Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
atsimp@naftemporiki,.gr
Αναλλοίωτος σταθερά στο θυμικό των ναυτικών παραμένει ο παράγοντας «ποινικοποίηση» της ναυτικής εργασίας, παρά το γεγονός ότι η καθημερινότητα τους φέρνει αντιμέτωπους και με νέες προκλήσεις ως απόρροια της εν εξελίξει τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, αλλά και της αυστηροποίησης του θεσμικού πλαισίου για τη προστασία του περιβάλλοντος.
Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του διεθνούς οργανισμού Nautilus International, ο οποίος βοηθά όσους ναυτικούς έχουν ανάγκη νομικής υποστήριξης, περίπου το 90% των ναυτικών ανησυχεί ιδιαίτερα για το ενδεχόμενο εμπλοκής του σε δικαστικές περιπέτειες, από τη δραστηριοποίησή του στα πλοία. Η έρευνα στηρίζεται σε ερωτηματολόγιο που συμπλήρωσαν 500 ναυτικοί, με το 70% να υποστηρίζει ότι η απειλή αυτή έχει άμεσο αντίκτυπο στην επιθυμία τους να παραμείνουν στη θάλασσα.
Είναι εντυπωσιακό ότι τα αποτελέσματα της φετινής έρευνας είναι πανομοιότυπα με την αντίστοιχη που είχε κάνει ο Nautilus οχτώ χρόνια πριν, το 2010, με το 92% να δηλώνει τότε ότι ανησυχεί ιδιαίτερα και το 68% να σημειώνει ότι το ενδεχόμενο να αντιμετωπίσει ποινικές ευθύνες ως απόρροια του επαγγέλματος το αποτρέπει από το να συνεχίσει την καριέρα του.
Η ποινικοποίηση του ναυτικού επαγγέλματός αποτελεί ζήτημα και στην Ελλάδα, με την Πανελλήνια Ένωση Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού να έχει θέσει το ζήτημα αμέτρητες φορές στις εκάστοτε πολιτικές ηγεσίες του υπουργείου Ναυτιλίας. Μάλιστα, ο πρόεδρος της ΠΕΠΕΝ capt. Μανώλης Τσικαλάκης έχει θέσει το ζήτημα και στον νυν υπουργό Ναυτιλίας Φώτη Κουβέλη και εκκρεμεί συνάντηση προκειμένου να εξεταστεί το θέμα σε νομικό επίπεδο. Οι εκπρόσωποι της ναυτεργασίας στην Ελλάδα ζητούν να μην επιβαρύνονται οι αξιωματικοί με ευθύνες τρίτων.
Όσον αφορά τα επιμέρους συμπεράσματα της έρευνας, οι ερωτηθέντες σε ένα ποσοστό 15% απάντησαν ότι έχουν εμπλακεί άμεσα σε νομική διένεξη, αντιμετωπίζοντας διώξεις. Από αυτές το 30% αφορούσε περιπτώσεις αστικής ευθύνης και το 20% διοικητικές ή ποινικές διώξεις.
Η δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας συμπίπτει χρονικά με την έναρξη της δίκης του πλοιάρχου του κρουαζιερόπλοιου της P&O Cruises στη Γαλλία ο οποίος κατηγορείται γιατί το πλοίο του προκάλεσε ρύπανση στο λιμάνι της Μασσαλίας τον προηγούμενο Μάρτιο. Ο πλοίαρχος κινδυνεύει να καταδικαστεί σε έναν χρόνο φυλάκιση και πρόστιμο ύψους 200.000 ευρώ.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής του Nautilus Debbie Cavaldoro, «η ποινικοποίηση της ναυτικής εργασίας δεν έχει μόνο επιζήμιες συνέπειες για τα άτομα που εμπλέκονται και πολλές φορές αποτελούν και τους αποδιοπομπαίους τράγους, αλλά μπορεί να έχει και για την ίδια τη βιομηχανία, καθώς είναι πολλοί αυτοί που σκέφτονται την έξοδό τους από τη βιομηχανία».
Έλλειμμα αξιωματικών
Έλλειμμα 147.500 αξιωματικών θα εμφανίσει ο παγκόσμιος στόλος το 2025, σύμφωνα με την ανανεωμένη έκθεση για το παγκόσμιο ναυτεργατικό δυναμικό που δημοσιοποίησαν η Bimco και το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο (ICS).
Η έκθεση, που εκπονήθηκε για λογαριασμό των δύο φορέων της ναυτιλίας από τη Manpower, επαναλαμβάνεται ανά πενταετία και καταγράφει την ακριβή κατάσταση του διεθνούς ναυτεργατικού δυναμικού.
Αναλυτικότερα, ο αριθμός των προσφερόμενων ναυτικών για το 2015 υπολογίστηκε σε 1.647.500, εκ των οποίων 774.000 είναι αξιωματικοί και 873.500 κατώτερο πλήρωμα.
Η προσφορά αυξήθηκε τα τελευταία πέντε χρόνια τόσο σε ό,τι αφορά τους αξιωματικούς όσο και τα κατώτερα πληρώματα. Το 2005 οι αξιωματικοί ανέρχονταν σε 466.000, ενώ το 2010 έφθασαν τις 624.000 και το 2015 τις 774.000. Ο αριθμός των αξιωματικών αυξήθηκε κατά 34% μεταξύ 2005 και 2010 και περίπου 24% το 2015 σε σύγκριση με το 2010.
Αντιστοίχως ο αριθμός των ναυτικών (κατώτερο πλήρωμα) αυξήθηκε από 721.000 το 2005, σε 747.000 το 2010 και σε 873.000 το 2015. Το σύνολο των ναυτικών που προσφέρονταν για απασχόληση στον παγκόσμιο στόλο ήταν 1.187.000 το 2005, 1.371.000 το 2010 και 1.647.000 το 2015.
