Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Φρένο στις δρομολογήσεις-μαϊμού θα βάλει με την αναθεώρηση του νόμου 2932 το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, όπως επισημαίνει σε συνέντευξή του στη «Ν» ο αναπληρωτής υπουργός Νεκτάριος Σαντορινιός. Αρμόδιος για την ακτοπλοΐα ο κ. Σαντορινιός αναφέρεται στη συνέντευξή του στη «Ν» σε όλο το πλαίσιο των αλλαγών που δρομολογούνται σε διάλογο με τους φορείς. Παράλληλα στοιχηματίζει ότι το νέο θεσμικό πλαίσιο για την ακτοπλοΐα θα είναι έτοιμο μέχρι τον προσεχή Μάιο και εκτιμά ότι υπάρχει η δυνατότητα για τη ναυπήγηση τριών ή τεσσάρων νεότευκτων πλοίων που θα χρησιμοποιούν πιο φιλικά προς το περιβάλλον καύσιμα, όπως το υγροποιημένο φυσικό αέριο. Ακόμη, υπολογίζει ότι είναι εφικτό να κατασκευαστούν και μικρά ηλεκτρικά ή υβριδικά πλοία που θα συνδέουν μεταξύ τους κοντινά νησιά τόσο στο Ιόνιο όσο και στο Αιγαίο Πέλαγος και σχεδιάζει να διεκδικήσει περισσότερα κονδύλια από την Ε.Ε. για τα πλοία αυτά.
Ας ξεκινήσουμε, κύριε υπουργέ, με τις άγονες γραμμές! Σε άλλες χώρες τα 80 εκατ. ευρώ δίνονται ως μίσθωμα για την εξυπηρέτηση ενός μόνο νησιού. Στη χώρα μας με το ίδιο ποσό καλύπτεται όλο το Αιγαίο και το Ιόνιο. Να περιμένουν οι νησιώτες κάτι παραπάνω;
«Είναι γεγονός αυτό που λέτε. Δεδομένων ωστόσο των συνθηκών, δόθηκε ήδη μια αύξηση της τάξης των 4 εκατ. ευρώ, η οποία μας έδωσε τη δυνατότητα να καλύψουμε ένα μέρος του κόστους των ακτοπλοϊκών εταιρειών από την αύξηση του κόστους καυσίμων αλλά να κάνουμε και νέες γραμμές, όπως Πάτρα-Σάμη-Ιθάκη, η διασύνδεση των Ιονίων νήσων, νέες γραμμές για τις Κυκλάδες αλλά και στη Χίο με τα Ψαρά, ενώ ταυτόχρονα ανοίγουμε και μια νέα γραμμή Σαμοθράκη-Λήμνος-Καβάλα, καθώς και μια πρόσθετη για το Καστελόριζο. Στο σύνολο βελτιώνουμε τη διασύνδεση όλων των νησιών, όμως όντως αυτό δεν είναι αρκετό. Υπάρχει και ένα έλλειμμα πλοίων. Τα τελευταία χρόνια δεν έχουμε νέα πλοία για να καλύψουμε τις ανάγκες, άρα θέλουμε μία ανανέωση του στόλου, αυτό είναι το ζητούμενο».
