Συνολική χρηματοδότηση ύψους 2,4 δισ. δολαρίων έλαβαν 301 ελληνικές startups σε 500 γύρους επένδυσης από 268 venture capital funds μεταξύ 2010 και 2018, σύμφωνα με μελέτη της Marathon Venture Capital. Επίσης, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, καταγράφηκαν 47 εξαγορές τεχνολογικών εταιρειών, καθώς και πέντε εισαγωγές σε χρηματιστήρια, με την αναδυόμενη βιομηχανία των ελληνικών startups να έχει αποκτήσει ήδη αξιοσημείωτο μέγεθος, όπως σημειώνεται στη μελέτη.
Κατά τη Marathon Venture Capital, το συνολικό ποσό που επενδύθηκε σε ελληνικές startups μεγάλωσε 11 φορές μεταξύ 2010 και 2018, από 48 σε 540 εκατομμύρια δολάρια.
Ο συνολικός αριθμός γύρων επένδυσης ανά χρόνο αυξήθηκε αντίστοιχα επτά φορές, από 11 επενδύσεις το 2010 σε 75 το 2018, με μέγιστο αριθμό τις 104 επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν το 2016.
Βάσει της μελέτης, παρατηρείται μεγάλη αύξηση του όγκου επενδύσεων σε όλα τα στάδια. Ωστόσο, είναι επίσης φανερό ότι οι περισσότερο ώριμες εταιρείες απορροφούν τα μεγαλύτερα ποσά επί του συνόλου των χρηματοδοτήσεων. Ενδεικτικά, το 2018 επενδύθηκαν συνολικά:
- 43 εκ. δολάρια σε Seed (αρχικοί γύροι επένδυσης, τυπικά ύψους 0,1 – 5 εκ. δολαρίων, που αξιοποιούνται πρωτίστως για ανάπτυξη προϊόντος),
- 152 εκ. δολάρια σε Series A (γύροι επένδυσης με ύψος που εκτείνεται από 1 – 30 εκ. δολάρια και αναφέρονται σε περισσότερο ώριμες εταιρείες οι οποίες εστιάζουν επίσης στην εμπορική αξιοποίηση του προϊόντος τους)
- 345 εκ. δολάρια σε Growth (επενδύσεις που αναφέρονται σε επόμενα στάδια και αξιοποιούνται για περαιτέρω επέκταση δραστηριοτήτων).
Αναφορικά με τον αριθμό των επενδύσεων, αναμενόμενα η εικόνα είναι αντίστροφη. Ποσοστό 73% επί του συνόλου του αριθμού επενδύσεων που πραγματοποιήθηκαν ήταν αρχικού σταδίου Seed, ενώ οι Series A επενδύσεις ανήλθαν σε ποσοστό 17% και οι Growth σε 10%.
Όπως αναφέρεται στη μελέτη, το 2013 ξεκίνησαν τη λειτουργία τους τέσσερα funds αρχικού σταδίου που δραστηριοποιήθηκαν σε εταιρείες τεχνολογίας στην Ελλάδα, ως μέρος του Jeremie fund of funds. Η επίδραση των funds αυτών είναι εμφανής στον συνολικό αριθμό επενδύσεων Seed ως και το 2016, οπότε και ολοκληρώθηκε η περίοδος επένδυσής τους, ενώ σημαντικός αριθμός εταιρειών που χρηματοδοτήθηκαν από τα εν λόγω funds βρίσκεται ακόμα σε φάση ανάπτυξης.
Κατά τη διάρκεια του 2017 και μεγάλου μέρους του 2018, υπήρξε μείωση της λειτουργίας των funds που εστίαζαν σε ελληνικές εταιρείες, ωστόσο ο αριθμός επενδύσεων παρέμεινε σημαντικός. Το Equifund, ένα νέο fund of funds τέσσερις φορές μεγαλύτερο του προηγούμενου, έδωσε ώθηση για τη δημιουργία οκτώ νέων funds, τα οποία τέθηκαν σε λειτουργία ως και τα τέλη του 2018, και αναμένεται να τροφοδοτήσουν την πολλαπλασιαστική ανάπτυξη της αγοράς τα επόμενα χρόνια.
Ελλάδα
Επίσης, 338 από τους 500 γύρους επένδυσης, ποσοστό 68% επί του συνόλου, τοποθετήθηκαν σε εταιρείες που διατηρούν τμήμα ή το σύνολο της ομάδας τους στην Ελλάδα. Το ποσοστό αυτό μειώθηκε τα τελευταία δύο χρόνια, ωστόσο θεωρείται από τους ερευνητές ότι η μεταβολή αυτή είναι σε μεγάλο βαθμό προσωρινή.
