Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Μέσα στην εβδομάδα αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή η νομοθετική ρύθμιση με τα μέτρα που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός την περασμένη Τρίτη. Το οικονομικό επιτελείο έχει ως βασικό στόχο η καταβολή της «13ης σύνταξης» να γίνει πριν από την Κυριακή των ευρωεκλογών -και συγκεκριμένα στις 20 Μαΐου-, ενώ για τους νέους συντελεστές του ΦΠΑ σε ενέργεια, εστίαση και τρόφιμα, το νομοσχέδιο αναμένεται να ορίζει ως ημερομηνία μείωσης την 1η Ιουνίου.
Αυτό εκτιμάται ότι θα προκαλέσει πρόσθετη δυσκολία στα λογιστήρια και στα λογιστικά γραφεία ανά τη χώρα, καθώς ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα πρέπει να γίνει προσαρμογή στις τριμηνιαίες δηλώσεις ΦΠΑ: με διαφορετικούς συντελεστές θα υπολογιστεί ο ΦΠΑ για το δίμηνο Απριλίου-Μαΐου και με διαφορετικούς για τον μήνα Ιούνιο. Αντίστοιχες προσαρμογές θα πρέπει να γίνουν και από τις εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς οι λογαριασμοί είναι διμηνιαίοι και σε αρκετές περιπτώσεις θα πρέπει να γίνουν προσαρμογές. Μηδενική είναι η «αναστάτωση» μόνο για τις μεγάλες επιχειρήσεις (π.χ. τα σούπερ μάρκετ), καθώς οι δικές τους δηλώσεις ΦΠΑ είναι μηνιαίες λόγω της τήρησης διπλογραφικών βιβλίων. Τα τεχνικά προβλήματα περιορίζονται σε έναν βαθμό αν ως ημερομηνία μείωσης των συντελεστών του ΦΠΑ οριστεί η 1η Ιουλίου, ωστόσο αρμόδια στελέχη του υπουργείου Οικονομικών υποστηρίζουν ότι θέλουν οι χαμηλοί συντελεστές του ΦΠΑ να καλύψουν ολόκληρη την καλοκαιρινή περίοδο.
Τι περιλαμβάνει το φετινό πακέτο
Η νομοθετική ρύθμιση θα αφορά μόνο τα μέτρα του 2019, δηλαδή:
1. Την καταβολή του επιδόματος των συνταξιούχων. Η διάταξη θα αποτυπώνει και τους ακριβείς όρους χορήγησης της «13ης σύνταξης». Για το ύψος του ποσού έχουν ήδη γίνει οι σχετικές ανακοινώσεις. Για κύρια σύνταξη (ή άθροισμα κύριων συντάξεων) έως 500 ευρώ θα καταβάλλεται το 100% της κύριας σύνταξης (ή του αθροίσματος των κύριων συντάξεων), για κύρια ή κύριες συντάξεις 500 έως 600 ευρώ η καταβολή θα αντιστοιχεί στο 70%, από 601 έως 1.000 ευρώ ο συντελεστής θα πέφτει στο 50% και από 1.000 ευρώ και πάνω στο 30%.
Η 13η καταβολή θα ορίζεται με το νομοσχέδιο ότι είναι ακατάσχετη (σ.σ.: ούτως ή άλλως δεν θα υπάρχει καταβολή άνω των 1.250 ευρώ που είναι το ακατάσχετο μηνιαίο όριο για τους συνταξιούχους), αλλά το ποσό θα αντιμετωπίζεται ως φορολογητέο εισόδημα, κάτι που σημαίνει ότι θα υπόκειται κανονικά σε φόρο εισοδήματος και εισφορά αλληλεγγύης. Φυσικά, για τη μεγάλη πλειονότητα των συνταξιούχων δεν θα επιβάλλεται φόρος εισοδήματος ή εισφορά αλληλεγγύης, καθώς ισχύει το όριο απαλλαγής των 8.636 ευρώ για το εισόδημα και των 12.000 ευρώ για την εισφορά αλληλεγγύης. Δεδομένου ότι η 13η καταβολή δεν ήταν γνωστή από τις αρχές του χρόνου, η παρακράτηση φόρου που έχει γίνει μέχρι στιγμής δεν συνυπολογίζει και το επιπλέον ποσό. Έτσι, αναμένεται να προκύψουν μικρές διαφορές φόρου, οι οποίες θα ρυθμιστούν με τη φορολογική δήλωση του 2020.
2. Τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση από το 24% στο 13%. Η αγορά περιμένει με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την τελική μορφή της ρύθμισης, καθώς με την απόφαση της κυβέρνησης να αφήσει τον καφέ εκτός της μείωσης (σ.σ.: δηλαδή ο καφές να παραμείνει στο 24%) ουσιαστικά διχάζεται ο κλάδος της εστίασης, με το «50% των επιχειρήσεων του κλάδου να μην ωφελείται από το μέτρο», όπως δήλωνε προ ημερών στη «Ν» ο πρόεδρος της ΓΣΒΕΕ, Γιώργος Καββαθάς.
3. Τη μετάταξη των τροφίμων από το 24% στο 13%. Ο τελικός κατάλογος των προϊόντων που θα επιστρέψουν από το 24% στο 13% αναμένεται να περιλαμβάνει τη ζάχαρη, το αλάτι, τα μπαχαρικά, τα αλλαντικά, τις μαρμελάδες, τις σοκολάτες, τα μπισκότα, τα κρουασάν, τα παγωτά, τα παξιμάδια, τις κονσέρβες, τα σνακ, τα δημητριακά, τα ηλιέλαια, τα σογιέλαια και τα καλαμποκέλαια, τις φυτικές λιπαρές ουσίες, τα ζαχαρωτά και τα είδη ζαχαροπλαστικής, το προψημένο ψωμί, το ψωμί του τοστ, τα προμαγειρεμένα φαγητά, τις φρυγανιές, τις κονσέρβες και τα αλμυρά σνακ (πατατάκια, ποπ κορν, γαριδάκια κ.λπ.). Εκτός της μείωσης θα μείνουν ο καφές, τα αναψυκτικά και τα ροφήματα (κακάο, τσάι, χαμομήλι κ.λπ.).
