Σύμφωνα με την έρευνα του ΣΕΒ για τις ανάγκες των επιχειρήσεων σε ειδικότητες αιχμής κατά την τριετία 2005 — 2007, η μεγάλη πλειοψηφία των επιχειρήσεων στην Ελλάδα θεωρεί πολύ σημαντικό τα στελέχη τους να έχουν:
- καλές βασικές γνώσεις του αντικειμένου τους.
- ικανότητα ανανέωσης των γνώσεων τους, για να μπορούν να ανταποκρίνονται στις αλλαγές που συντελούνται στην τεχνολογία και στην οργάνωση της παραγωγής.
- ικανότητες επικοινωνίας, ομαδικής εργασίας, λήψης αποφάσεων και επιχειρηματικότητας
- ικανότητες χρήσης και αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών
- πολύ καλό χειρισμό ξένων γλωσσών
Επίσης, άλλες γνώσεις/ ικανότητες που οι επιχειρήσεις επιθυμούν να έχουν ή να αποκτήσουν τα στελέχη τους είναι κυρίως η ικανότητα ηγεσίας – διοίκησης και η προσαρμοστικότητα.
Όμως, οι επιχειρήσεις θεωρούν ότι το εκπαιδευτικό σύστημα δεν εξοπλίζει επαρκώς τα νέα στελέχη με τις ικανότητες και τις γνώσεις που ζητούν.
Από την έρευνα του ΣΕΒ για τις ανάγκες των επιχειρήσεων σε ειδικότητες
αιχμής προέκυψε ότι οι επιχειρήσεις έχουν ανάγκη να εκπαιδεύουν συνεχώς τους εργαζομένους τους για την ανταγωνιστικότητα και βιωσιμότητά τους σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον.
Παρά τις διαδικαστικές, χρηματοδοτικές και γραφειοκρατικές δυσκολίες, πολλές επιχειρήσεις σχεδιάζουν να εκπαιδεύσουν στελέχη τους. Αυτή είναι μία υγιής και αισιόδοξη τάση. Χρειάζεται να διευκολυνθεί και να ενισχυθεί.
Σύμφωνα με το ΣΕΒ, μία αποφασιστική πολιτική με φοροαπαλλαγές, αφενός για τις επιχειρήσεις, αφετέρου ατομικά για τους εργαζομένους, μέτρο που εφαρμόζεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, θα μπορούσε να παρέχει κίνητρα για επένδυση στη δια βίου μάθηση.
Επίσης, η άρση γραφειοκρατικών περιορισμών που εμποδίζουν την υλοποίηση προγραμμάτων κατάρτισης εργαζομένων στις ιδιωτικές επιχειρήσεις (Ε.Π. Απασχόληση και Επαγγελματική Κατάρτιση, ΛΑΕΚ, αποτελεσματική λειτουργία ΕΣΣΕΕΚΑ) θα διευκόλυναν σημαντικά τις επιχειρήσεις να καλύψουν τις ανάγκες τους.
Παράλληλα, σύμφωνα με την έρευνα του ΣΕΒ, οι σύγχρονες επιχειρήσεις αναζητούν ένα αναβαθμισμένο ανθρώπινο δυναμικό με ευρύτερες
ικανότητες. Ζητούν από το προσωπικό τους, εκτός από τις βασικές γνώσεις του αντικειμένου τους, ικανότητες κοινωνικές και προσωπικές, δηλαδή επικοινωνίας, ομαδικής εργασίας, επιχειρηματικότητας, απόκτησης νέων γνώσεων, χρήσης των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών, τις οποίες όμως το εκπαιδευτικό σύστημα δεν παρέχει επαρκώς.
Για να επιτευχθεί η αντιστοίχηση αναγκών των επιχειρήσεων με την παρεχόμενη εκπαίδευση χρειάζεται άμεση αναθεώρηση του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος κατάρτισης και η προσαρμογή τους στις ανάγκες της οικονομίας και της κοινωνίας.
Σημαντικές αλλαγές που προτείνονται προς αυτή την κατεύθυνση είναι:
- να αναβαθμιστεί η ποιότητα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης
- να καλλιεργηθεί η σφαιρική γνώση και κριτική ικανότητα στην προ-τριτοβάθμια εκπαίδευση
- τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης να προσανατολιστούν στις ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας της γνώσης ενσωματώνοντας μηχανισμούς της αγοράς που θα εξασφαλίζουν τη συνεχή τους προσαρμογή στις ανάγκες αυτές
- να εισαχθούν στοιχεία ευελιξίας, με αυτονομία λειτουργίας σε
επίπεδο εκπαιδευτικού ιδρύματος (όπως π.χ το παράδειγμα της τριτοβάθμιας μεταρρύθμισης της Αυστρίας) και με παροχή σπονδυλωτών προγραμμάτων
σύμφωνα με τις ιδιαίτερες ανάγκες των εκπαιδευόμενων
- το εκπαιδευτικό σύστημα να στοχεύει στη διαμόρφωση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων με βάθος γνώσης του αντικειμένου τους και με ευρύτερες δεξιότητες και ικανότητες
