Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Επί τάπητος τίθενται από αυτή την εβδομάδα όλα τα ανοιχτά θέματα της ελληνικής οικονομίας. Την Πέμπτη, ημέρα άφιξης της Γερμανίδας καγκελαρίου Άγκελα Μέρκελ στην Αθήνα, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης θα εκπροσωπεί τη χώρα στο πρώτο Euro Working Group της χρονιάς, στο οποίο η Ελλάδα αναμένεται να αποτελέσει και πάλι θέμα της ατζέντας.
Με δεδομένη την άφιξη των εκπροσώπων των θεσμών στην Αθήνα για τη δεύτερη μεταμνημονιακή τριμηνιαία αξιολόγηση, θα πρέπει να οριστικοποιηθεί η ατζέντα των συναντήσεων, η οποία θα περιλαμβάνει από το σχέδιο μείωσης των «κόκκινων» δανείων και το νέο πλαίσιο προστασίας της κύριας κατοικίας από τη ρευστοποίηση μέσω πλειστηριασμού και τη διαδικασία επικαιροποίησης των αντικειμενικών αξιών, μέχρι την αύξηση του κατώτατου μισθού αλλά και τις αλλαγές στον εξωδικαστικό μηχανισμό ή στο πλαίσιο ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία.
Ο κύκλος των διαβουλεύσεων θα ανοίξει επισήμως με το Euro Working Group της Πέμπτης, ενώ θα κλείσει στις αρχές Μαρτίου με την απόφαση του Eurogroup για την εκταμίευση της πρώτης υποδόσης με τα κέρδη από τα ANFAs και τα SMPs (σ.σ.: είναι τα 620 εκατ. ευρώ από τα κέρδη των ομολόγων που έχουν αποκομίσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αλλά και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες). Ενδιάμεσοι «σταθμοί» θα είναι το Eurogroup της 21ης Ιανουαρίου (σ.σ.: την ίδια ημέρα αναμένεται και η άφιξη των κλιμακίων των θεσμών στην Αθήνα για την έναρξη των συζητήσεων), το Eurogroup στις 11 Φεβρουαρίου, η 27η Φεβρουαρίου, ημερομηνία δημοσίευσης της 2ης μεταμνημονιακής έκθεσης για την ελληνική οικονομία και το Eurogroup στις 11 Μαρτίου, οπότε και θα πρέπει να ανάψει το πράσινο φως για την εκταμίευση της υποδόσης με τα κέρδη.
Η ελληνική πλευρά θα κληθεί να παρουσιάσει την πρόοδο που έχει σημειωθεί επί των 16 «προαπαιτούμενων» που θα έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2018. Ο κατάλογος περιλαμβάνει πολλά από τα φλέγοντα θέματα, όπως είναι τα ακόλουθα:
1. Η συζήτηση για την αύξηση του κατώτατου μισθού. Η υπουργός Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου δήλωσε για μια ακόμη φορά το Σαββατοκύριακο ότι οι ανακοινώσεις (και η υπογραφή της σχετικής απόφασης για την αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού) θα γίνει μέσα στο β' δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου. Είναι προφανές όμως ότι θα έχουν προηγηθεί διαβουλεύσεις και με τους εκπροσώπους των θεσμών για το ποσοστό της αύξησης, δεδομένου ότι υπάρχουν επιπτώσεις όχι μόνο στην αγορά εργασίας (παραγωγικότητα εργασίας, πορεία αποκλιμάκωσης της ανεργίας), αλλά και δημοσιονομικές. Με το ίδιο ποσοστό που θα αυξηθεί ο κατώτατος μισθός θα αυξηθούν και οι ελάχιστες εισφορές των αυτοαπασχολούμενων που παρουσιάζουν κέρδη έως και 9.000 ευρώ, ενώ αυξημένη θα είναι από την άλλη η δαπάνη για τα επιδόματα ανεργίας και σειρά άλλων επιδομάτων (σ.σ.: μητρότητας, ανεργίας αυτοαπασχολούμενων κ.λπ.) τα οποία επίσης είναι άμεσα συνδεδεμένα με την πορεία του κατώτατου μισθού. Προς το παρόν η ελληνική πλευρά δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά της όσον αφορά το ποσοστό αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού. Σε κάθε περίπτωση, όμως, σε δημοσιονομικό επίπεδο, το αποτέλεσμα εκτιμάται ότι θα είναι από ουδέτερο έως θετικό καθώς τα επιπλέον ποσά που θα κληθούν να καταβάλλουν οι περίπου ένα εκατομμύριο αυτοαπασχολούμενοι, που πληρώνουν το ελάχιστο ύψος εισφορών, είναι περισσότερα από την πρόσθετη δαπάνη που επιφέρει η αύξηση των επιδομάτων. Οι όποιες ενστάσεις από τους θεσμούς αναμένεται να αφορούν το θέμα των επιπτώσεων στον δείκτη της παραγωγικότητας, αλλά και στην εξέλιξη της ανεργίας.
