Από την έντυπη έκδοση
Των Γιάννη Παγκαλιά και Έφης Τριήρη
Με μία κίνηση χαρακτηριστική του Ντόναλντ Τραμπ εν μέσω διαπραγματεύσεων, ο Αμερικανός πρόεδρος προκάλεσε αναταραχή στις διεθνείς αγορές απειλώντας ξαφνικά την Κίνα με νέους δασμούς και ενώ όλα έδειχναν ότι οι δύο υπερδυνάμεις βρίσκονταν κοντά στην εξέρευση λύσης στην εμπορική τους διαμάχη που διαρκεί περισσότερο από έναν χρόνο.
Η νέα αυτή εξέλιξη στον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ - Κίνας προκάλεσε έντονες αναταράξεις χθες στις χρηματιστηριακές αγορές παγκοσμίως, στην αυγή μιας εβδομάδας κατά την οποία Κινέζοι αξιωματούχοι θα μεταβούν στην Ουάσιγκτον στο πλαίσιο ενός νέου γύρου εμπορικών συνομιλιών.
Το Πεκίνο, από την πλευρά του, διεμήνυσε ότι η διαπραγματευτική ομάδα της κινεζικής κυβέρνησης συνεχίζει τις προετοιμασίες της για την επίσκεψή της στην αμερικανική πρωτεύουσα, παρά τις νέες επιθετικές δηλώσεις του Ρεπουμπλικανού προέδρου.
Ο Ντόναλντ Τραμπ αργά το βράδυ της Κυριακής, μέσω του προσωπικού του λογαριασμού στο Twitter, δήλωσε ότι την ερχόμενη Παρασκευή οι ΗΠΑ θα αυξήσουν τους δασμούς σε κινεζικά προϊόντα αξίας 200 δισ. δολαρίων από το 10% στο 25%, ενώ θα δασμολογήσουν με ποσοστό 25% επιπλέον κινεζικά αγαθά αξίας 325 δισ. δολαρίων, διότι κατά τον ίδιο οι διαπραγματεύσεις εξελίσσονται με πολύ αργό ρυθμό.
Το εμπορικό έλλειμμα
Χθες επανήλθε με νέο χτύπημα, αυτή τη φορά επικαλούμενος το εμπορικό έλλειμμα της χώρας του με την Κίνα, γράφοντας σε ανάρτηση στο Twitter:
«Συγγνώμη, αλλά δεν θα συνεχίσουμε να το κάνουμε αυτό». Τα δύο «τιτιβίσματα» του Αμερικανού προέδρου ήταν αρκετά για να προκληθεί νέος σεισμός στις αγορές χθες, με τους επενδυτές να διακρίνουν για άλλη μία φορά πισωγυρίσματα στην εμπορική διαμάχη ΗΠΑ - Κίνας, όταν μόλις την προηγούμενη εβδομάδα οι αξιωματούχοι των δύο χωρών που συμμετείχαν στις συνομιλίες στο Πεκίνο εξέφραζαν την άκρατη αισιοδοξία τους πως ο σινο-αμερικανικός πόλεμος οδεύει προς τη λήξη του.
Το ισχυρότερο πλήγμα το δέχτηκε το χρηματιστήριο της Κίνας, με τον Shanghai να κάνει βουτιά 5,58%, ενώ ακόμα πιο βαρύ ήταν το πλήγμα για τον σύνθετο Shenzhen, ο οποίος κατέγραψε απώλειες της τάξεως του 7,56%.
Για τις κινεζικές μετοχές η χθεσινή ήταν η μεγαλύτερη ημερήσια πτώση των τελευταίων τριών χρόνων, ενώ και το χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ αισθάνθηκε αρκετή πίεση, υποχωρώντας 2,90%. Ακολούθως οι ευρωπαϊκές μετοχές κινήθηκαν σε αρνητικό έδαφος, με τα κυριότερα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια να ξεκινούν την εβδομάδα στα «κόκκινα», μαζεύοντας όμως μεγάλο μέρος των απωλειών κατά το τελευταίο διάστημα της χθεσινής συνεδρίασης.
Η ιστορία της σινο-αμερικανικής εμπορικής διαμάχης
Η διένεξη ΗΠΑ - Κίνας έχει τις ρίζες της πριν από το 2016, πριν ακόμη ο Ντόναλντ Τραμπ εκλεγεί πρόεδρος των ΗΠΑ, ο οποίος τότε είχε διαμαρτυρηθεί για τις εμπορικές πρακτικές του Πεκίνου.
Οι ΗΠΑ ξεκινούν έρευνα για τις κινεζικές εμπορικές πρακτικές το 2017, για να αρχίσουν να επιβάλλουν δασμούς σε κινεζικά προϊόντα αξίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων από πέρυσι τον Ιούλιο, με το Πεκίνο να ανταποδίδει. Πρώτες οι ΗΠΑ «άνοιξαν πυρ» με την επιβολή δασμών 25% σε κινεζικές εξαγωγές, αξίας 50 δισ. δολαρίων, από τους κλάδους αεροδιαστημικής, ρομποτικής και αυτοκινήτων. Η Κίνα ανταπέδωσε με δικούς της δασμούς σε αμερικανικά αγαθά αξίας 50 δισ. δολαρίων, συμπεριλαμβανομένων αγροτικών προϊόντων και χημικών. Δύο μήνες αργότερα, ο Τραμπ «χτυπά» το Πεκίνο με νέο γύρο, ανακοινώνοντας δασμούς 10% σε αγαθά αξίας 200 δισ. δολαρίων, με την Κίνα να ανταποδίδει αμέσως με δασμούς από 5% έως 10% σε αμερικανικά αγαθά αξίας 60 δισ. δολαρίων. Στις αρχές του περσινού Δεκεμβρίου ο Τραμπ και ο Κινέζος ομόλογός του Σι Τζινπίνγκ ανακοίνωσαν ανακωχή, συμφωνώντας να μην επιβάλουν περαιτέρω δασμούς και ο Αμερικανός πρόεδρος ανέβαλε το σχέδιό του να αυξήσει τους υφιστάμενους δασμούς από 10% στο 25%. Μέχρι στιγμής οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει δασμούς σε κινεζικά αγαθά αξίας άνω των 250 δισ. δολαρίων, ενώ η Κίνα έχει απαντήσει με δικούς της δασμούς σε αμερικανικά αγαθά αξίας 110 δισ. δολαρίων.