4. Τη μείωση του ΦΠΑ στην ηλεκτρική ενέργεια αλλά και στο φυσικό αέριο από το 13% που είναι σήμερα στο 6%. Εφόσον κλειδώσει ως ημερομηνία ενεργοποίησης του υπερ-χαμηλού συντελεστή η 1η Ιουνίου, τότε οι πρώτες μειώσεις θα φανούν στους λογαριασμούς που θα περιλαμβάνουν κατανάλωση για τη χρονική περίοδο από την 1η Ιουνίου και μετά. Στον πρώτο λογαριασμό, το συνολικό ύψος της ελάφρυνσης δεν θα γίνει εύκολα διακριτό, καθώς άλλος συντελεστής ΦΠΑ θα επιβληθεί στην κατανάλωση που θα έχει γίνει μέχρι την 1η Ιουνίου και άλλος στην κατανάλωση από την 1η Ιουνίου και μετά. Πάντως, για ένα νοικοκυριό που καταναλώνει 1.000 κιλοβατώρες το όφελος υπολογίζεται σε περίπου 33 ευρώ σε ετήσια βάση, για τις 1.500 κιλοβατώρες στα 49 ευρώ τον χρόνο και για τις 2.000 κιλοβατώρες στα 69 ευρώ τον χρόνο.
Οι εκκρεμότητες για τα μέτρα του 2020
Το νομοσχέδιο δεν θα περιλαμβάνει κανένα μέτρο που θα αφορά το 2020, ενώ η κυβέρνηση έχει ήδη καταστήσει σαφές ότι θα καταψηφίσει την τροπολογία που κατέθεσε η Νέα Δημοκρατία και η οποία προβλέπει την ακύρωση της μείωσης του αφορολογήτου. Αυτό σημαίνει ότι θα παραμείνουν ανοικτές πολύ μεγάλες εκκρεμότητες, οι οποίες θα πρέπει να επιλυθούν μέχρι το φθινόπωρο στο πλαίσιο της κατάθεσης του προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς. Οι εκκρεμότητες είναι:
1. Η κατάργηση της διάταξης που προβλέπει τη μείωση της έκπτωσης φόρου από τα 1.900 ευρώ που είναι σήμερα στα 1.250 ευρώ, η οποία έχει ήδη ψηφιστεί.
2. Η τροποποίηση της κλίμακας υπολογισμού της εισφοράς αλληλεγγύης, καθώς την περασμένη Τρίτη ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε διαφορετική κλίμακα από αυτή που έχει ήδη ψηφίσει η Βουλή (σ.σ.: για παράδειγμα η κλίμακα που ανακοίνωσε ο κ. Τσίπρας προβλέπει πλήρη απαλλαγή από την εισφορά αλληλεγγύης για αποδοχές έως και 20.000 ευρώ, ενώ η ψηφισμένη διάταξη προβλέπει απαλλαγή για εισοδήματα έως και 30.000 ευρώ).
3. Το ξεκαθάρισμα για την τελική μορφή της κλίμακας υπολογισμού του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων. Η Βουλή έχει ψηφίσει μείωση του χαμηλού συντελεστή της κλίμακας από το 22% στο 20%, η οποία όμως δεν συμπεριλήφθηκε στις ανακοινώσεις που έκανε ο πρωθυπουργός την περασμένη εβδομάδα.
4. Το ξεκαθάρισμα του τοπίου όσον αφορά τον ΕΝΦΙΑ. Ειδικά σε ό,τι αφορά τον φόρο κατοχής ακινήτων υπάρχουν πολύ μεγάλες εκκρεμότητες:
* Πρώτον, πρέπει να περάσει διάταξη που θα απαλλάσσει και για το 2020 τα «δικαιώματα επί γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού» από τον συμπληρωματικό φόρο ακινήτων. Η απαλλαγή που δινόταν όλα αυτά τα χρόνια περνούσε με μεταβατική διάταξη, η οποία λήγει στο τέλος του 2019.
* Δεύτερον, να περάσει από τη Βουλή η παράταση της έκπτωσης που προβλέπεται για το 2019 και η οποία φέρνει μείωση της επιβάρυνσης έως και κατά 30% για τους έχοντες ατομική περιουσία έως και 200.000 ευρώ. Και η συγκεκριμένη διάταξη είναι μεταβατικού χαρακτήρα και αν δεν ανανεωθεί δεν θα εφαρμοστεί την επόμενη χρονιά.
* Τρίτον, να ξεκαθαρίσει η κυβέρνηση αν η εξαγγελία που έχει κάνει για διεύρυνση της έκπτωσης κατά το 2020 (σ.σ.: από 10% μεσοσταθμική μείωση του ΕΝΦΙΑ έχει εξαγγείλει αύξηση του ποσοστού στο 30%) θα εφαρμοστεί ή θα ακυρωθεί ως μέτρο προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι υπόλοιπες παροχές που ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ο πρωθυπουργός για το 2020 (π.χ. μείωση ΦΠΑ από το 13% στο 11%, αύξηση συντελεστή υπεραποσβέσεων κ.λπ.).