Πώς θα προχωρήσετε σε αυτή την κατεύθυνση;
«Πιστεύουμε ότι απαιτούνται και κάποιες θεσμικές παρεμβάσεις. Το πρώτο είναι να δούμε τις γραμμές, να δούμε το ακτοπλοϊκό δίκτυο. Έτσι ξεκινήσαμε μια συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα εργαλείο ανάλυσης όλου του ακτοπλοϊκού δικτύου ελεύθερων και άγονων γραμμών. Επίσης στον νέο νόμο που θα τροποποιήσει τον νόμο 2932 -ο οποίος δεν είναι ένας κακός νόμος, καθώς άντεξε 17 χρόνια, αλλά έχουν αλλάξει οι συνθήκες και πρέπει να προσαρμοσθεί- θα υπάρχει πρόβλεψη ότι το ενδεικτικό δίκτυο που κάθε 30/10 υπογράφεται από τον αρμόδιο υπουργό θα πρέπει να συζητείται με τους φορείς και στη συνέχεια να περνά και από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής πριν συζητηθεί στο Συμβούλιο Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (ΣΑΣ) και υπογραφεί από τον υπουργό. Από αυτήν τη διαδικασία το όφελος θα είναι μια καλύτερη καταγραφή των αναγκών. Το είδαμε αυτό και μετά τη συζήτηση που έγινε πρόσφατα στη Σύρο, η οποία οδήγησε σε μια βελτίωση του δικτύου των Κυκλάδων από τη νέα ομολογιακή περίοδο του 2019. Η άλλη παρέμβαση είναι οι πολυετείς συμβάσεις. Σήμερα, πού εντοπίζεται το πρόβλημα και δεν έχουμε πολυετείς συμβάσεις: εντοπίζεται στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο. Πρέπει να βρούμε μια διατύπωση που δεν θα υπερβαίνει τις προβλέψεις του μεσοπρόθεσμου. Τι θα κάνουμε ουσιαστικά. Ένα ποσοστό της συνήθους χρηματοδότησης των άγονων γραμμών θα πηγαίνει στις πολυετείς συμβάσεις, οι οποίες όμως θα έχουν συγκεκριμένες ρήτρες ότι σε τρία χρόνια από τη σύναψη της σύμβασης η εταιρεία θα φέρνει υποχρεωτικά ή νέο ή νεότευκτο πλοίο. Αν αυτό περιλαμβάνει και νέες περιβαλλοντικές τεχνολογίες, όπως τη χρήση υγροποιημένου φυσικού αερίου, τότε η σύμβαση θα είναι μεγαλύτερης διάρκειας. Στόχος μας είναι ένα ποσοστό 50-60% των μισθωμάτων για τις άγονες γραμμές να αφορά πολυετείς συμβάσεις».
Πότε πιστεύετε ότι θα υλοποιηθούν οι παρεμβάσεις αυτές;
«Πιστεύω ότι στην επόμενη ομολογιακή περίοδο μπορούμε να το επιτύχουμε. Δηλαδή τις προκηρύξεις για τις άγονες γραμμές που θα βγουν στον αέρα τον επόμενο Μάιο. Έχουμε ολοκληρώσει ήδη μια πρώτη προεργασία του θεσμικού πλαισίου, θα το δώσουμε στους φορείς να πουν την άποψή τους και στη συνέχεια θα βγει σε δημόσια διαβούλευση. Δεν θέλουμε να αιφνιδιάσουμε κανένα, θέλουμε να κάνουμε έναν νέο σωστό νόμο που θα πάει την ακτοπλοΐα πιο μπροστά. Αυτό είναι το ζητούμενο».
Αναφερόμαστε σε νέες επενδύσεις σε πλοία σύγχρονης τεχνολογίας. Ωστόσο η επιδότηση από την Ε.Ε. για τα πλοία αυτά καλύπτει ένα πολύ μικρό μέρος της επένδυσης και αφορά μόνο το κόστος προμήθειας και εγκατάστασης των νέων τεχνολογιών, των φιλικών προς το περιβάλλον. Βλέπετε την περίπτωση να δίνεται κάποια παραπάνω επιδότηση;
«Στις αρχές του νέου έτους θα έχουμε μία συνάντηση με την αρμόδια επίτροπο για την περιφερειακή συνοχή και εκεί θα θέσω το θέμα της πολυνησιωτικότητας της χώρας και της ανάγκης ενίσχυσης των υποδομών διασύνδεσης των νησιών, μια ανάγκη που είναι πολύ μεγαλύτερη από οποιαδήποτε άλλη περιοχή».
Πόσα πλοία πιστεύετε ότι μπορεί να κατασκευαστούν και να χρησιμοποιούν νέα περιβαλλοντική τεχνολογία όπως χρήση υγροποιημένου φυσικού αερίου ως καύσιμο;
«Πιστεύουμε ότι τρία με τέσσερα πλοία νέας τεχνολογίας μπορούν να κατασκευαστούν. Επίσης πιστεύω ότι και ορισμένα μικρά πλοία ηλεκτρικά ή υβριδικά μπορούν να λάβουν ευνοϊκή χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων σε συνδυασμό με την ανάπτυξη λιμενικών υποδομών».
Ποιες άλλες είναι οι αλλαγές που σχεδιάζετε στον νόμο 2932/2001.