Πριν από λίγες ημέρες η ένταση αναζωπυρώθηκε ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ε.Ε. αυτήν τη φορά, με σημείο αιχμής τις κρατικές επιδοτήσεις σε Boeing και Airbus. Ο Τραμπ απείλησε με επιβολή δασμών σε προϊόντα της Ε.Ε. αξίας 11 δισ. δολαρίων, με την αιτιολογία ότι η Ουάσιγκτον θεωρεί παράνομες τις επιδοτήσεις στην Airbus. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απάντησε με μία λίστα με εισαγόμενα αμερικανικά προϊόντα αξίας 20 δισ. ευρώ τα οποία ενδέχεται να υποστούν δασμούς, ως αντίποινα στη διατλαντική διαμάχη για τις επιδοτήσεις που έχουν χορηγήσει οι ΗΠΑ στην Boeing.
Τώρα, η νέα απειλή Τραμπ ίσως να αποτελεί μία ένδειξη για το τι πρόκειται να επακολουθήσει για την Ευρώπη, αναφέρουν αναλυτές, αναφερόμενοι στις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες. Ο Αμερικανός πρόεδρος υπενθυμίζεται ότι είχε απειλήσει στις αρχές του 2018 να επιβάλει δασμούς 20% σε ευρωπαϊκά αυτοκίνητα. Ωστόσο, η Goldman Sachs, παρότι βλέπει τη νέα απειλή ως μία ένδειξη ότι οι σινο-αμερικανικές εμπορικές διαπραγματεύσεις «ίσως να έχουν μπλοκάρει», εξακολουθεί να θεωρεί ακόμη εφικτή μία συμφωνία.
Οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν τις άμεσες ζημίες για τις ΗΠΑ, μέχρι στιγμής, στο 0,1% έως 0,2% του ΑΕΠ, ενώ για την Κίνα στο 0,3% του ΑΕΠ. Οι κινεζικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ μειώθηκαν 47% τον Μάρτιο σε σχέση με τον Ιούνιο του 2018, τον τελευταίο μήνα προτού τεθεί σε ισχύ ο πρώτος γύρος των δασμών. Οι εισαγωγές από τις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 17% αντίστοιχα. Το διμερές εμπόριο μειώθηκε κατά 25 δισ. δολάρια στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου, ποσό που αντιστοιχεί στο 0,5% του παγκόσμιου εμπορίου.
Αυτοκίνητα και ενέργεια
Μεγάλος χαμένος αναδείχτηκε ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας, ολοκληρώνοντας τη συνεδρίαση με πτώση σχεδόν 2%, καταφέρνοντας να αντέξει τις έντονες πιέσεις που δέχτηκε κατά τη διάρκεια της ημέρας, καταγράφοντας απώλειες έως και 3,56%. Ο κλάδος της ενέργειας είχε ενδοσυνεδριακά μία από τις χειρότερες χθεσινές επιδόσεις, οπισθοχωρώντας 1,39%, απόρροια βέβαια και της υποχώρησης των τιμών του πετρελαίου.
Το ορυκτό καύσιμο χθες κατέγραφε απώλειες έως και 2,5%, με την τιμή του μπρεντ περί τις 19:00 ώρα Ελλάδος να υποχωρεί 0,48% στα 70,69 δολάρια ο τόνος, έχοντας νωρίτερα αγγίξει τα 68,79 δολάρια, ένα χαμηλό από τις 2 Απριλίου, και το αργό να αποδυναμώνεται 0,50%, στα 61,65 δολάρια το βαρέλι.
Στροφή στα ομόλογα
Με τις μετοχές σε πτωτική πορεία όπως και τις αγορές των εμπορευμάτων, οι επενδυτές μοιραία στράφηκαν στα ασφαλή καταφύγια, όπως είναι τα κρατικά ομόλογα, σε αντίθεση με τα πολύτιμα μέταλλα, που δεν έδειξαν να τα προτιμούν. Το δεκαετές γερμανικό κρατικό ομόλογο είχε την τιμητική του, καθώς ήταν το ομόλογο με τη μεγαλύτερη ζήτηση χθες, με την απόδοσή του να υποχωρεί από το 0,024% στο 0,007%, ενώ κατά τη διάρκεια της ημέρας είχε φτάσει μέχρι το -0,008%. Αντίθετα το αμερικανικό δεκαετές κινήθηκε σε τροχιά ανόδου. Το δολάριο, από την άλλη, δεν είχε μία από τις καλύτερες συνεδριάσεις χθες, δεχόμενο έντονες πιέσεις έναντι του γεν και της βρετανικής στερλίνας. Το γιεν έναντι του δολαρίου χθες ενισχυόταν 0,22% με την ισοτιμία να διαμορφώνεται στα 110,54 γιεν ανά δολάριο, ενώ μεγαλύτερη ήταν η ενίσχυση της λίρας 0,58%, στο 1,30 δολάριο ανά λίρα.