Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Ο αναμενόμενος μετά τις παροχές Μακρόν δημοσιονομικός εκτροχιασμός της Γαλλίας το 2019 μπορεί να αποβεί μάννα εξ ουρανού για την ιταλική κυβέρνηση, δεδομένου ότι το σενάριο των… εκπτώσεων από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην τήρηση των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας φαίνεται ως το επικρατέστερο.
Οι προχθεσινές παροχές του Εμανουέλ Μακρόν σε μια προσπάθεια να μετριάσει τις κινητοποιήσεις των «κίτρινων γιλέκων» δεν έχουν κοστολογηθεί ακόμη από τις Βρυξέλλες, γιατί θα πρέπει να κοινοποιηθούν όλα τα στοιχεία στις κοινοτικές υπηρεσίες, ωστόσο πρόχειροι υπολογισμοί Γάλλων οικονομολόγων μιλάνε για σημαντική απόκλιση της Γαλλίας από τους στόχους.
«Παρακολουθούμε με προσοχή την επίδραση των ανακοινώσεων που έκανε ο πρόεδρος», δήλωσε χθες στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί, προσθέτοντας ότι η Κομισιόν είναι σε συνεχή επικοινωνία με τις γαλλικές αρχές.
Σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Κομισιόν, που δόθηκαν στη δημοσιότητα τον περασμένο μήνα, το έλλειμμα στη Γαλλία το 2019 θα κυμανθεί στο 2,8% του ΑΕΠ. Μάλιστα, η Επιτροπή είχε εκφράσει και επιφυλάξεις για το σχέδιο του προϋπολογισμού, θεωρώντας ότι ενέχει κίνδυνο σημαντικής απόκλισης από την πορεία προσαρμογής προς την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού στόχου. Τελικά ο προϋπολογισμός εγκρίθηκε στις 3 Δεκεμβρίου από το Συμβούλιο ΕCOFIN της Ε.Ε. μαζί με την προειδοποίηση.
Τώρα, με τα μέτρα του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ο εκτροχιασμός είναι δεδομένος και οι πρώτες εκτιμήσεις των οικονομολόγων ανεβάζουν το έλλειμμα στο 3,5% του ΑΕΠ για το 2019, ποσοστό που όχι μόνο απομακρύνεται από τον μεσοπρόθεσμο στόχο, που είναι το μικρότερο κακό, αλλά αποκλίνει και από το βασικό κριτήριο της ΟΝΕ, το οποίο απαγορεύει την υπέρβαση του 3% του ΑΕΠ.
Εάν η Κομισιόν ακολουθήσει τη συνθήκη, πρέπει να καλέσει τους επόμενους μήνες τη Γαλλία να λάβει διορθωτικά μέτρα, ωστόσο το σενάριο αυτό έχει πολύ λίγες πιθανότητες. Κι αυτό γιατί το να ζητάς από το Παρίσι λίγους μήνες πριν από τις ευρωεκλογές να λάβει διορθωτικά μέτρα είναι σαν να ρίχνεις νερό στο μύλο των ακραίων και λαϊκιστών σε όλη την Ευρώπη.
Είναι προφανές ότι η Κομισιόν πρέπει να επιδείξει μεγάλη ευελιξία, αυτό τα κατανοούν πλέον όλοι, ακόμη και οι σκληροί του Βορρά και ειδικότερα το Βερολίνο, γιατί δεν είναι προς το συμφέρον κανενός να προκληθεί μια νέα κρίση στην Ευρωζώνη, σε μια περίοδο που ελλοχεύουν σημαντικοί γεωπολιτικοί και εσωτερικοί κίνδυνοι για την Ε.Ε. και εν μέσω πλήρους αβεβαιότητας σε σχέση με το Βrexit.
Η άποψη που άρχισε να καλλιεργείται ήδη στις Βρυξέλλες κινείται προς την κατεύθυνση ότι ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός της Γαλλίας θα είναι προσωρινός, δηλαδή μόνο για το 2019, ενώ στη συνέχεια το έλλειμμα θα επανέλθει σε φθίνουσα πορεία. Αυτό επιτρέπει μια πιο ελαστική ερμηνεία των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας, γιατί αλλιώς κρίνεται ένα απρόβλεπτο γεγονός και αλλιώς -δηλαδή αυστηρότερα- μια δημοσιονομική απόκλιση οφειλόμενη σε διαρθρωτικό πρόβλημα.
