Από την έντυπη έκδοση
Της Σοφίας Εμμανουήλ
[email protected]
Η βιομηχανία του coaching αναπτύσσεται όσο αυξάνονται η πολυπλοκότητα και οι προκλήσεις για τον επιχειρηματικό κόσμο και όσο η οικονομική αβεβαιότητα προσθέτει βαθμούς δυσκολίας στην αγορά εργασίας.
Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι την τελευταία δεκαετία έχει τριπλασιαστεί το δυναμικό της Διεθνούς Ομοσπονδίας Coaching (International Coach Federation - ICF), η οποία διαθέτει και ελληνικό βραχίονα. Οι εκτιμήσεις θέλουν τον αριθμό των επαγγελματιών να ξεπερνά τους 50-70 χιλ. και τα ετήσια έσοδα από το coaching να ξεπερνούν τα 2,5 δισ. δολάρια. Πολλοί οργανισμοί χρησιμοποιούν τους coaches στη βασική τους στρατηγική για την ανάπτυξη ικανής ηγεσίας και για να αυξήσουν την απόδοση και την παραγωγικότητα των υπαλλήλων τους.
Τα άτομα που παρακολουθούν προγράμματα coaching βλέπουν την αξία στη συνεργασία με τους coaches στην επιτυχία δύσκολων στόχων αλλά και στη βελτίωση του βαθμού ικανοποίησης από την εργασία και τη ζωή τους, όπως εξηγεί στη «N» η Ειρήνη Νικολαΐδου, PCC - πρόεδρος Δ.Σ. του ICF Greece, Executive Coach Moving Minds PC.
Σύμφωνα με το ICF το 77% των επαγγελματιών ανθρώπινου δυναμικού και των επικεφαλής των επιχειρήσεων αναφέρει ότι η εταιρεία του βρίσκεται σε κατάσταση συνεχούς αλλαγής, μετατοπίζοντας συνεχώς τις προτεραιότητες και τις στρατηγικές της, ενώ το 85% λέει ότι έχει αντιμετωπίσει μια ανεπιτυχή πρωτοβουλία διαχείρισης αλλαγών τα τελευταία δύο χρόνια.
Ας σημειωθεί ότι πολλές πρωτοβουλίες διαχείρισης αλλαγών συμβαίνουν παράλληλα, προσθέτοντας πολυπλοκότητα σε μια ήδη δύσκολη διαδικασία, που αφορά τόσο την επιχείρηση όσο και τους ανθρώπους. Διαπιστώνεται δε ότι οι οργανισμοί υψηλής απόδοσης υπερβαίνουν τους στόχους τους στη διαχείριση της αλλαγής διότι το εργατικό δυναμικό τους έχει ισχυρότερες δυνατότητες διαχείρισης αλλαγών και μπορούν να προγραμματίσουν, να εκτελέσουν και να διατηρήσουν την αλλαγή.
Καθώς γίνεται ολοένα πιο δύσκολο να διοικήσει ένας ηγέτης αποτελεσματικά στο σημερινό σύνθετο και ταχέως μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον και καθώς οι εργαζόμενοι σε όλα τα επίπεδα καλούνται να κάνουν όλο και περισσότερα με όλο και λιγότερους πόρους, το coaching και ειδικότερα η κουλτούρα coaching φαίνεται ότι βοηθούν στον τρόπο διαχείρισης των πιέσεων, σύμφωνα με τον Κοσμά Μιχαήλ, ACC - γραμματέας Δ.Σ. ICF Greece. Εξηγεί ότι παρέχει την απαραίτητη υποστήριξη και τις στρατηγικές όχι μόνο για να επιβιώσει κανείς, αλλά και για να αναπτυχθεί στο τρέχον περιβάλλον σημειώνοντας ότι πρόκειται για μια εξατομικευμένη διαδικασία που περνά από την κατανόηση των εμποδίων και φθάνει στα μέτρα που θα οδηγήσουν στο θετικό αποτέλεσμα.
