«Χωρίς αξιολόγηση είναι σαν να περπατάς στο σκοτάδι», δήλωσε η πρόεδρος της Αμερικανικής Εταιρείας Αξιολόγησης (American Evaluation Society) Αναστασία (Τέσσυ) Κατσάμπα - Τζαβάρα, εμπειρογνώμονας αξιολόγησης και οργανωτικής αλλαγής με περισσότερα από 25 χρόνια εμπειρίας.
Σε συνέντευξή της στο ΑΜΠΕ, η κ. Κατσάμπα – Τζαβάρα, η οποία ταξίδεψε από την Ουάσιγκτον στη Θεσσαλονίκη για να συμμετάσχει στις εργασίες του 13ου Διεθνούς Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Αξιολόγησης που βρίσκεται σε εξέλιξη, επεσήμανε ότι «η καλή αξιολόγηση συμβάλλει στην ειρήνη και τη δημοκρατία».
Με την ομάδα συνεργατών της έχει αξιολογήσει πολλά προγράμματα διεθνών οργανισμών σε διαφορετικές ηπείρους: στη Μποτσουάνα ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Center for Disease Control and Prevention (Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών) και στην Αλβανία το πρώτο συντονισμένο σχέδιο για την καταπολέμηση του trafficking (παράνομη εμπορία και διακίνηση ανθρώπων), ενώ έχει συνεργαστεί με την UN Women, την οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών που ασχολείται με την ισότητα των φύλων και την ενδυνάμωση των γυναικών.
Εξηγώντας ποιος είναι ο ορισμός της αξιολόγησης, σημείωσε ότι συνδυάζει ενδεικτικά στοιχεία (ενδείξεις) με ορθούς τρόπους σκέψης για κριτήρια που βασίζονται σε ηθικές αξίες ή θεμελιώδεις αρχές. Όπως πρόσθεσε, πρόκειται για κριτική σκέψη, που αποσκοπεί στην ορθολογική εξαγωγή συμπερασμάτων για τη χρησιμότητα, αξία, σπουδαιότητα διάφορων πολιτικών, προγραμμάτων, στρατηγικών και συστημάτων. «Μια αξιόπιστη αξιολόγηση επικαιροποιεί τη χάραξη πολιτικής, ενισχύει τις γνώσεις κυβερνήσεων οργανισμών, καταδεικνύει την ανάληψη ευθυνών και τελικά ενδυναμώνει και ενημερώνει τους πολίτες. Μία αξιόπιστη αξιολόγηση έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει τη ζωή των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο», συμπλήρωσε.
Ανέφερε εξάλλου ότι ο αξιολογητής φτιάχνει μια μεθοδολογία για να απαντήσει στις ερωτήσεις: Το πρόγραμμα (πολιτική, στρατηγική) είναι σχεδιασμένο και οργανωμένο, έτσι ώστε να απαντά στις ανάγκες των ανθρώπων που προσπαθεί να υποστηρίξει; Πόσο καλά το επιτυγχάνει (π.χ. διανέμεται σωστά η βοήθεια, ή παρέχονται σωστά οι υπηρεσίες, διανέμεται σε όλους, σε άνδρες και γυναίκες, σε αστικές περιοχές και στην επαρχία); Χρησιμοποιούνται οι πόροι με τον καλύτερο τρόπο, ώστε να εξασφαλίζεται το περισσότερο κέρδος για τον κόσμο, μήπως υπάρχει επικάλυψη αρμοδιοτήτων, ή κενά που οδηγούν σε αναποτελεσματικότητα; Συνδέεται το πρόγραμμα (η πολιτική, η στρατηγική) με τις αξίες μιας κοινωνίας, με τους Στόχους της Βιώσιμης Ανάπτυξης, δίνεται ιδιαίτερο βάρος στη βιωσιμότητα, τη δικαιοσύνη, την ισότητα των φύλων, την προστασία του περιβάλλοντος;
Η κ. Κατσάμπα – Τζαβάρα υπογράμμισε ότι τα πιο σημαντικά σημεία πάνω στην αξιολόγηση είναι η ανεξαρτησία και αμεροληψία, η αξιοπιστία, η χρησιμότητα, η διαφάνεια και διαβούλευση, η εκμάθηση και ανάληψη ευθύνης. Επεσήμανε εξάλλου ότι στην Αμερική υπάρχει η κουλτούρα της αξιολόγησης, ωστόσο δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο στην Ελλάδα. «Ο επιχειρηματίας θέλει να κερδίσει χρήματα, θέλει τα προϊόντα του να είναι ποιοτικά, οπότε επιβάλλεται να γίνεται η αξιολόγηση για το δικό του συμφέρον. Το κοινό καλό ποιος θα το υποστηρίξει; Η κυβέρνηση πρέπει να το κάνει. Υπάρχει το Γραφείο Προϋπολογισμού στη Βουλή, το οποίο δεν διενεργεί αξιολογήσεις. Το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο επίσης δεν κάνει αξιολογήσεις, αλλά μόνο ελέγχους», συμπλήρωσε. Στάθηκε, δε, στην ανάγκη να υπάρξουν δομές αξιολόγησης, οι οποίες δεν θα εξαρτώνται από την κυβέρνηση και θα είναι ανεξάρτητες.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΜΠΕ
