Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Χρονική ανάσα σε υγιείς επιχειρήσεις, που αντιμετωπίζουν πρόσκαιρες οικονομικές δυσκολίες, ώστε να μπορούν να αποφεύγουν την πτώχευση και να έχουν μια δεύτερη ευκαιρία ανάκαμψης, αναμένεται να δώσει η νέα κοινοτική οδηγία που συμφωνήθηκε χθες υπό μορφή γενικής προσέγγισης στο Συμβούλιο Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε.
Τα κράτη-μέλη καθόρισαν χθες την κοινή θέση τους, ενώ μέσα στις επόμενες μέρες θα ξεκινήσουν διαβουλεύσεις με την Ευρωβουλή, στο πλαίσιο της διαδικασίας συναπόφασης μεταξύ των δύο θεσμικών οργάνων. Στόχος είναι η οριστική υιοθέτηση της οδηγίας πριν από τις ευρωεκλογές του προσεχούς Μαΐου. Εξαιρετικά θετική εξέλιξη θεωρείται το γεγονός ότι, χθες, τα κράτη-μέλη όχι μόνο αποδέχθηκαν όλες τις βασικές προτάσεις της Κομισιόν, αλλά πήγαν ακόμη πιο πέρα, δίνοντας μεγαλύτερη ευελιξία στα εθνικά δικαστήρια.
Η κοινή θέση του Συμβουλίου βασίζεται στην πρόταση της Κομισιόν, η οποία επικεντρώνεται σε τρία βασικά στοιχεία:
1) Κοινές αρχές για τη χρήση πλαισίων έγκαιρης αναδιάρθρωσης, που θα βοηθούν τις εταιρείες να εξακολουθήσουν τις δραστηριότητές τους και να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας τους.
2) Κανόνες που επιτρέπουν στους επιχειρηματίες να επωφεληθούν από μια δεύτερη ευκαιρία, καθώς θα απαλλάσσονται πλήρως από τα χρέη τους έπειτα από μια περίοδο τριών ετών κατ’ ανώτατο όριο.
3) Στοχοθετημένα μέτρα για τα κράτη-μέλη ώστε να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα των διαδικασιών αφερεγγυότητας, αναδιάρθρωσης και απαλλαγής.
Οι ενιαίοι κανόνες που είχε προτείνει η Κομισιόν και αποδέχθηκε το Συμβούλιο θα τηρούν τις παρακάτω βασικές αρχές:
* Οι επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, ιδίως οι μμε, θα έχουν πρόσβαση σε εργαλεία έγκαιρης προειδοποίησης για την ανίχνευση της επιδεινούμενης οικονομικής κατάστασής τους και τη διασφάλιση της έγκαιρης αναδιάρθρωσής τους.
* Ευέλικτα πλαίσια προληπτικής αναδιάρθρωσης θα απλουστεύσουν τις χρονοβόρες, πολύπλοκες και δαπανηρές δικαστικές διαδικασίες. Τα εθνικά δικαστήρια θα επεμβαίνουν, όταν χρειάζεται, για τη διαφύλαξη των συμφερόντων των ενδιαφερομένων.
* Ο οφειλέτης θα έχει στη διάθεσή του μια χρονική ανάσα τεσσάρων μηνών πριν από την αναγκαστική εκτέλεση, ώστε να διευκολύνονται οι διαπραγματεύσεις και η επιτυχής αναδιάρθρωση.
* Τυχόν διαφωνούσα μειοψηφία πιστωτών και εταίρων δεν θα μπορεί να εμποδίσει τα σχέδια αναδιάρθρωσης, ωστόσο τα έννομα συμφέροντά τους θα διασφαλίζονται.
* Η νέα χρηματοδότηση θα έχει ειδική προστασία, αυξάνοντας τις πιθανότητες επιτυχούς αναδιάρθρωσης.