Ωστόσο, δεν μπορεί να γίνουν εκπτώσεις στη Γαλλία και να αγνοηθεί η Ιταλία, όπου έχει ξεκινήσει η διαδικασία εναντίον της για υπερβολικό έλλειμμα, απλώς οι Βρυξέλλες την κρατούν προσωρινά «παγωμένη» εν αναμονή επίτευξης ενός συμβιβασμού.
Σήμερα, πρόκειται να συναντηθούν στη βελγική πρωτεύουσα ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε με στόχο την αναζήτηση ενός κοινού τόπου.
Τις τελευταίες δύο εβδομάδες έχει διαφανεί μια τάση υποχωρητικότητας από την πλευρά του διδύμου Σαλβίνι-Ντι Μάιο, ώστε να αποφευχθεί μια επίσημη έναρξη διαδικασίας εναντίον της Ιταλίας από το Συμβούλιο Υπουργών της Ε.Ε. για υπερβολικό έλλειμμα και χρέος.
Σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν της 21ης Νοεμβρίου, το σχέδιο προϋπολογισμού της Ιταλίας για το 2019 οδηγεί σε ένα έλλειμα της τάξης του 2,4% του ΑΕΠ, ενώ η προηγούμενη ιταλική κυβέρνηση είχε δεσμευθεί να το κατεβάσει στο 0,8%. Ούτε το ένα σενάριο ούτε το άλλο παίζει αυτή τη στιγμή, που σημαίνει ότι θα πρέπει να αναζητηθεί ένας κοινός τόπος. Ο ιταλικός Τύπος κάνει λόγο για μια δέσμευση της Ιταλίας ότι το έλλειμμα το 2019 θα μειωθεί λίγο κάτω από 2% του ΑΕΠ, ποσοστό που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια συμφωνία με τις Βρυξέλλες, δεδομένου ότι θα φαίνονται και οι δύο πλευρές να υποχωρούν οπότε δεν θα υπάρχουν νικητές και ηττημένοι.
Ωστόσο, όλα τα παραπάνω θα πρέπει να επιβεβαιωθούν και στην πράξη, το βέβαιο, όμως, είναι ότι η Ρώμη δεν θα μπορούσε να φανταστεί καλύτερο δώρο από αυτό που της έκαναν τα «κίτρινα γιλέκα» στη Γαλλία.
Kόστος 11 δισ.
Οι νέες παραχωρήσεις που ανακοινώθηκαν από τον Εμανουέλ Μακρόν και το mea culpa του αναφορικά με την «ευθύνη» του για την κρίση δεν έπεισαν το σύνολο των «κίτρινων γιλέκων», προκαλώντας ανησυχία για νέες διαδηλώσεις υψηλού κινδύνου το ερχόμενο Σάββατο. Την ίδια στιγμή, οι εξαγγελίες του Γάλλου προέδρου για αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 100 ευρώ από το νέο έτος και περικοπές στη φορολόγηση των χαμηλοσυνταξιούχων, δημιουργούν φόβους για άνοιγμα νέου μετώπου, αυτή τη φορά με τις Βρυξέλλες.
Το κόστος των μέτρων Μακρόν εκτιμάται ότι μπορεί να φθάσει έως και τα 11 δισ. ευρώ. «Τα μέτρα δείχνουν ότι θα υπάρξει υψηλότερο έλλειμμα το 2019», σχολίασε ο στρατηγικός αναλυτής της Commerzbank Ράινερ Γκούντερμαν.
Η ανησυχία για αύξηση του ελλείμματος επηρεάζει το κόστος δανεισμού στη Γαλλία. Η απόδοση του γαλλικού δεκαετούς ενισχύθηκε χθες κατά πέντε μονάδες βάσης στο 0,756%. Το spread ενισχύθηκε κατά 47,5 μ. βάσης, στο υψηλότερο επίπεδο από τον Μάιο του 2017.
•Σύμφωνα με δημοσκόπηση της OpinionWay, μετά τις εξαγγελίες Μακρόν, το 54% θεωρεί ότι τα «κίτρινα γιλέκα» πρέπει να σταματήσουν τις κινητοποιήσεις, έναντι 46% που ζητά να συνεχιστούν.
