Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Σχέδιο σύνδεσης του αριθμού των δόσεων στη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία με το δηλωθέν εισόδημα επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομικών, σε συνεργασία με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.
Το σχέδιο προβλέπει ότι το εισόδημα δεν θα αποτελεί μόνο προϋπόθεση για την υπαγωγή ή τη μη υπαγωγή στη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, αλλά και κριτήριο για τον καθορισμό του αριθμού των δόσεων. Έτσι, ο μέγιστος αριθμός θα μπορεί να φτάνει τις 120, αλλά για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει να εμφανίζεται πολύ χαμηλό εισόδημα στη φορολογική δήλωση.
Η σύνδεση του αριθμού των δόσεων -αλλά και ενδεχομένως και άλλων παραμέτρων της ρύθμισης, όπως για παράδειγμα του ποσοστού διαγραφής των προσαυξήσεων- με το δηλωθέν εισόδημα εντάσσεται στην προσπάθεια να περιοριστούν οι πιθανότητες αξιοποίησης του νέου πλαισίου από τους «στρατηγικούς κακοπληρωτές».
Η ιδέα έχει ήδη συζητηθεί στο υπουργείο Οικονομικών στο πλαίσιο αναζήτησης «έξυπνων λύσεων» (σ.σ.: η φράση ανήκει σε υψηλόβαθμο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου) που από τη μία θα διευκολύνουν αυτούς που έχουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας, και από την άλλη θα αποκλείουν όσους μπορούν αλλά δεν πληρώνουν. Επίσης η ΑΑΔΕ έχει ήδη «τρέξει» σενάρια προκειμένου να θωρακίσει με τεχνοκρατικά επιχειρήματα το οικονομικό επιτελείο εν όψει και των διαβουλεύσεων που θα ξεκινήσουν με τους θεσμούς για το θέμα, πιθανότατα μετά το τελευταίο 10ήμερο του Μαρτίου (σ.σ.: ούτως ή άλλως προγραμματίζεται νέα επίσκεψη των θεσμών στην Αθήνα πριν από το Πάσχα στο πλαίσιο της 3ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης). Η «λογική» της σύνδεσης του εισοδήματος με τις δόσεις δεν είναι άγνωστη στην κυβέρνηση καθώς έχει ήδη υιοθετηθεί και στον εξωδικαστικό συμβιβασμό. Μπορεί ο εξωδικαστικός να προβλέπει ρύθμιση των οφειλών σε έως και 120 δόσεις, ωστόσο ο τελικός αριθμός εξαρτάται από τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBTIDA). Κάτι αντίστοιχο μελετάται να ισχύσει και στη ρύθμιση των οφειλών προς την εφορία η οποία όμως δεν θα καλύπτει μόνο τους επαγγελματίες όπως ο εξωδικαστικός, αλλά και τα φυσικά πρόσωπα. Έτσι, το κριτήριο δεν θα είναι τα καθαρά κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων αλλά το φορολογητέο εισόδημα του προηγούμενου έτους. Έτσι, ο τελικός αριθμός των δόσεων θα προκύπτει από ένα άθροισμα παραγόντων που θα λαμβάνονται υπόψη:
1. Το ελάχιστο ποσό πληρωμής ανά μήνα (σ.σ.: συνήθως διαμορφώνεται στα 50 ευρώ)
2. Το ποσό της οφειλής (μελετάται για οφειλές 5.000-6.000 ευρώ να μη δίνονται πάνω από 36 δόσεις) και
3. Το συνολικό ποσό του εισοδήματος, ένα μικρό ποσοστό του οποίου θα καθορίζει και το ποσό της δόσης.
Υπόψη των θεσμών η νέα πρόταση
Οι προετοιμασίες της κυβέρνησης -σε συνεργασία και με την ΑΑΔΕ- αναμένεται να συνεχιστούν καθ' όλη τη διάρκεια του Μαρτίου. Πριν από το Πάσχα η ελληνική πρόταση αναμένεται να τεθεί υπόψη των θεσμών, καθώς ο υπουργός Οικονομικών έχει δεσμευτεί απέναντί τους ότι η ελληνική πλευρά δεν θα τους αιφνιδιάσει (σ.σ.: δέσμευση η οποία έρχεται σε αντιδιαστολή με το περιεχόμενο της έκθεσης των θεσμών ότι η Ελλάδα δεσμεύτηκε να μην κάνει ρύθμιση οφειλών στο εγγύς μέλλον. Την αναφορά αυτή στην έκθεση η ελληνική πλευρά την αμφισβητεί).
Με τα συγκεκριμένα κριτήρια και για την υπαγωγή στη ρύθμιση αλλά και για τον καθορισμό των δόσεων, καθώς και με δεδομένο ότι η ρύθμιση θα έχει συγκεκριμένη «διάρκεια ζωής», δηλαδή έκτακτο χαρακτήρα, η ελληνική πλευρά εκτιμά ότι μπορεί να ξεπεράσει τις αντιστάσεις των θεσμών οι οποίοι επικαλούνται τον μνημονιακό νόμο του 2015 και τα όσα προβλέπει για απαγόρευση ρυθμίσεων γενικής μορφής. Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και η ρήτρα «πιστής εφαρμογής» της ρύθμισης. Δηλαδή, θα υπάρχουν ελάχιστα περιθώρια να χαθούν οι δόσεις, ενώ τα όποια κίνητρα διαγραφής ληξιπρόθεσμων οφειλών θα ενεργοποιούνται μόνο με την εξόφληση του ποσού.
Αποδέσμευση λογαριασμού
Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και η προωθούμενη σύνδεση των ρυθμίσεων οφειλών με τη σταδιακή αποδέσμευση του τραπεζικού λογαριασμού. Για τη συγκεκριμένη πρόταση βρίσκεται ήδη σε πλήρη εξέλιξη διαπραγμάτευση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων με τις τράπεζες καθώς το θέμα -πέραν του να συμφωνηθεί με τους θεσμούς, καθώς συνιστά και αυτό μια μορφή ρύθμισης- έχει και πολλές τεχνικές δυσκολίες. Σε κάθε περίπτωση, είναι ξεκάθαρο ότι αφορά τους οφειλέτες που έχουν ήδη υποστεί δέσμευση του τραπεζικού τους λογαριασμού. Η «ιδέα» είναι με τη σταδιακή αποπληρωμή του χρέους να αποδεσμεύεται και ένα ποσό από τον μπλοκαρισμένο τραπεζικό λογαριασμό. Για όσους δεν έχουν υποστεί δέσμευση λογαριασμού, δεν θα υπάρχει όφελος καθώς δεν θα προβλέπεται αύξηση του ακατάσχετου ορίου (σ.σ.: σήμερα διαμορφώνεται στα 1.250 ευρώ).
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, πέραν της συνεργασίας με το υπουργείο Οικονομικών για τη ρύθμιση των οφειλών (σ.σ.: με τις αποφάσεις να είναι ξεκάθαρο ότι θα ληφθούν σε πολιτικό επίπεδο), προωθεί και την εκκαθάριση του αρχείου των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Ήδη από τα 104 δισ. ευρώ, τα 88 δισ. ευρώ εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται ως «εισπράξιμα». Και αυτό το ποσό απέχει από την πραγματικότητα, ωστόσο η διαδικασία χαρακτηρισμού μιας οφειλής ως «ανεπίδεκτης είσπραξης» είναι εξαιρετικά χρονοβόρα και δεν μπορεί να προχωρήσει με ταχύτερο ρυθμό, εκτός και αν προχωρήσουν νομοθετικές ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν το έργο των φορολογικών αρχών.