Αναφορικά με τα ποσά επένδυσης, η αναλογία αντιστρέφεται, καθώς εταιρείες Ελλήνων ιδρυτών που δεν διατηρούν ομάδα στην Ελλάδα άντλησαν το 73% των συνολικών κεφαλαίων. Ωστόσο, η αύξηση του όγκου επενδύσεων σε εταιρείες που διατηρούν ομάδα στην χώρα παραμένει, αν μη τι άλλο, σημαντική, καθώς το σχετικό ποσό αυξήθηκε κατά 16 φορές, από 10 εκ. δολάρια το 2010 σε 155 εκ. δολάρια το 2018.
Το μέσο μέγεθος επένδυσης σταδίου Seed για εταιρείες που διατηρούν ομάδα στην Ελλάδα τριπλασιάστηκε στην εν λόγω περίοδο, απο 171 χιλ. δολάρια το 2011 σε 740 χιλ δολάρια το 2017, ωστόσο παραμένει σημαντικά μικρότερο σε σχέση με αντίστοιχες επενδύσεις σε περισσότερο ανεπτυγμένες αγορές. Η διαφορά αυτή αναδεικνύει την επενδυτική ευκαιρία που παρουσιάζεται στην ελληνική αγορά, σύμφωνα με τη μελέτη, ενώ παρόμοιες τάσεις παρατηρούνται, σε μικρότερο βαθμό, και στα επόμενα στάδια χρηματοδότησης.
Εξωτερικό
Οι ελληνικές startups δεν είναι περιορισμένες στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, 134 από τις 301 startups με Έλληνες ιδρυτές που έλαβαν χρηματοδότηση στο υπό μελέτη διάστημα δεν διατηρούν ομάδα στην Eλλάδα. To επόμενο διάγραμμα περιγράφει τις πιο δημοφιλείς γεωγραφίες που τις φιλοξενούν.
Χωρίς εξαίρεση, όλες οι startups που ξεκίνησαν ή δημιούργησαν αργότερα ομάδα στην Ελλάδα, εξακολουθούν να απασχολούν προσωπικό στην χώρα. Επίσης, όπως αναφέρεται στη μελέτη, η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων ιδρυτών που δεν έχουν ακόμα παρουσία στην Ελλάδα επιθυμεί να διερευνήσει το ενδεχόμενο μεταφοράς μέρος των δραστηριοτήτων τους στη χώρα, κάτι που συνιστά περαιτέρω απόδειξη της ελκυστικότητας του κλάδου.
Επενδυτές
Συνολικά 268 venture capital funds (ταμεία επιχειρηματικών συμμετοχών) εμπιστεύτηκαν ελληνικές startups στο διάστημα της μελέτης. Μόλις 12 από αυτά τα funds ήταν ελληνικά, ενώ 256 είχαν την έδρα τους αλλού, κυρίως στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ευρώπη και το Ισραήλ. Ο αριθμός αυτός δεν περιλαμβάνει τους επιχειρηματικούς αγγέλους (ιδιώτες επενδυτές) που επίσης συμμετείχαν σε μία ή περισσότερες από τις εταιρείες αυτές το εν λόγω διάστημα.
Τα ελληνικά funds ηγήθηκαν 178 επενδύσεων (35% του συνόλου), ενώ άλλα funds ηγήθηκαν 248 επενδύσεων (50%). Σημαντική υπήρξε και η συνεισφορά των ιδιωτών επενδυτών, οι οποίοι και ηγήθηκαν 74 επενδύσεων (15%), ενώ συμμετείχαν σε πολλούς περισσότερους.
Αναφορικά με το συνολικά ποσά επένδυσης, η συντριπτική τους πλειοψηφία προέρχεται από ξένους επενδυτές, οι οποίοι κατά κύριο λόγο ηγούνται των Series A και Growth επενδύσεων. Οι ελληνικές startups προσελκύουν σημαντικό όγκο κεφαλαίων.
Εξαγορές και IPO
Μεταξύ 2010 και 2018, 47 ελληνικές startups εξαγοράστηκαν και 5 πραγματοποίησαν IPO (αρχική δημόσια εγγραφή σε χρηματιστήριο). Ο αριθμός των εξαγορών αυξήθηκε από μηδέν το 2010 σε δέκα το 2016 και οκτώ το 2018, ενώ έχουν ήδη πραγματοποιηθεί δύο σημαντικές εξαγορές το 2019.
