Από την έντυπη έκδοση
Το 2019 αναμένεται χρονιά-ορόσημο για τις χώρες της Ευρωζώνης και ειδικότερα για την υπερχρεωμένη Ιταλία, καθώς θα πρέπει να προσαρμοσθούν στα νέα δεδομένα της μετά QE εποχής.
Έπειτα από τριάμισι χρόνια, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα γράφει στα τέλη του έτους τον επίλογο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, στη διάρκεια του οποίου αγόρασε ενεργητικό -κυρίως κρατικό χρέος- συνολικού ύψους 2,6 τρισ. ευρώ. Το πρόγραμμα θωράκισε τις χώρες-μέλη της Ζώνης του Ευρώ από τις έντονες πιέσεις ειδικά κατά την κορύφωση της κρίσης, συγκρατώντας το κόστος δανεισμού σε χαμηλά επίπεδα. Από την επόμενη χρονιά, όλες οι χώρες-μέλη της Ευρωζώνης θα πρέπει να ανταποκριθούν στην πρόκληση της μετά QE εποχής.
Ο αντίκτυπος όμως αναμένεται πιο ισχυρός για την Ιταλία, τόσο λόγω του μεγάλου δημόσιου χρέους, όσο και από το γεγονός ότι η κυβέρνηση της Ρώμης ήταν από τους μεγάλους ωφελημένους του προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων.
Το τέλος του QE αποτελεί μία ακόμη πρόκληση για τη Ρώμη, καθώς η ΕΚΤ αναμένεται να απορροφήσει λιγότερο από το 15% των νέων ομολογιακών εκδόσεων της Ιταλίας το 2019, από περίπου 50% το 2017. Κατά συνέπεια, η Ιταλία θα πρέπει να προσελκύσει το ενδιαφέρον του ιδιωτικού τομέα ώστε να καλύψει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες.
Το πόσο δύσκολο είναι να προσελκύσει τους ιδιώτες επενδυτές φάνηκε τον προηγούμενο μήνα, όταν Ιταλοί θεσμικοί και μικροεπενδυτές έδειξαν περιορισμένο ενδιαφέρον στην πώληση τιμαριθμοποιημένου ομολόγου, σε μια εξέλιξη που ίσως να έπαιξε ρόλο στην απόφαση της Ρώμης να επιδιώξει συμβιβασμό με τις Βρυξέλλες στο ζήτημα του προϋπολογισμού, όπως επισημαίνουν στο Reuters στρατηγικοί αναλυτές.
Η Ιταλία αναμένεται να εκδώσει το 2019 ομόλογα συνολικής αξίας 250-260 δισ. ευρώ. Η ΕΚΤ θα απορροφήσει περίπου το 14% των ιταλικών εκδόσεων το 2019, όπως εκτιμά ο Ματέο Κριμέλα, στρατηγικός αναλυτής της Goldman Sachs, έναντι αντίστοιχου ποσοστού σχεδόν 50% το 2017 και 26% το 2018. Από την επόμενη χρονιά η ΕΚΤ θα αγοράζει κρατικά ομόλογα επανεπενδύοντας τα χρήματα από τις λήξεις τίτλων που διακρατεί στο χαρτοφυλάκιό της.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Goldman, οι αγορές ιταλικού χρέους από την ΕΚΤ ως ποσοστό επί των συνολικών ομολογιακών εκδόσεων το 2019 θα είναι λιγότερες απ’ ό,τι για τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης. Παρότι η Ιταλία είχε επωφεληθεί στο παρελθόν από τις αγορές της ΕΚΤ, τώρα χάνει την «ομπρέλα» του QE, καθώς η ΕΚΤ αναπροσαρμόζει το ομολογιακό της χαρτοφυλάκιο ώστε να το εναρμονίσει με την κλείδα κατανομής κεφαλαίου (capital key), δηλαδή τη συνεισφορά κάθε χώρας-μέλους στο κεφάλαιο της ΕΚΤ. Αυτό συνεπάγεται μείωση των τοποθετήσεων σε ομόλογα Ιταλίας, Γαλλίας και Ισπανίας σχεδόν κατά 90 δισ. ευρώ, σύμφωνα με υπολογισμούς του Reuters.
Για την Ιταλία, ο πιο δύσκολος μήνας από πλευράς προσφοράς θα είναι ο Ιανουάριος, με την ING να εκτιμά ότι η Ρώμη θα επιδιώξει να αντλήσει περίπου 27 δισ. ευρώ μέσω της έκδοσης κρατικού χρέους.