«Θα πρέπει να διευκρινισθούν ορισμένα θέματα, όπως π.χ. τι σημαίνει διάκριση μεταξύ πλοιοκτητών και τι σημαίνει έκτακτες συγκοινωνιακές ανάγκες. Ακόμη, ακούμε συχνά τις περίφημες αρχές του ΣΑΣ, οι οποίες είναι ένα εθιμικό δίκαιο και δεν έχουν καταγραφεί. Άποψή μου είναι ότι αυτές οι αρχές του ΣΑΣ κάποτε και όχι στο σύνολό τους θα πρέπει να γίνουν γραπτό κείμενο. Άρα ο νόμος θα εξουσιοδοτεί τον υπουργό να καταγράψει αυτές τις αρχές του ΣΑΣ σε συνεννόηση πάντα με τους φορείς. Δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να αιφνιδιάσουμε κανέναν. Επίσης θα πρέπει να αντιμετωπισθούν ασάφειες του νόμου που αξιοποιούνται για να δηλώνονται “δρομολογήσεις φαντάσματα”, δηλαδή δηλώνεται δρομολόγηση του πλοίου, “κλείνει” έτσι η ώρα και το δρομολόγιο, αποκλείοντας ενδεχομένως κάποιον άλλο, αλλά ποτέ δεν εκτελείται. Και το γνωρίζουμε αυτό. Οι “δρομολογήσεις φαντάσματα” πρέπει να κοπούν και για να κοπούν θα πρέπει να υπάρχουν αυστηρές διαδικασίες, ώστε τέτοιου είδους δρομολογήσεις να έχουν τα αντίστοιχα πρόστιμα και να προβλέπεται και η αποδρομολόγηση. Για μένα το ζητούμενο είναι να εξυπηρετήσουμε τους επιβάτες και να έχουμε και βιώσιμες εταιρείες, όχι μόνο μία ή δύο, αλλά πολλές βιώσιμες εταιρείες. Αυτός θα πρέπει να είναι ο στόχος. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ακτοπλοΐα είναι ένα δημόσιο αγαθό που οι liners έρχονται να το εξυπηρετήσουν».
Τα δύο προηγούμενα χρόνια στο ΣΑΣ έγινε πολλή συζήτηση για το πότε θα δρομολογείται ένα νέο πλοίο. Υπήρξαν περιπτώσεις αγοράς νέων πλοίων από πλοιοκτήτες, τα οποία έμειναν αγκυροβολημένα για μήνες γιατί δεν έπαιρναν άδεια από το ΣΑΣ. Πόσο μπορεί να περιμένει μία επένδυση, όπως είναι ένα νέο πλοίο, ώστε να αποκτήσει άδεια δρομολόγησης;
«Προφανώς έχουμε ανάγκη νέα πλοία. Και πρέπει να έρχονται νέα πλοία. Όμως θα πρέπει και οι πλοιοκτήτες αυτών των πλοίων να λαμβάνουν υπ’ όψιν τους ότι μέχρι τώρα κάποιοι ήταν σε αυτές τις γραμμές και τις εξυπηρετούσαν, δεν μπορεί να πει κανείς θα έρθω, θα πάρω τον αφρό του καλοκαιρού και μετά θα σταματήσω. Είναι κατανοητό ότι κάποιος πλοιοκτήτης θέλει να ξεκινήσει τη θερινή περίοδο τα δρομολόγια, για να έχει ένα μεγαλύτερο κέρδος. Όμως θα πρέπει να υπερασπισθούμε και τις εταιρείες που έχουν ήδη εξυπηρετήσει τα νησιά τη δύσκολη χειμερινή περίοδο. Πρέπει να βρούμε την ισορροπία».
Έχετε μιλήσει πολύ για το μεταφορικό ισοδύναμο. Πού ακριβώς βρισκόμαστε τώρα;
«Το μεταφορικό ισοδύναμο από ένα όραμα κάποιων ανθρώπων των νησιών έγινε πράξη. Το μέτρο του μεταφορικού ισοδύναμου επεκτείνεται και στη μεταφορά καυσίμων στα μικρά νησιά που διαθέτουν πρατήριο υγρών καυσίμων, ενώ θα ενταχθεί στο μεταφορικό ισοδύναμο και η χρήση καμπίνας. Το μεταφορικό ισοδύναμο ήταν το ένα στοίχημα που κέρδισε το υπουργείο. Το άλλο είναι η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου, νομίζω ότι θα προλάβουμε να το υλοποιήσουμε…».
Επί του θέματος
Κινείστε με ορίζοντα το τέλος της τετραετίας…
«Κινούμαστε με τη λογική ότι οι θεσμικές αλλαγές πρέπει να δρομολογούνται ανεξάρτητα αν η υλοποίησή τους υπερβαίνει τον χρόνο της θητείας του υπουργού ή της κυβέρνησης. Αν κάθε ένας σχεδιάζει μόνο με βάση τη διάρκεια της δικής του θητείας, δεν θα κάνουμε ποτέ καμιά σοβαρή αλλαγή».
