν ενταχθεί στο εγκεκριμένο σχέδιο επένδυσης με προσαύξηση των συντελεστών του πίνακα της παρ. 4 του άρθρου 24 του ν. 4172/2013 κατά ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%). Σε περίπτωση που ο αρχικός συντελεστής απόσβεσης είναι ανώτερος του είκοσι τοις εκατό (20%), ο τελικός προσαυξημένος συντελεστής δεν μπορεί να υπερβαίνει το σαράντα τοις εκατό (40%). Επιπλέον, αποκλειστικά για τις μεταποιητικές επιχειρήσεις, οι αποσβέσεις των μηχανημάτων και του μηχανολογικού εξοπλισμού εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα κατά τον χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%).
3. Οι επιλέξιμες δαπάνες των περιπτώσεων α' και β' της παραγράφου 2 του νόμου αυτού προσδιορίζονται με τους όρους και τις προϋποθέσεις του Κανονισμού (ΕΕ) υπ' αριθμ. 651/2014 της Επιτροπής της 17ης Ιουνίου 2014 (L 187) και θα εξειδικεύονται με την απόφαση της παραγράφου 1 του άρθρου 20.
4. Οι ενισχύσεις του παρόντος άρθρου χορηγούνται ως μεμονωμένες ενισχύσεις σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) υπ' αριθμ. 651/2014 της Επιτροπής της 17ης Ιουνίου 2014 και υπό την επιφύλαξη των ορίων του Κανονισμού αυτού, ή κατόπιν εγκριτικής απόφασης της Επιτροπής.
Τέλος, με τις διατάξεις του άρθρου 52 του ίδιου νόμου ορίζεται ότι η ισχύς των διατάξεων αυτών αρχίζει έναν (1) μήνα από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από 25-5-2019 και μετά».
Άρθρο 20
Απόφαση χορήγησης ενισχύσεων
Με τις διατάξεις του άρθρου αυτού παρέχεται η νομοθετική εξουσιοδότηση για την έκδοση των Υπουργικών Αποφάσεων που εξειδικεύουν τις λεπτομέρειες εφαρμογής των ενισχύσεων που λαμβάνει η εκάστοτε επενδυτική πρόταση που χαρακτηρίζεται ως στρατηγική επένδυση.
Άρθρο 23
Μη Τήρηση Όρων Επένδυσης/Κυρώσεις
Με τις διατάξεις του άρθρου αυτού καθορίζονται οι κυρώσεις που επιβάλλονται στον φορέα της επένδυσης, σε δύο περιπτώσεις: πρώτον, στην περίπτωση που έλαβε φορολογικά κίνητρα ή κίνητρα επιδοτήσεως δαπανών (του άρθρου 12 και 14, αντιστοίχως) και δεν τήρησε τους όρους και τις διατυπώσεις που του επιβλήθηκαν με την Υπουργική Απόφαση που ορίζεται στο άρθρο 20 παράγραφος 1, και, δεύτερον, στην περίπτωση που ο φορέας της επένδυσης παραβίασε κάποιον από τους όρους ή τις υποχρεώσεις που περιλαμβάνονται στο Μνημόνιο Συνεργασίας του άρθρου 21 παράγραφος 3.
