Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Λονδίνο και Βρυξέλλες κατέληξαν στο σχέδιο, που σκιαγραφεί τη σχέση της Βρετανίας με τους 27 μετά την επίσημη έξοδό της από την κοινότητα τον Μάρτιο του 2019. Η συμφωνία, εφόσον επικυρωθεί, χαρίζει σε τράπεζες και επιχειρήσεις την άρση της αβεβαιότητας- ό,τι πιο πολύτιμο στις σημερινές συνθήκες αστάθειας. Σηματοδοτεί όμως παράλληλα το τέλος της εύκολης πρόσβασης στην ενιαία εσωτερική αγορά. Δημιουργεί ένα περιβάλλον νέων δεδομένων, στο οποίο θα κερδίσει όποιος επιδείξει μεγαλύτερη ικανότητα προσαρμογής. Το πρώτο βήμα έγινε. Αλλά ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς και κρύβει παγίδες.
Το Σίτι
Η Μέι είχε ξεκαθαρίσει από αρκετά νωρίς ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας δεν θα πρέπει να περιμένει ειδική μεταχείριση σε σχέση με τους άλλους κλάδους. Και η Ε.Ε. ξεκαθάριζε πως το Σίτι δεν μπορεί να έχει και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο. Αν ήθελε να διατηρήσει δικαιώματα διαβατηρίου, θα έπρεπε να υπόκειται στο εποπτικό πλαίσιο της κοινότητας. Η συμφωνία προσφέρει τελικά σε τράπεζες και χρηματοοικονομικούς οργανισμούς με βρετανική έδρα καθεστώς ισοδυναμίας (equivalence)- μία σχέση που πόρρω απέχει από τα δικαιώματα διαβατηρίου και την πλήρη πρόσβαση, που απολαμβάνουν σήμερα. Είναι όμως μάλλον ό,τι καλύτερο μπορούσε να πετύχει η Βρετανία.
Υπό αυτές τις συνθήκες όσα πιστωτικά ιδρύματα είχαν ήδη εκκινήσει μία διαδικασία μεταφοράς δραστηριοτήτων και θέσεων εργασίας, έχοντας επιλέξει τη Φραγκφούρτη, το Δουβλίνο, το Παρίσι ή άλλη ευρωπαϊκή πόλη, δύσκολα θα αλλάξουν τα σχέδιά τους. Η μαζική αιμορραγία, όμως, που θα έφερνε ένα no deal σίγουρα αποτρέπεται.
Το Λονδίνο θα πρέπει να δώσει μάχη για να διατηρήσει τα πρωτεία, που κρατάει εδώ και χρόνια ως χρηματοικονομικό κέντρο. Σήμερα το Σίτι φιλοξενεί τις κορυφαίες τράπεζες του πλανήτη, τους μεγαλύτερους παίχτες Ευρώπης, Ασίας και ΗΠΑ. Οι οργανισμοί στη βρετανική πρωτεύουσα διαχειρίζονται περί τα τρισ. ευρώ, δηλαδή το 37% του χρηματοοικονομικού ενεργητικού της Ευρώπης (ποσοστό διπλάσιο σε σχέση με τον κοντινότερο ανταγωνιστή, το Παρίσι). Κυρίαρχος είναι ο ρόλος του Λονδίνου και στον ευρωπαϊκό τομέα επενδυτικής τραπεζικής, μία αγορά 5,2 τρισ. ευρώ.
Επιχειρήσεις
Επί μήνες μεγάλες εταιρείες κάθε κλάδου, φαρμακευτικές, βιομηχανίες τροφίμων, αεροπορικές, ναυτιλιακές, αλλά και ο αγροτικός τομέας, προετοιμάζονταν για το χειρότερο σενάριο: ένα «άτακτο», χαοτικό Brexit, που σήμαινε επιβολή δασμών και μεγάλες ανατιμήσεις σε ευρεία γκάμα προϊόντων, ελέγχους στα τελωνεία, καθυστερήσεις και προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, πανικό στις εξαγωγές. Ο χειρότερος εφιάλτης μάλλον δεν γίνεται πραγματικότητα. Το πιο σημαντικό είναι το θα διασφαλιστεί μία ικανή μεταβατική περίοδος. Ωστόσο πολλά θα εξαρτηθούν από τις λεπτομέρειες της εμπορικής συμφωνίας, που θα υπογράψει η Βρετανία με την Ε.Ε. ως τρίτη χώρα πια.
Αγορές
Η συμφωνία αναμένεται να γίνει δεκτή με ανακούφιση από τις αγορές μετοχών και ομολόγων συνολικά της ηπείρου. Στην αγορά συναλλάγματος προβλέπεται να δώσει ώθηση στην στερλίνα, η οποία εξακολουθεί να βρίσκεται 14% χαμηλότερα σε σχέση με τα επίπεδα, στα οποία κυμαινόταν τον Ιούνιο του 2016, όταν διενεργήθηκε το δημοψήφισμα. Οι επενδυτές ωστόσο έχοντας μάθει από τις εκπλήξεις του 2016, μάλλον θα αποφύγουν προς το παρόν τα μεγάλα ανοίγματα. Θα περιμένουν έως ότου η βρετανική Βουλή εγκρίνει τη συμφωνία του διαζυγίου, πιθανότατα το Δεκέμβριο.
Ανάπτυξη
Με την αβεβαιότητα και τα σενάρια χάους να μπαίνουν στην άκρη, η βρετανική οικονομία θα έχει τη δυνατότητα να ξαναβρεί τους ρυθμούς της. Το ινστιτούτο Berenberg υπολογίζει ότι η ανάπτυξη μπορεί να ανεβάσει ταχύτητα στο 2% το 2019 από 1,3% φέτος. Για πόσο όμως θα διατηρηθεί η δυναμική; Το ερώτημα δεν μπορεί εύκολα να απαντηθεί. Το 44% των βρετανικών εξαγωγών κατευθύνονται σήμερα στην κοινότητα. Βεβαίως η Βρετανία θα επιδιώξει διμερείς εμπορικές συμφωνίες με ΗΠΑ, Αυστραλία, Ινδία, Κίνα. Μεσοπρόθεσμα η ανάπτυξη θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα θα πετύχει το Λονδίνο να κλείσει τις συμφωνίες αυτές.