2. Το κεφάλαιο «τράπεζες» αναμένεται να είναι από τα πιο σύνθετα αυτής της διαπραγμάτευσης καθώς έχει πολλές επιμέρους ενότητες. Στους θεσμούς πρέπει να παρουσιαστεί η στρατηγική εξόδου του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας από τις συστημικές τράπεζες. Επίσης, η κυβέρνηση θα πρέπει να παρουσιάσει την πρότασή της για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων, ενώ υπάρχει βέβαια και η μεγάλη εκκρεμότητα με το διάδοχο νομοθετικό σχήμα του νόμου Κατσέλη. Όσον αφορά τα «κόκκινα» δάνεια, το οικονομικό επιτελείο θα παρουσιάσει με λεπτομέρεια το σχέδιο για τη δημιουργία ενός οχήματος «ειδικού σκοπού», ενώ για το θέμα της κύριας κατοικίας αναμένεται να κατατεθεί πρόταση για ανάπτυξη ενός «εξωδικαστικού μηχανισμού» (σ.σ.: το σχέδιο προβλέπει ότι οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να καταθέτουν αίτηση ρύθμισης του στεγαστικού τους δανείου σε ηλεκτρονική πλατφόρμα, στα πρότυπα του εξωδικαστικού συμβιβασμού, ενώ η πρόταση ρύθμισης θα εξαρτάται από τα εισοδήματα και τα περιουσιακά στοιχεία του αιτούντος).
3. Ολόκληρη ενότητα θα αποτελέσει το θέμα του υπερταμείου και των αποκρατικοποιήσεων. Ο επίσημος κατάλογος των προαπαιτούμενων περιλαμβάνει τη μεταφορά του ΟΑΚΑ στο υπερταμείο, την αναδιάρθρωση της ΕΤΑΔ, την πώληση του μεριδίου που κατέχει το ΤΑΙΠΕΔ στο «Ελευθέριος Βενιζέλος», την προώθηση της επένδυσης στο Ελληνικό, τη ΔΕΣΦΑ κ.ά. Για πολλές από τις συμφωνίες που αφορούν τις αποκρατικοποιήσεις, η ελληνική πλευρά θα επιχειρήσει να επιδείξει πρόοδο αλλά αναμένεται να ζητήσει περισσότερο χρόνο (σε αρκετές περιπτώσεις ακόμη και μέχρι τον Μάρτιο).
4. Με βάση το αναθεωρημένο χρονοδιάγραμμα, μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου θα πρέπει να έχουν υπάρξει απτά αποτελέσματα όσον αφορά την αποεπένδυση της ΔΕΗ από τις λιγνιτικές μονάδες.
Η ελληνική πλευρά θα προσέλθει στο τραπέζι του διαλόγου και με αίτημα για περαιτέρω βελτίωση του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών αλλά και τροποποίησης της πάγιας ρύθμισης για την αποπληρωμή των χρεών προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία. Η πάγια ρύθμιση προσφέρει προς το παρόν 12 δόσεις (ή 24 για ειδικές κατηγορίες φόρων) και η ελληνική πλευρά θα ζητήσει αύξηση του αριθμού έστω και για οφειλέτες που θα πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια. Το επιχείρημα της ελληνικής πλευράς είναι ότι θα πρέπει να δοθεί μια ευκαιρία ειδικά στο 1,8 εκατομμύριο οφειλέτες που χρωστούν πλέον περισσότερα από 500 ευρώ έκαστος, να κλείσουν τις εκκρεμότητες με το παρελθόν και να κάνουν μια καινούργια αρχή. Όσον αφορά μάλιστα το θέμα του εξωδικαστικού, αναμένεται να τεθεί και το θέμα της ένταξης στη ρύθμιση των χρεών που έγιναν ληξιπρόθεσμα κατά τη διάρκεια του 2018. Σε κάθε περίπτωση, οι διαβουλεύσεις επί του συγκεκριμένου θέματος -για το οποίο ακόμη και οι Ευρωπαίοι εγείρουν μόνιμα αντιρρήσεις καθώς οι ρυθμίσεις προσκρούουν σε αρχές της Ε.Ε.- δεν αναμένεται να ολοκληρωθούν πριν από το τέλος Φεβρουαρίου, καθώς ούτως ή άλλως το συγκεκριμένο θέμα δεν είναι στην ατζέντα της μεταμνημονιακής εποπτείας.