Συμπερασματικά, μέσω της ενεργητικής ακρόασης και της ισχυρής αμφισβήτησης, ένας coach θα βοηθήσει τον coachee να μεγιστοποιήσει τις δυνατότητές του και να κινηθεί προς το μέλλον που επιθυμεί. Εξάλλου, οι μεγάλοι οργανισμοί αλλά και μεμονωμένα άτομα επενδύουν στο coaching επειδή είναι μια ισχυρή μορφή ανάπτυξης που οδηγεί σε αλλαγές και αποτελέσματα.
Η επένδυση
Στοιχεία του ICF αναφέρουν ότι το 86% των οργανισμών παγκοσμίως βλέπει να επιστρέφει αξία από την επένδυση σε προγράμματα coaching, ενώ το 96% των εκπαιδευόμενων δηλώνουν ότι θα επαναλάμβαναν τη διαδικασία. Υπάρχουν πολλά απτά αλλά και άυλα οφέλη από το coaching που οδηγούν σε αυτά τα αποτελέσματα. Τέτοια είναι η αύξηση της παραγωγικότητας και των επιδόσεων, η μείωση του κόστους, η αύξηση των εσόδων και των πωλήσεων και η υψηλότερη διατήρηση και εμπλοκή των εργαζομένων.
Σύμφωνα με τη Veronica Lysaght, Strategic Regional Director ICF για την περιοχή Ευρώπης, Αφρικής και Μέσης Ανατολής, οι επιχειρήσεις διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα ειδικότερα έχουν να ωφεληθούν από την επένδυση στο coaching. Σε πρόσφατη επίσκεψή της στην Ελλάδα, με αφορμή μια συνάντηση γνώσης που διοργάνωσε το ελληνικό τμήμα του ICF, παρουσίασε στοιχεία για το coaching και τη συμβολή του στη διαχείριση αλλαγών στους οργανισμούς.
Το τρίπτυχο της στρατηγικής για την επιτυχία κάθε διαδικασίας αλλαγής, σύμφωνα με την ετήσια έρευνα που διενήργησαν για πέμπτη συνεχή χρονιά, το Human Capital Institute (HCI) και το International Coach Federation (ICF) -με τη συμμετοχή στελεχών από τον τομέα ανθρώπινων πόρων, της εκπαίδευσης και ανάπτυξης, επαγγελματιών διαχείρισης ταλέντων και άλλων ειδικών- είναι: επικοινωνία, ηγεσία και ευελιξία.
Η έρευνα έδειξε επίσης ότι η επιτυχία είναι αποτέλεσμα ενός συνδυασμού δράσεων σε πέντε τομείς: εστίαση, σταθερότητα, καινοτομία, οργάνωση και ενδιαφερόμενα μέρη. Η αδυναμία επίτευξης της αλλαγής εντοπίζεται στην αντίσταση, στην ασάφεια, στον φόβο, στην πολυπλοκότητα και στην επίσπευση.
Τα παραπάνω προκύπτουν από τις απαντήσεις των συμμετεχόντων στην έρευνα, όταν τους ζητήθηκε να σκεφτούν τις πιο επιτυχημένες πρωτοβουλίες διαχείρισης αλλαγών τα τελευταία δύο χρόνια στις εταιρείες τους και να περιγράψουν με τρεις λέξεις ή φράσεις γιατί οι πρωτοβουλίες αυτές ήταν επιτυχημένες ή αποτυχημένες.
Διαπιστώνεται ότι όταν οι άνθρωποι βιώνουν την αλλαγή ως κάτι που συμβαίνει σε αυτούς και όχι ως κάτι που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι στο περιβάλλον της δουλειάς τους γίνονται ανθεκτικοί στην αλλαγή. Και όλοι οι οργανισμοί δεν έχουν τη βεβαιότητα ότι οι υπάλληλοί τους μπορούν να επιβιώσουν, να σχεδιάσουν και να διαπραγματευτούν την αλλαγή. Οι coaches και οι επαγγελματίες που εμπλέκονται στο στάδιο του σχεδιασμού των αλλαγών θα πρέπει να είναι συνεργάτες σε αυτή την αλλαγή.
