Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για την απλοποίηση της διαδικασίας ανοίγματος τραπεζικών θυρίδων από τις εφορίες, προκειμένου να εντοπιστούν χρήματα, κοσμήματα και άλλα τιμαλφή που μπορεί να κρύβουν σε αυτές φορολογούμενοι οι οποίοι χρωστούν στην εφορία και ενώ έχουν τη δυνατότητα να εξοφλήσουν τις οφειλές τους, ούτε πληρώνουν ούτε προχωρούν σε κάποια ρύθμιση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση το επιχειρησιακό σχέδιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων η σχετική εισήγηση για την απλοποίηση του νομοθετικού πλαισίου διάρρηξης τραπεζικών θυρίδων από κατάσχεση θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί και παραδοθεί στο οικονομικό επιτελείο μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2018.
Επισημαίνεται ότι το άνοιγμα θυρίδας και η κατάσχεση του περιεχομένου της προβλέπεται ήδη, αλλά οι διαδικασίες είναι αυστηρές, καθώς απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ύπαρξη δικαστικής απόφασης ή εισαγγελικής παραγγελίας. Στην πράξη εξάλλου εφαρμόζεται σε ελάχιστες περιπτώσεις και μόνο για μεγαλοοφειλέτες με χρέη άνω του 1,5 εκατ. ευρώ.
Ο ισχύων πάντως Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας προβλέπει τη δυνατότητα της Φορολογικής Διοίκησης, όταν διαπιστώσει παραβάσεις φοροδιαφυγής άνω των 150.000 ευρώ, ή των 300.000 ευρώ ειδικά στην περίπτωση εικονικών και πλαστών τιμολογίων, να επιβάλλει έπειτα από ειδική έκθεση ελέγχου τη δέσμευση του 50% των καταθέσεων αλλά και του περιεχομένου των θυρίδων.
Δέσμευση για το μη χρηματικό περιεχόμενο
Σε αντιδιαστολή μάλιστα με τα μετρητά, όπου προβλέπεται δέσμευση του 50%, για το μη χρηματικό περιεχόμενο των θυρίδων ο νόμος δίνει τη δυνατότητα πλήρους δέσμευσης.
Μόνο με εντολή εισαγγελέα
Σε κάθε περίπτωση με βάση τις διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας οι θυρίδες μπορεί να
ανοίξουν μόνο με εντολή εισαγγελέα και οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο μπορεί να κατασχεθεί σε περίπτωση που διαπιστωθεί έκνομη δραστηριότητα ή οφειλές προς τοΔημόσιο. Η πρόσβαση γίνεται μόνο σε περιπτώσεις φοροδιαφυγής ή όταν υπάρχουν κατηγορίες για κακουργηματικές πράξεις, όπως «ξέπλυμα» χρήματος.
Ειδικότερα, οι τράπεζες έχουν την υποχρέωση να γνωστοποιούν το όνομα κατόχου τραπεζικής θυρίδας στις φορολογικές αρχές, αλλά σε καμία περίπτωση δεν έχουν πρόσβαση στο περιεχόμενο της θυρίδας. Αν η εφορία θέλει να κατάσχει το περιεχόμενο τραπεζικής θυρίδας, πρέπει πρώτα να έχει στα χέρια της δικαστική απόφαση.
Η κίνηση βέβαια της διάρρηξης τραπεζικών θυρίδων από κατάσχεση κάθε άλλο παρά τυχαία μπορεί να θεωρηθεί, αφού η ΑΑΔΕ προχωρά στην υλοποίηση του μέτρου για να βάλει στα κρατικά ταμεία περισσότερα έσοδα από απλήρωτους φόρους, καθώς μεγάλος αριθμός κατασχέσεων τραπεζικών λογαριασμών αποδεικνύεται ατελέσφορος.
Κατασχέσεις και λογαριασμοί
Είναι αξιοσημείωτο ότι τα κατασχετήρια για τους οφειλέτες μπορεί να πέφτουν «βροχή», όμως οι λογαριασμοί έχουν μέσα μικροποσά, της τάξης των 10 ευρώ, ενώ σε πολλές περιπτώσεις οι λογαριασμοί είναι άδειοι.
Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι από τις εντολές για δεσμεύσεις καταθέσεων που έστειλε πέρυσι η ΑΑΔΕ στις τράπεζες βρέθηκαν χρήματα σε 580.000 λογαριασμούς, εκ των οποίων οι 290.000, δηλαδή στο 50% των λογαριασμών, είχαν υπόλοιπο έως 10 ευρώ, ενώ μόλις το 2% των λογαριασμών είχε πάνω από 5.000 ευρώ.
Για τον λόγο αυτό άλλωστε και τα στελέχη των ελεγκτικών υπηρεσιών θεώρησαν αναγκαίο να αλλάξουν τον τρόπο προσέγγισης του εν λόγω θέματος και να βάλουν στο «στόχαστρο» τους υπόχρεους οι οποίοι σκέφτηκαν να μεταφέρουν τις καταθέσεις τους σε θυρίδες για να τις προστατέψουν από την εφορία.
Θα ανοίγουν... ευκολότερα
Στο πλαίσιο αυτό η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων προωθεί μέχρι το τέλος του έτους ένα νέο, απλούστερο νομοθετικό πλαίσιο διάρρηξης τραπεζικών θυρίδων από κατάσχεση, που ουσιαστικά σημαίνει ότι οι θυρίδες όσων χρωστούν στην εφορία θα ανοίγουν ευκολότερα.
Το περιεχόμενό τους θα δεσμεύεται και στη συνέχεια θα κατάσχεται από το Δημόσιο προκειμένου να αποπληρωθεί η οφειλή.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι τραπεζικά στελέχη αναφέρουν ότι καταθέσεις της τάξης των 7 έως 10 δισ. ευρώ υπολογίζεται ότι έχουν τοποθετηθεί σε τραπεζικές θυρίδες. Καθαρή φυσικά εικόνα για τις αξίες που έχουν μέσα οι θυρίδες δεν μπορεί να υπάρχει, καθώς το περιεχόμενό τους καλύπτεται από το τραπεζικό απόρρητο.
Το 25% των εκροών φυλάχθηκε
Εκτιμήσεις όμως από τις εκροές των καταθέσεων των τελευταίων ετών και από την αύξηση της ζήτησης για μισθώσεις θυρίδων δείχνουν ότι έως και το 25% φυλάχθηκε εκεί. Είναι αξιοσημείωτο επίσης ότι τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα διαθέτουν περί τις 325.000 θυρίδες, εκ των οποίων το 60%70% είναι μισθωμένο.
Το τραπεζικό «manual»
Προς το παρόν πάντως το τραπεζικό «manual» ορίζει ότι οι θυρίδες είναι απαραβίαστες τόσο από την τράπεζα όσο και από κάθε τρίτο. Στο πλαίσιο αυτό, απόντος του μισθωτή, π.χ. λόγω θανάτου ή εγκατάλειψης της θυρίδας, η τελευταία μπορεί να ανοιχτεί μόνο αν συντρέχουν οι νόμιμες προς τούτο προϋποθέσεις και εφόσον τηρηθούν οι προβλεπόμενες από τον νόμο διαδικασίες.
Επιπλέον, οι τράπεζες δεν μπορούν να δεσμεύσουν το περιεχόμενο των θυρίδων ή να απαγορεύσουν το άνοιγμά τους από τον μισθωτή, παρά μόνο σε περιπτώσεις εκτέλεσης αποφάσεων της Δικαιοσύνης ή άλλων αρχών. Οι τράπεζες, προκειμένου να εξασφαλίσουν την προστασία των θυρίδων, των συναλλασσομένων και του προσωπικού τους, καθορίζουν, πέραν των όσων προβλέπονται στη νομοθεσία, τα είδη τα οποία απαγορεύεται να φυλάσσονται σε αυτές. Οφείλουν δε να ενημερώσουν σχετικά τον πελάτη πριν από τη μίσθωσή της.