Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Οριστικοποιείται το σχέδιο της ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών στην εφορία, με στόχο να κατατεθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες στη Βουλή. Οι προετοιμασίες σε νομοπαρασκευαστικό επίπεδο κινούνται ταυτόχρονα με τις εργασίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων για την πλατφόρμα της ρύθμισης, καθώς κεντρικός στόχος παραμένει η διαδικασία της ρύθμισης να ξεκινήσει πριν από τις ευρωεκλογές. Στο οικονομικό επιτελείο έχουν καταλήξει στον κορμό της νέας ρύθμισης και πλέον απομένει μόνο να καταλήξουν στους τελικούς συντελεστές από τους οποίους θα προκύπτει και ο αριθμός των δόσεων που θα έχει ο κάθε οφειλέτης στη διάθεσή του προκειμένου να τακτοποιήσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του.
Το μέγιστο ποσό
Η «καινοτομία» της ρύθμισης -σε σχέση με αυτές που είχαν ενεργοποιηθεί τα προηγούμενα χρόνια, με τελευταία αυτή του 2015- συνίσταται στη θέσπιση μιας κλίμακας η οποία θα καθορίζει το μέγιστο ποσό που θα πρέπει να πληρώνει ο καθένας για την τακτοποίηση των χρεών του. Το ποσό αυτό θα είναι συνάρτηση του ατομικού εισοδήματος. Όσο υψηλότερο το εισόδημα τόσο μεγαλύτερο και το ποσό που θα πρέπει να καταβάλλεται για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Οι συντελεστές σχεδιάζεται να κυμαίνονται από 4% (για τους έχοντες ατομικό εισόδημα έως και 10.000 ευρώ) και θα φτάνουν ακόμη και στο 30% ή το 40% για τους έχοντες υψηλά ατομικά εισοδήματα άνω των 80.000 ή 100.000 ευρώ. Βέβαια, για τη συντριπτική πλειονότητα των φορολογουμένων τα ποσοστά του εισοδήματός τους που θα καλούνται να καταβάλλουν σε ετήσια βάση θα είναι μονοψήφια, της τάξεως του 4% ή 8%.
Τα κλιμάκια
Το σχέδιο της κλίμακας που επεξεργάζονται στο υπουργείο Οικονομικών προβλέπει επτά ή οκτώ διαφορετικά κλιμάκια. Πρακτικά, γίνεται ο αντίστοιχος υπολογισμός που γίνεται και με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων. Η διαφορά είναι ότι αντί να προκύπτει φόρος, προκύπτει το μέγιστο ποσό που θα πρέπει να καταβάλλει κάποιος για την αποπληρωμή των οφειλών. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα κλιμάκια διαμορφώνονται ως εξής:
1. Για ατομικό εισόδημα έως και 10.000 ευρώ, ο συντελεστής σχεδιάζεται να διαμορφώνεται στο 4%. Έτσι, για κάποιον που έχει ατομικό εισόδημα 8.000 ευρώ, το μέγιστο ποσό που θα μπορεί να πληρώνει για τα χρέη του θα είναι 320 ευρώ τον χρόνο ή 27 ευρώ τον μήνα. Έτσι, αν χρωστάει 1.000 ευρώ θα μπορέσει να αποπληρώσει τα χρέη του σε 37 ή 38 μηνιαίες δόσεις. Αν πάλι χρωστάει 3.200 ευρώ (ή και περισσότερα) θα μπορεί να εκμεταλλευτεί τον μέγιστο αριθμό των 120 δόσεων.
2. Για ατομικό εισόδημα από 10.000 έως και 20.000 ευρώ, ο συντελεστής υπολογισμού του μέγιστου ποσού σχεδιάζεται να οριστεί στο 8%. Η «λογική» θα είναι αντίστοιχη της κλίμακας φορολογίας εισοδήματος. Έτσι, όποιος έχει εισόδημα 20.000 ευρώ θα πληρώνει το πολύ 400 ευρώ τον χρόνο για τα πρώτα 10.000 ευρώ του εισοδήματός του και επιπλέον 800 ευρώ για υπόλοιπα 10.000 ευρώ. Άρα, φορολογούμενος με ατομικό εισόδημα 20.000 ευρώ θα πληρώνει 1.200 ευρώ τον χρόνο ή 100 ευρώ τον μήνα. Αν χρωστάει 2.000 ευρώ θα έχει στη διάθεσή του 20 μηνιαίες δόσεις και αν οφείλει 5.000 ευρώ θα πληρώσει σε 50 μηνιαίες δόσεις. Για να εκμεταλλευτεί τις 120 δόσεις θα πρέπει το χρέος του να ξεπερνάει τις 12.000 ευρώ.