Το μοντέλο των ομάδων εργασίας
Σε ερώτημα της ICF για το πώς χρησιμοποιήθηκε το coaching στις πρωτοβουλίες της εταιρείας για τη διαχείριση αλλαγών, η πλειοψηφία των στελεχών (81%) αναφέρει ότι υιοθέτησε team coaching για το προσωπικό στιλ ηγεσίας και την ανάδειξη δυνατών και τρωτών σημείων. Το ίδιο μοντέλο είναι δημοφιλές (70%) και στο θέμα της κάμψης της αντίστασης στην αλλαγή, αλλά και στα εργαλεία για τη διαχείριση της αλλαγής (67%). Το μοντέλο των ομάδων εργασίας με επαγγελματία coach εμφανίζει επίσης υψηλά σκορ σε όλες τις παραπάνω κατηγορίες καθώς και στην ευελιξία, στην ετοιμότητα για την αλλαγή, στην προώθηση των συνεργασιών κ.α.
Ελληνικές ευκαιρίες
Στη συνάντηση γνώσης που διοργάνωσε το ΙCF Greece, στο πλαίσιο της εκδήλωσης «ChoachAthon» (στις 10/11 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών) αναδείχθηκε η ανάγκη οι εταιρείες στην Ελλάδα να επενδύσουν στο coaching, καθώς αυτό βοηθά -πέρα από την ανάπτυξη της ηγεσίας- στο να ξεπεραστεί η αντίσταση στην αλλαγή οικοδομώντας ταυτόχρονα τη σταθερότητα και την ετοιμότητα για την αλλαγή, με την ανάπτυξη διαδικασιών και εργαλείων. Αυτοί είναι άλλωστε και οι πιο συχνά αναφερόμενοι λόγοι για την υιοθέτηση του coaching στη διαχείριση αλλαγών. Καλές πρακτικές από τον χώρο των επιχειρήσεων αλλά και πώς το coaching μπορεί να βοηθήσει στην ανάδειξη δεξιοτήτων ανέλυσαν οι: Isabelle Moser, PCC, Chief People Officer ΟΠΑΠ, Ελένη Ασβεστά, Group HR Director Kleeman και Ίρις Μπαλόγλου, ACC, Executive Coach & Marketing Consultant. Επιπλέον την ακαδημαϊκή γνώση και την εμπειρία από το εργασιακό περιβάλλον μετέφεραν αντίστοιχα η ομ. καθ. Νάνσυ Παπαλεξανδρή, ΟΠΑ και ο Δημήτρης Γκανούδης, General Manager Great Place to Work.
Βασικές δεξιότητες
Στο μέλλον, σειρά αλλαγών αναμένεται να επιδράσουν σε ό,τι αφορά την εξέλιξη του coaching διεθνώς και όπως εξηγεί η Κατερίνα Κανελίδου, PCC Leadership Coach (Six Steps Ahead), η ανεργία αναμένεται να αυξηθεί με εξαίρεση τις θέσεις υψηλής τεχνολογίας προκαλώντας την αποχώρηση των λιγότερο καταρτισμένων και έμπειρων coaches. Παράλληλα, προβλέπεται η ανάπτυξη γενεαλογικών συγκρούσεων ανάμεσα στους «Baby-Boomers» και τους «Millennials», των έμπειρων ιδεών με τις νέες. Στις συγκρούσεις αυτές το coaching θα χρησιμοποιηθεί για την επίλυσή τους και την εκπαίδευση της νέας ηγεσίας. Η κ. Κανελλίδου εξηγεί ότι οι δεξιότητες coaching αναμένεται να είναι ευρέως διαδεδομένες αποτελώντας βασικές δεξιότητες για ηγέτες, στελέχη, εκπαιδευτικούς και άλλους επαγγελματίες. Η εκπαίδευση και το coaching θα γίνονται πλέον online. Τα Webinars και το online coaching θα γίνουν ο κανόνας.