* Καθ’ όλη τη διάρκεια των διαδικασιών προληπτικής αναδιάρθρωσης, οι εργαζόμενοι θα προστατεύονται πλήρως από την εργατική νομοθεσία σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία της Ε.Ε.
* Η επιμόρφωση, η εξειδίκευση των επαγγελματιών του κλάδου και των δικαστηρίων, καθώς και η χρήση της τεχνολογίας μέσω ηλεκτρονικής υποβολής των απαιτήσεων και των κοινοποιήσεων προς τους πιστωτές θα βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα και θα μειώσουν τη διάρκεια των διαδικασιών αφερεγγυότητας, αναδιάρθρωσης και δεύτερης ευκαιρίας.
Η χθεσινή κοινή θέση του Συμβουλίου εγκρίνει τα παραπάνω, προχωρώντας ταυτόχρονα και στις παρακάτω τροποποιήσεις-βελτιώσεις της πρότασης της Κομισιόν:
* Συμμετοχή των δικαστών: Διατηρώντας μεν τον στόχο των ταχύτερων διαδικασιών αφερεγγυότητας, η θέση του Συμβουλίου προβλέπει μεγαλύτερη ευελιξία για τα κράτη-μέλη, ώστε να αποφασίζουν πότε και πού είναι υποχρεωτική η συμμετοχή των δικαστών.
* Διάρκεια της αναστολής των ατομικών καταδιώξεων: Διατηρώντας αφενός τις διάρκειες που πρότεινε η Επιτροπή (δηλαδή έως το πολύ 4 μήνες για την αρχική διάρκεια), το Συμβούλιο εισάγει τη δυνατότητα μεγαλύτερης προθεσμίας των δικαστηρίων ώστε να επικυρώσουν σχέδια που είναι ιδιαίτερα περίπλοκα.
* Διακατηγοριακή παράκαμψη των διαφωνιών: Ενώ διατηρούνται οι κανόνες που καθορίζονται στην πρόταση, τα κράτη-μέλη αποφάσισαν υπέρ μεγαλύτερης ευελιξίας σε εθνικό επίπεδο ώστε να καθορισθούν οι όροι που απαιτούνται για τη διενέργεια προκαταρκτικής αποτίμησης μιας επιχείρησης, καθώς και οι κανόνες οι οποίοι καθορίζουν την παράκαμψη των διαφωνιών μιας κατηγορίας πιστωτών.
200.000 πτωχεύσεις ετησίως
Κάθε χρόνο 200.000 επιχειρήσεις πτωχεύουν στην Ε.Ε. ενώ χάνονται 1,7 εκατ. θέσεις εργασίας. Πολλές από τις πτωχεύσεις αυτές θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν τα πλαίσια αφερεγγυότητας και οι διαδικασίες αναδιάρθρωσης λειτουργούσαν με αποτελεσματικότερο τρόπο.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι νέοι κανόνες θα συμβάλουν στην προσέλκυση επενδυτών, στη δημιουργία και τη διατήρηση θέσεων εργασίας και θα βοηθήσουν τις οικονομίες να απορροφούν τους κραδασμούς.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το 2016, που η Επιτροπή παρουσίασε την πρόταση, είχε δημοσιοποιήσει στοιχεία σχετικά με την κατάσταση που επικρατούσε στα κράτη-μέλη, όπου η Ελλάδα συγκαταλεγόταν μεταξύ των χωρών με προβληματικό σε αποτελεσματικότητα νομικό πλαίσιο, αφού κατατασσόταν στην 23η θέση στην Ε.Ε. Μάλιστα, οι διαδικασίες αφερεγγυότητας στη χώρα μας διαρκούσαν κατά μέσο όρο 3,5 έτη έναντι 2 ετών στην Ε.Ε., ενώ το ποσοστό ανάκτησης των οφειλόμενων έφτανε μόλις το 35,6%, με μέσο όρο στην Ευρώπη το 65%.