Από το σύνολο των περίπου εννέα εκατομμυρίων φορολογουμένων που εμφανίζονται στις φορολογικές δηλώσεις, ποσά έως και 20.000 ευρώ δηλώνουν περισσότεροι από οκτώ εκατομμύρια. Έτσι, η συντριπτική πλειονότητα των φορολογουμένων (κατά συνέπεια και των οφειλετών) θα μπορεί να εκμεταλλευτεί τους δύο πρώτους χαμηλούς συντελεστές της κλίμακας. Για εισοδήματα άνω των 20.000 ευρώ σχεδιάζεται να εφαρμοστούν διψήφιοι συντελεστές (10% για το τμήμα του εισοδήματος από τις 20.000 έως τις 30.000 ευρώ, 12% για το τμήμα του εισοδήματος από τις 30.000 έως τις 40.000 ευρώ, 16% για το τμήμα του εισοδήματος από τις 40.000 έως τις 50.000 ευρώ και συντελεστές της τάξεως του 20% έως 40% από τις 50.000 ευρώ και πάνω). Έτσι, φορολογούμενος με ατομικό εισόδημα 40.000 ευρώ θα πρέπει να πληρώνει 3.400 ευρώ τον χρόνο για τα χρέη του και φορολογούμενος με εισόδημα 50.000 ευρώ ακόμη και 6.600 ευρώ τον χρόνο (ή 550 ευρώ τον μήνα).
Με την κλίμακα η κυβέρνηση εκτιμά ότι θα επιτύχει τον κεντρικό στόχο που είναι να βοηθήσει όσους έχουν πληγεί από την κρίση (κάτι που σε μεγάλο βαθμό αποτυπώνεται στο δηλωθέν εισόδημα), αλλά και να περιορίσει τη χρήση της ρύθμισης από τους στρατηγικούς κακοπληρωτές (στην προκειμένη περίπτωση αποστέλλεται το μήνυμα ότι όσοι εμφανίζουν υψηλά εισοδήματα δεν πρέπει και να συσσωρεύουν χρέη στην εφορία). Το ίδιο επιχείρημα αναμένεται να επικαλεστεί η ελληνική πλευρά και κατά την παρουσίαση της ρύθμισης στους θεσμούς. Η σύνδεση με το εισόδημα μέσω της κλίμακας, κατά την ελληνική πλευρά αποτελεί ένα σημαντικό κριτήριο «αποκλεισμού» των κακοπληρωτών.
Επιπλέον κίνητρο
Να σημειωθεί ότι για τον προσδιορισμό του τελικού ύψους της μηνιαίας δόσης θα μπαίνουν δύο επιπλέον παράμετροι. Η πρώτη παράμετρος θα είναι το ελάχιστο ποσό δόσης, το οποίο αναμένεται να οριστεί στα 20 ευρώ τον μήνα, και η δεύτερη παράμετρος θα είναι ο ορισμός μέγιστου και ελάχιστου αριθμού δόσεων (πιθανότατα 18 δόσεων και 120 δόσεων).
Έτσι, αν ένας φορολογούμενος χρωστάει 400 ευρώ και έχει εισόδημα 10.000 ευρώ, το πιθανότερο είναι ότι θα του δοθεί η δυνατότητα να αποπληρώσει το χρέος του σε 18 δόσεις των 22 ευρώ τον μήνα και όχι σε 12 δόσεις των 33 ευρώ τον μήνα όπως θα προέκυπτε μόνο από την εφαρμογή της κλίμακας. Αυτό προτείνεται προκειμένου να υπάρχει ένα επιπλέον κίνητρο ένταξης στη συγκεκριμένη ρύθμιση, καθώς 12 δόσεις προσφέρει ακόμη και η πάγια ρύθμιση της εφορίας.
«Παράθυρο»και για μηδενικό επιτόκιο
Τα τεκμήρια δεν θα επηρεάζουν το ποσό που θα πρέπει να καταβάλλεται κάθε χρόνο στην εφορία, καθώς για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών θα λαμβάνεται υπ’ όψιν μόνο το δηλωθέν εισόδημα. Επίσης, η ρύθμιση θα καλύπτει όλες τις οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μέχρι και το τέλος του 2018. Τα χρέη που ενδεχομένως έχουν προκύψει μέσα στο 2019 θα πρέπει να αποπληρωθούν ή να τακτοποιηθούν με την πάγια ρύθμιση. Να σημειωθεί ότι η ρύθμιση θα είναι έντοκη και το επιτόκιο αναμένεται να οριστεί στο 5% (όσο είναι δηλαδή και στην πάγια ρύθμιση). Από την άλλη υπάρχει πρόταση για ποσά οφειλών έως και 3.000 ευρώ (ή 5.000 ευρώ) η ρύθμιση να είναι άτοκη ώστε όσοι χρωστούν περισσότερα να έχουν ένα επιπλέον κίνητρο να πληρώσουν ένα ποσό της οφειλής μπροστά προκειμένου να εξασφαλίσουν το μηδενικό επιτόκιο.
