Από την έντυπη έκδοση
Στη Δανάη Αλεξάκη
[email protected]
«Η κυβέρνηση έχει υπάρξει συνεπής προς τους αγρότες», τονίζει σε συνέντευξή του στη «Ναυτεμπορική» ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Σταύρος Αραχωβίτης, ο οποίος πηγαίνει σήμερα στις Βρυξέλλες, όπου και έχει προγραμματίσει συνάντηση με τον επίτροπο Γεωργίας Φιλ Χόγκαν, στο επίκεντρο της οποίας θα βρεθεί το θέμα των κοινοτικών προστίμων για τις παράνομες κρατικές ενισχύσεις που έλαβαν στο παρελθόν οι συνεταιρισμοί. Όπως τονίζει ο κ. Αραχωβίτης, «επιδίωξη είναι να βρεθεί η βέλτιστη λύση, η οποία θα φέρει και τη σύμφωνη γνώμη των Βρυξελλών».
Εκτός από τις διευθετήσεις του παρελθόντος, επιταχύνονται και οι σχεδιασμοί για την επόμενη μέρα του πρωτογενούς τομέα. Σύμφωνα με όσα γνωστοποιεί ο υπουργός, στις αρχές Φεβρουαρίου αναμένεται η κατάθεση του νομοσχεδίου για τους συνεταιρισμούς, το οποίο θα περιλαμβάνει φορολογικά κίνητρα για τους παραγωγούς, ενώ εντός του ίδιου μήνα αναμένεται και η υπογραφή της Κοινής Υπουργικής Απόφασης για τα μέτρα ελέγχου στην αγορά γάλακτος. Μέσα στο 2019 προσδοκάται να ολοκληρωθεί η αναλογιστική μελέτη για τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου του Οργανισμού Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ) με επιδίωξη ο σχετικός νόμος να κατατεθεί προς ψήφιση το 2020.
«Πρεμιέρα» σήμερα των φετινών αγροτικών κινητοποιήσεων. Εκτιμάτε ότι η κυβέρνηση έχει υπάρξει συνεπής απέναντι στις δεσμεύσεις της προς τον αγροτικό κλάδο;
«Σε ένα περιβάλλον ασφυκτικό με μνημονιακούς όρους, πιστεύουμε ότι η κυβέρνηση ήταν συνεπής προς τους αγρότες, ότι “έπεσαν στα μαλακά” σε σχέση με άλλες κοινωνικές ομάδες και ότι σαφέστατα από εδώ και πέρα έρχονται καλύτερες μέρες και είμαστε εδώ να ικανοποιήσουμε τα λογικά αιτήματά τους, όπως είχα διαβεβαιώσει και πριν από τα Χριστούγεννα την Πανελλαδική Επιτροπή των Μπλόκων. Μετά τη συνάντηση που είχα με εκπροσώπους της Επιτροπής, απάντησα εγγράφως και αναλυτικά στα αιτήματα και φάνηκε ότι υπήρχε ικανοποίηση καθώς δεν υπήρξαν κινητοποιήσεις. Το δεύτερο πακέτο αιτημάτων είναι πιο προωθημένο από τα πρώτα. Δεν είναι τα ίδια αιτήματα. Δηλαδή μέσα σε έναν μήνα προχωρήσαμε τις διεκδικήσεις. Κάποια από τα αιτήματα που παραμένουν φυσικά είναι ζητούμενα, όπως η μείωση του κόστους παραγωγής. Ωστόσο τώρα βγαίνει η χώρα από την κρίση και ό,τι μπορούμε το κάνουμε, βήμα - βήμα, όπως π.χ. τη μείωση εισφορών και την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για τους συνεταιρισμένους αγρότες. Με στοχευμένες παρεμβάσεις, όπως τα φωτοβολταϊκά συστήματα από τους ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ (σ.σ.: Γενικοί και Τοπικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων), θα μπορούσαμε να μειώσουμε το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος για άρδευση. Να τονιστεί ότι επί των ημερών αυτής της κυβέρνησης υπάρχει μία σταθερότητα στην τιμή του ρεύματος, σε σχέση με την επιθετική αύξηση από το 2010 μέχρι το 2014. Ταυτόχρονα, τους προηγούμενους μήνες προχωρήσαμε στη θεσμοθέτηση και προώθηση του net metering, που θα βοηθήσει τους αγρότες να απεγκλωβιστούν από το τιμολόγιο της ΔΕΗ. Στη μεταμνημονιακή περίοδο, στην οποία έχει μπει πλέον η χώρα, διαμορφώνουμε ένα δίκαιο και κοινωνικό αναπτυξιακό μοντέλο. Θεωρώ ότι στους στόχους που εμείς θέτουμε είμαστε απόλυτα συνεπείς και από εδώ και πέρα εντείνουμε τις προσπάθειές μας και επεκτείνουμε τις δράσεις μας και τις παρεμβάσεις μας».
