Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Την αρχή έκανε η Lyft, ενώ ακολούθησε η Pinterest στην επέλαση των επονομαζόμενων «μονόκερων» που διαβαίνουν το κατώφλι του χρηματιστηρίου. Η αρχική δημόσια εγγραφή της Pinterest στέφθηκε με επιτυχία, αντλώντας 1,4 δισ. δολάρια και εξασφαλίζοντας αποτίμηση 12,7 δισ. δολαρίων. Την πρώτη ημέρα διαπραγμάτευσής της η μετοχή της social media πλατφόρμας απογειώθηκε 25%.
Η προσοχή στρέφεται τώρα στην Uber και την πολυαναμενόμενη αρχική δημόσια εγγραφή των δέκα δισ. δολαρίων, με την κεφαλαιοποίηση της εταιρείας υπηρεσιών συνεπιβατισμού να αποτιμάται έως και 100 δισ. δολάρια. Οι επονομαζόμενοι «μονόκεροι» -νεοφυείς εταιρείες, χρηματοδοτούμενες με επιχειρηματικά κεφάλαια άνω του ενός δισ. δολαρίων- συρρέουν στο χρηματιστήριο. Παρότι μετρούν ελάχιστα χρόνια ύπαρξης, η κεφαλαιοποίησή τους ανέρχεται σε πολλά δισ. δολάρια. Αξίζουν όμως πραγματικά τόσα πολλά χρήματα ή πρόκειται για μια νέα φούσκα, παρόμοια με τη φούσκα των εταιρειών dot.com;
Στην περίπτωση της Uber, στους παραπάνω αριθμούς θα πρέπει να προστεθούν και οι λειτουργικές ζημίες, που ανήλθαν στα 3 δισ. το 2018 και συνολικά στα δέκα χρόνια ύπαρξής της υπολογίζονται περίπου στα 8 δισ. δολάρια. Λίγες εβδομάδες προτού η Uber διαβεί το κατώφλι του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης, γεννάται το κρίσιμο ερώτημα: Αξίζει πράγματι 100 δισ. δολάρια;
Η Uber αποτελεί τη μεγαλύτερη εφαρμογή υπηρεσιών ταξί στις ΗΠΑ και ταυτόχρονα τη μεγαλύτερη χρηματοδοτούμενη με καινοτομικά κεφάλαια startup, έχοντας συγκεντρώσει συνολικά περίπου 25 δισ. δολάρια.
Στόχος τα 10 δισ. δολ.
Με τη διάθεση των μετοχών της, η Uber προσβλέπει στην άντληση δέκα δισ. δολαρίων. Η αρχική δημόσια εγγραφή της θα είναι η μεγαλύτερη από το 2014, τη χρονιά εισαγωγής της Alibaba στο χρηματιστήριο, αντλώντας 25 δισ. δολάρια. Η χρηματιστηριακή αξία 100 δισ. δολαρίων φαίνεται υπερβολική, εάν υπολογίσει κανείς ότι είναι μια εταιρεία που ιδρύθηκε μόλις πριν από δέκα χρόνια και θα ξεπεράσει σε κεφαλαιοποίηση εταιρείες με παράδοση και πολυετή παρουσία, όπως η Marks & Spencer που μετράει 133 χρόνια ύπαρξης και η χρηματιστηριακή της αξία ανέρχεται μόλις στα 4,5 δισ. στερλίνες (5,9 δισ. δολάρια).
Ο ενθουσιασμός των επενδυτών για τους πολλά υποσχόμενους «μονόκερους» -όπως οι Uber, Lyft, Pinterest και Airbnb- δεν στηρίζεται τόσο στις οικονομικές τους επιδόσεις, γεγονός που εγείρει ανησυχίες για το ενδεχόμενο μιας νέας τεχνολογικής φούσκας, όπως η φούσκα dot.com του 2000.
Πλάνο κερδοφορίας
Η Uber θα πρέπει να παρουσιάσει στους υποψήφιους επενδυτές πλάνο για το πώς σχεδιάζει την επιστροφή της στην κερδοφορία. Αποτελεί τη μεγαλύτερη εταιρεία εφαρμογών ταξί και υπηρεσιών συνεπιβατισμού στις ΗΠΑ, με μερίδιο 69,6%, έναντι αντίστοιχου μεριδίου 28,1% του κοντινότερου ανταγωνιστή, της Lyft. Τα έσοδά της αυξάνονται με ταχείς ρυθμούς, ξεπερνώντας τα 11 δισ. δολάρια το 2018, σημειώνοντας αύξηση 42% έναντι των 7,9 δισ. δολαρίων του 2017 και κάνοντας ένα τεράστιο άλμα εν συγκρίσει με τα μόλις 495 εκατ. δολάρια του 2014.
Τα αμερικανικά νοικοκυριά υπολογίζεται ότι δαπανούν πάνω από ένα τρισ. δολάρια ετησίως για προσωπικές υπηρεσίες μεταφοράς, με την περιοχή της Βόρειας Αμερικής να αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά ride-hailing στον κόσμο, μετά την Ασία, σύμφωνα με στοιχεία της ΑΒΙ Research, που εκτιμά ότι το 2018 πραγματοποιήθηκαν παγκοσμίως 24 δισεκατομμύρια διαδρομές συνεπιβατισμού, από 16 δισεκατομμύρια της προηγούμενης χρονιάς.
Κυνηγώντας το 1 τρισ.
Εταιρείες όπως η Uber κυνηγούν αυτό το ένα τρισ. Σύμφωνα με τα έγγραφα της αρχικής δημόσιας εγγραφής, η εταιρεία δεν αναμένει άμεσα την επιστροφή στην κερδοφορία. «Από τη σύστασή μας έχουμε σημαντικές ζημίες, τόσο στις ΗΠΑ όσο και σε άλλες μεγάλες αγορές. Αναμένουμε τα λειτουργικά μας έξοδα να αυξηθούν σημαντικά στο άμεσο μέλλον και ενδεχομένως να μην καταφέρουμε να εμφανίσουμε κέρδη» αναφέρεται στα σχετικά έγγραφα, με την Uber να επικαλείται ζημίες εξαιτίας αυξημένων επενδύσεων σε τομείς όπως η αύξηση της χρήσης των εφαρμογών, η επέκταση σε νέες αγορές και η συνέχιση ανάπτυξη του τμήματος οχημάτων αυτόνομης οδήγησης.
Η επίτευξη κερδοφορίας αποδεικνύεται σημαντική πρόκληση για την Uber, όσο και για τη βασική ανταγωνίστριά της Lyft, που διάβηκε το κατώφλι του χρηματιστηρίου στα τέλη Μαρτίου, αντλώντας 2,3 δισ. δολάρια. Έκτοτε, όμως, η μετοχή της έχει υποχωρήσει πάνω από 20%.
Ο έντονος ανταγωνισμός αναγκάζει τις εταιρείες να μειώνουν τις τιμές διαδρομών ακόμη και κάτω του κόστους. Υπάρχουν επίσης και ορισμένα νομικά ζητήματα, όπως η έρευνα του υπουργείου Δικαιοσύνης για τη διαρροή προσωπικών δεδομένων εκατομμυρίων επιβατών και οδηγών. Και μια από τις μεγαλύτερες «πληγές» της εταιρείας είναι οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας εναντίον της σε όλον τον κόσμο, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την καμπάνια #DeleteUber του 2017.
Η κεφαλαιοποίηση
Είναι στο χέρι του διευθύνοντος συμβούλου της Uber, Ντάρα Χοσροβσάχι, να πείσει τους επενδυτές ότι η εταιρεία έχει γυρίσει σελίδα και αξίζει κεφαλαιοποίηση μεγαλύτερη από τη Ford Motor και την General Motors μαζί.
Ο Τζόρνταν Στιούαρτ της Federated Investors εξηγεί ότι οι επενδυτές είναι πρόθυμοι να δείξουν υπομονή όταν πρόκειται για τα κέρδη, αρκεί μια εταιρεία να παρουσιάσει χρονοδιάγραμμα και βήματα για το πώς σκοπεύει να φθάσει εκεί. Και θυμίζει ότι η Amazon δεν ήταν κερδοφόρος επί έξι χρόνια μετά την εισαγωγή της στο χρηματιστήριο, το 1997.
