Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Χατζηλίδη
[email protected]
Χρονιά - ορόσημο για το λιανεμπόριο της Θεσσαλονίκης και της Β. Ελλάδας μπορεί να αποδειχθεί το 2019, καθώς, έπειτα από τρία χρόνια ανακατατάξεων, αποχωρήσεων και εισόδου νέων παικτών, η αγορά και οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ φαίνεται να ξεκινούν από ένα νέο σημείο ισορροπίας.
Κύριο χαρακτηριστικό της τριετίας που πέρασε ήταν η άνοδος δύο νέων μεγάλων παικτών, αρχικά του ομίλου Μετρό με την εξαγορά της Βερόπουλος και στη συνέχεια του ομίλου Σκλαβενίτης με την εξαγορά της Μαρινόπουλος, με στόχο τη διεκδίκηση μεριδίων στη μεγάλη αγορά της Βόρειας Ελλάδας, στην οποία θέση οδηγού είχε και διατηρεί ακόμα η Μασούτης.
Στα αξιοσημείωτα, επίσης, ήταν και η άνοδος της μεσαίου μεγέθους αλυσίδας Market In, η οποία για την ανάπτυξή της στη Β. Ελλάδα επέλεξε, αντί για εξαγορά, τη δημιουργία νέων καταστημάτων, κυρίως σε σημεία που βρισκόταν η πρώην αλυσίδα Αρβανιτίδης (Καρυπίδης). Σημειώνεται ότι τα καταστήματα αυτά, κατόπιν μιας πολύπλοκης νομικά συμφωνίας, λειτουργούσαν υπό την ομπρέλα της Μαρινόπουλος αλλά, μετά την εξαγορά της τελευταίας από τον Σκλαβενίτη, είχαν μείνει στον αέρα.
Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρουν κύκλοι της αγοράς, ο παράγων «Μαρινόπουλος» ήταν σίγουρα ο πιο επιδραστικός. Και τούτο διότι η σταδιακή απαξίωση του δικτύου της πάλαι ποτέ κραταιάς αλυσίδας, που οδήγησε τελικά και στην αποχώρησή της από την αγορά, όπως σε όλη τη χώρα, έτσι και στη Β. Ελλάδα, «απελευθέρωσε» πελάτες και τζίρο που καρπώθηκαν γρήγορα οι μεγάλοι ανταγωνιστές του.
Ωστόσο, η επανάκαμψη του εν λόγω δικτύου μέσω της Σκλαβενίτης, έστω όχι στο σύνολό του αλλά με 73 καταστήματα στη Β. Ελλάδα εκ των οποίων τα 30 στη Θεσσαλονίκη, «πήρε πίσω» κάποιον από τον χαμένο τζίρο, κάτι που φάνηκε κυρίως το 2018 στα μεγέθη των υπόλοιπων αλυσίδων που έγραψαν απώλειες.
Σε αυτό το διάστημα, αισθητή την παρουσία του έκανε και ο όμιλος Μετρό, ο οποίος έχει πλέον παρουσία 19 καταστημάτων στη Β. Ελλάδα (14 πρώην Βερόπολος και πέντε νέα), εκ των οποίων τα 10 στη Θεσσαλονίκη.
Παράλληλα, η ΑΒ Βασιλόπουλος άνοιξε εννέα νέα καταστήματα στη Βόρεια Ελλάδα και η Μασούτης 16, αν και η ηχηρή απάντηση της τελευταίας στον ανταγωνισμό ήρθε το 2018 με το αντίστροφο δρομολόγιο, κατεβαίνοντας δηλαδή στην Αθήνα με την εξαγορά της Προμηθευτικής. Σε ό,τι αφορά τα discount, η Lidl την τελευταία τριετία κινήθηκε μάλλον συντηρητικά σε επίπεδο επέκτασης ανοίγοντας μόνο ένα νέο κατάστημα στη Β. Ελλάδα και συγκεκριμένα στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης (εγκαινιάζει τον Μάρτιο ακόμα ένα στην Πολίχνη).
Μικρομεσαία κινητικότητα
Μεγάλη κινητικότητα υπήρξε και από κάποιους μεσαίους και μικρομεσαίους παίκτες, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, η οποία το 2017 μπήκε στο μετοχικό κεφάλαιο και ανέλαβε το μάνατζμεντ της ΥΠΕΡ Γρηγοριάδης, με 40 καταστήματα σε Δυτική Μακεδονία και Καρδίτσα, δημιούργησε δύο νέα καταστήματα στη Θεσσαλονίκη (Συκιές και Ωραιόκαστρο) και μόλις πρόσφατα ολοκλήρωσε την εξαγορά της αλυσίδας ΜΑΚΟ με δίκτυο 11 καταστημάτων επίσης στη Θεσσαλονίκη. Αντίστοιχα, όπως προαναφέρθηκε, η Market In ανέβηκε το 2017 στη Β. Ελλάδα δημιουργώντας, κατά κύριο λόγο σε σημεία που βρισκόταν τα σούπερ μάρκετ Καρυπίδης, ένα δίκτυο 24 καταστημάτων, εκ των οποίων τα 10 στη Θεσσαλονίκη.
Σε αυτήν την τριετία η τοπική αλυσίδα «ελληνικά market» άνοιξε 10 νέα καταστήματα, ενώ πέντε νέα σημεία έθεσε σε λειτουργία η αλυσίδα καφε-παντοπωλείων «Γρήγορα», που αποτελεί και το τέταρτο κατά σειρά σήμα που αναπτύσσει η «Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες Α.Ε.», μετά τις αλυσίδες «ελληνικά market», «Πρόοδος» αλλά και «Ήλιος», εταιρεία με δίκτυο 95 καταστημάτων franchise, που είχε απορροφηθεί το 2016.
Υπολογίζεται ότι στη Βόρεια Ελλάδα, την τριετία 2016-2018, είναι πάνω από 210 τα καταστήματα που είτε άλλαξαν χέρια είτε ξεκίνησαν να λειτουργούν ως νέα σημεία.
Όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς στη «Ν», το 2019 ξεκινά για το λιανεμπόριο της Β. Ελλάδας από αυτό το νέο σημείο ισορροπίας, που έχει διαμορφωθεί μετά τις ανακατατάξεις των τελευταίων ετών και πλέον το τοπίο είναι «καθαρό» μεν, εξαιρετικά ανταγωνιστικό δε, καθώς οι «μάχες» σε εκπτώσεις και προσφορές αναμένονται σκληρές. «Ερχόμαστε από μία πολυετή κρίση που σαφώς επηρέασε τις καταναλωτικές συνήθειες.
Πλέον, ο κόσμος -για παράδειγμα- αγοράζει απορρυπαντικά μόνο αν είναι σε προσφορά. Η συνολική πίτα όχι μόνο μειώθηκε αλλά πλέον διεκδικείται από περισσότερους δυναμικούς παίκτες. Ο "πόλεμος" τιμών είναι αναπόφευκτος, πιέζοντας κι άλλο τους μικρότερους, κάτι που σημαίνει ότι ο κύκλος συγκέντρωσης που ξεκίνησε με την εξαγορά μικρών αλυσίδων θα συνεχιστεί - μένει να φανεί σε ποια έκταση μέσα στο 2019», έλεγαν οι ίδιες πηγές, συμπληρώνοντας ότι «υπάρχουν προχωρημένες συζητήσεις που δεν αποκλείεται σύντομα να καταλήξουν σε οριστικές συμφωνίες».