Τι γίνεται με το ζήτημα της αποπληρωμής των κοινοτικών προστίμων περί το 1,5 δισ. ευρώ που αφορούν παράνομες κρατικές ενισχύσεις του παρελθόντος;
«Στα χέρια της σημερινής κυβέρνησης ήρθε η “καυτή πατάτα” των διαφόρων “πακέτων” του παρελθόντος. Όμως και αυτό το ζήτημα έχουμε την υποχρέωση να το διαχειριστούμε με τη μέγιστη προσοχή, ώστε ούτε η χώρα να βρεθεί εκτεθειμένη και να υποστεί υπέρογκα δημοσιονομικά πρόστιμα -”κρέμεται” πάνω από τα κεφάλια μας καταλογισμός 50.000 ευρώ την ημέρα, αν δεν βρούμε λύση- ούτε να εξοντώσουμε τους παραγωγούς και να διαλύσουμε το συνεταιριστικό κίνημα. Με σκοπό να βρεθεί η καλύτερη λύση, θα συναντηθώ τη Δευτέρα (σ.σ.: σήμερα) με τον Ευρωπαίο επίτροπο Φιλ Χόγκαν, στο περιθώριο του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας στις Βρυξέλλες. Πρωτίστως θα συζητήσουμε για τις ανακτήσεις των συνεταιρισμών (σ.σ.: π.χ. το πακέτο “Κοσκινά - Μωραΐτη”, περί τα 300 εκατ. ευρώ). Επειδή κάποιοι συνεταιρισμοί είτε δεν υπάρχουν είτε βρίσκονται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, συζητάμε το ζήτημα να ιδωθεί με ένα διαφορετικό βλέμμα: όχι με αναφορά το τότε, αλλά με αναφορά το σήμερα. Έχουν περάσει πάρα πολλά χρόνια. Οι συνθήκες έχουν αλλάξει, η χώρα πέρασε μια κρίση και τώρα πάει να σταθεί στα πόδια της και το σπουδαιότερο όλων: η Ελλάδα δεν έχει αναπτυγμένο συνεταιριστικό κίνημα όπως άλλες χώρες. Οπότε ένα τέτοιο “χτύπημα” θα ήταν πισωγύρισμα για τους συνεταιρισμούς. Πιστεύω ότι μπορούμε να βρούμε μια καλή λύση. Για τα υπόλοιπα “πακέτα” (σ.σ.: Χατζηγάκη, Κοντού κ.λπ.) θέλουμε να δούμε πώς μπορούμε να εξαιρέσουμε όλους τους μικρομεσαίους αγρότες. Οι άνθρωποι δεν τα πήραν τα χρήματα μόνοι τους, τους δόθηκαν. Δεν μπορούμε να είμαστε εκδικητικοί. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Υπάρχουν αποφάσεις δικαστηρίου στην Ιταλία και στη Γαλλία που μας δίνουν επιχειρηματολογία. Η επιστροφή των ποσών θα θέλαμε να μπορέσει να γίνει χωρίς να επιβαρυνθούν οι αγρότες και είναι ένα θέμα που θα εξετάσουμε. Ωστόσο, υπάρχει ο κίνδυνος να θεωρηθεί πάλι παράνομη κρατική ενίσχυση. Θέλει μεγάλη ισορροπία ο χειρισμός και πρώτα από όλα θέλει να υπάρχει συνεννόηση με τις Βρυξέλλες».
Τελευταία καταγράφεται κατάρρευση της τιμής στο αιγοπρόβειο γάλα, ενώ και η αγελαδοτροφία εξακολουθεί να δέχεται ισχυρές πιέσεις. Πώς σχεδιάζετε να στηρίξετε τον κλάδο;
«Κατ’ αρχάς, να πω ότι προχωρούμε στην αλλαγή του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών. Προτιθέμεθα να φέρουμε μια σειρά αλλαγές ώστε όχι μόνο να συγκρατήσουμε την τιμή, αλλά να δώσουμε προοπτική. Στον φάκελο για την ΠΓΕ “Ελληνικό Γιαούρτι” θα αναγράφεται ότι αυτό μπορεί να παραχθεί μόνο από 100% ελληνικό γάλα. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό για τον Έλληνα αιγοπροβατοτρόφο και αγελαδοτρόφο. Με την υπογραφή της ΚΥΑ για τα “Μέτρα ελέγχου στην αγορά γάλακτος”, η οποία αναμένεται εντός Φεβρουαρίου, θα υπάρξουν άμεσα αποτελέσματα προς το καλύτερο. Η ΚΥΑ καθυστέρησε γιατί θέλαμε να περιληφθεί και το υπουργείο Οικονομικών με τα τελωνεία για τους ελέγχους. Τα μέτρα προβλέπουν δελτία παραλαβής και παράδοσης από τον αγοραστή και τον παραγωγό αντίστοιχα, που θα δίνουν τη δυνατότητα των διασταυρωτικών ελέγχων, αλλά ταυτόχρονα αυξάνονται και τα πρόστιμα των παραβατών, ακόμη και μέχρι του σημείου, μετά από υποτροπή στην παράβαση, να έχουμε το κλείσιμο της επιχείρησης μέχρι ένα εξάμηνο».
Τα διαδοχικά κύματα κακοκαιρίας προκάλεσαν σημαντικές ζημιές στις καλλιέργειες. Υπάρχει κάποια εικόνα ως προς την καταγραφή ζημιών και ως προς το χρονοδιάγραμμα αποζημιώσεων;
«Οι χρόνοι που σήμερα ο ΕΛΓΑ ολοκληρώνει τις διαδικασίες εξατομίκευσης εκτίμησης πορισμάτων και αποζημίωσης έχουν μειωθεί κατά μέσο όρο σε έξι με οκτώ μήνες, ενώ παλαιότερα ξεπερνούσαν κατά πολύ το δωδεκάμηνο. Όσον αφορά ζημιές του 2018, λοιπόν, έχει ήδη ξεκινήσει η πληρωμή αποζημιώσεων από το προηγούμενο έτος και συνεχίζουμε. Αλλά θέλω να επισημάνω ότι καμία πληρωμή δεν γίνεται χωρίς την ολοκλήρωση και τη δημοσίευση των πορισμάτων από τους εκτιμητές. Αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να προχωρούμε σε πληρωμές μόνον εφόσον έχει ολοκληρωθεί η παραγωγική περίοδος μίας καλλιέργειας και έχουν διαπιστωθεί πλήρως οι επιπτώσεις των καιρικών φαινομένων».
Μένοντας στο πεδίο των αποζημιώσεων, σε τι φάση βρίσκεται ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου του ΕΛΓΑ;
«Έχουμε ξεκινήσει τη διαδικασία αλλαγής του κανονισμού του ΕΛΓΑ, ο οποίος άλλαξε τελευταία φορά το 2011, αλλά ο βασικός κορμός του είναι της δεκαετίας του ‘80. Στις 13/12/2018 αποφασίστηκε η διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση της αναλογιστικής μελέτης. Προσδοκία είναι εντός του 2019 να έχει υλοποιηθεί η αναλογιστική μελέτη και να τεθεί σε διαβούλευση και να ψηφιστεί στις αρχές του 2020. Ο οργανισμός, για να παραμείνει δημόσιος, αλληλέγγυος και πρώτα απ’ όλα, κοινωνικά δίκαιος, χρειάζεται αλλαγή εκ βάθρων, αλλά αλλαγή μελετημένη. Ο νέος κανονισμός θα έχει τη λογική της ευελιξίας, δηλαδή θα περιλαμβάνει και προαιρετικές καλύψεις για κινδύνους που δεν περιλαμβάνονται στους υποχρεωτικά ασφαλιζόμενους κινδύνους του ΕΛΓΑ και επιλογή ασφαλίστρου. Θα κινείται σε μια σύγχρονη λογική ασφάλισης».
