Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Πρόσω ολοταχώς κινούνται κυβέρνηση και θεσμοί για να λύσουν το μείζον πρόβλημα των τραπεζών, πριν τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας και μαζί και η οικονομία βρεθούν πάλι στο σημείο μηδέν.
Πυκνώνουν οι επαφές με τους θεσμούς και η κυβέρνηση επιβεβαιώνει πως υπάρχει σχέδιο να δοθούν εγγυήσεις για κάποιο κομμάτι των «κόκκινων» δανείων ώστε να μπορέσουν οι τράπεζες να απαλλαγούν από τον κίνδυνο και να βελτιώσουν τους δείκτες τους.
Το σχέδιο εξυφαίνεται σε δύο παράλληλους πυλώνες: Να αντιμετωπιστούν τα «κόκκινα» δάνεια και οι τράπεζες να προχωρήσουν σε χορηγήσεις, καθώς χωρίς αυτές δεν έχουν εργασίες, δεν έχουν κέρδη και κατατρώγουν τα κεφάλαιά τους.
Μπορεί, λοιπόν, οι μετοχές των τραπεζών να ισορρόπησαν ανοδικά χθες στο Χρηματιστήριο, όμως η προχθεσινή ημέρα ταρακούνησε όλους τους εμπλεκόμενους με τις τράπεζες παράγοντες.
Σύμφωνα με αρμόδιες κυβερνητικές πηγές, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, κατόπιν σχετικής εισήγησης του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), διερευνά την πρόταση ενός Asset Protection Scheme «ως ένα μικρό κομμάτι της συνολικής στρατηγικής της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των “κόκκινων” δανείων», όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ίδιες πηγές.
Τούτο επιβεβαιώνει το σχέδιο που διέρρευσε χθες από το διεθνές πρακτορείο Bloomberg, σύμφωνα με το οποίο το Ελληνικό Δημόσιο, εφόσον δοθούν συγκεκριμένες εγκρίσεις από τους θεσμούς, θα προχωρήσει σε εγγύηση τμήματος των «κόκκινων» δανείων των τραπεζών ύψους 15 δισ. ευρώ.
Τραπεζικοί παράγοντες -που έχουν ενημερωθεί σχετικά- έλεγαν στη «Ν» σε ό,τι αφορά το σχέδιο αυτό, πως:
α. Το buffer δεσμεύεται κατά το ποσό των εγγυήσεων και έτσι δεν γίνεται να ξοδευτεί.
β. Οι τράπεζες αποκτούν τον χρόνο ώστε να προσπαθήσουν να ανακτήσουν τα 15 δισ. ευρώ ή τουλάχιστον τμήμα αυτών.
γ. Αυτομάτως φεύγει ο κίνδυνος των 15 δισ. ευρώ από τον ισολογισμό των τραπεζών και επομένως ανεβαίνουν εξ αυτού οι δείκτες τους.
Παράλληλα με όλα τα παραπάνω, ο υπουργός Οικονομίας Γιάννης Δραγασάκης προγραμματίζει σύσκεψη την ερχόμενη εβδομάδα με όλους τους αρμόδιους φορείς προκειμένου να ξεκλειδώσει το κρίσιμο θέμα της ρευστότητας για τις τράπεζες.
Το νέο σχέδιο
Η Ελλάδα βρίσκεται στον σχεδιασμό της δημιουργίας «οχημάτων» για τη διαχείριση «κόκκινων» δανείων, μετά το sell off τραπεζικών μετοχών που ανέδειξε τις αμφιβολίες των επενδυτών για την υγεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας, δήλωσαν τρεις διαφορετικές πηγές στο Bloomberg.
Όπως αναφέρει το διεθνές πρακτορείο, το σχέδιο -οι λεπτομέρειες του οποίου βρίσκονται ακόμη υπό διαμόρφωση- προβλέπει ότι η χώρα θα δημιουργήσει ένα Σχήμα Προστασίας Ενεργητικού (APS) με βάση το οποίο οι τράπεζες θα «ξεφορτωθούν» κάποια από τα «κακά» δάνεια σε Οχήματα Ειδικού Σκοπού (SPVs), αφαιρώντας τα από τους ισολογισμούς τους. Τα SPVs θα εκδώσουν ομόλογα, κάποια θα συνοδεύονται από κρατικές εγγυήσεις, τα οποία θα διαθέσουν σε επενδυτές, ανέφεραν οι ίδιες πηγές.
Τα ομόλογα θα είναι διαπραγματεύσιμα στη δευτερογενή αγορά, βοηθώντας στην ενίσχυση της ελληνικής αγοράς «κόκκινων» δανείων, σημείωναν.
Το σχέδιο έρχεται μετά το ξεπούλημα των ελληνικών τραπεζικών μετοχών που χάνουν πάνω από 40% της αξίας τους φέτος. Οι τράπεζες που πέρασαν τα stress tests νωρίτερα φέτος είναι υπό πίεση από τις ρυθμιστικές αρχές για να μειώσουν τα «κόκκινα» δάνεια με ρυθμούς-ρεκόρ.
Το κρατικά ελεγχόμενο ΤΧΣ, που είναι μέτοχος και στις τέσσερις τράπεζες, είναι σε συζητήσεις με την Κομισιόν ώστε να αντιμετωπίσει πιθανά θέματα «κρατικής βοήθειας», όπως και με τον SSM, ανέφεραν οι πηγές. Τα οχήματα αυτά μπορεί να απαλλάξουν τις τράπεζες από 15 δισ. «κόκκινα» δάνεια.
Ο νέος σχεδιασμός εστιάζει στην αξιοποίηση κεφαλαίων από το μαξιλάρι ρευστότητας.
Το πρακτορείο σημειώνει ότι η χθεσινή ανακοίνωση της κυβέρνησης αναφέρει πως βρίσκεται σε επαφές με το ΤΧΣ και την
Ελληνική Ένωση Τραπεζών και προωθεί «συγκεκριμένο σχέδιο δράσεων, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την περαιτέρω μείωση των “κόκκινων” δανείων».
Το ΤΧΣ, η ΤτΕ, η Κομισιόν και η ΕΚΤ αρνήθηκαν να σχολιάσουν σχετικά. Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την Κομισιόν, τη βεβαιότητα ότι οι ελληνικές τράπεζες λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για να αντιμετωπίσουν το ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) εξέφρασε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διά στόματος του εκπροσώπου της Μαργαρίτη Σχοινά.
Συγκεκριμένα, ερωτηθείς κατά τη διάρκεια της τακτικής ενημέρωσης προς τον Τύπο, εάν η Επιτροπή θα δεχθεί τη διενέργεια προγράμματος προστασίας περιουσιακών στοιχείων τραπεζών με κρατική εγγύηση (asset protection scheme), o M. Σχοινάς απάντησε ότι η Επιτροπή δεν σχολιάζει επιμέρους θεσμικά όργανα, αλλά πρόσθεσε ότι σε γενικές γραμμές η Επιτροπή παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στον ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα, συμπεριλαμβανομένων και των ελληνικών τραπεζών.
Σύσκεψη για τη ρευστότητα
Τα θέματα ρευστότητας απασχόλησαν χθες τον υπουργό Οικονομίας Γιάννη Δραγασάκη. Σύμφωνα με συνέντευξη του Γιάννη Δραγασάκη σε ραδιοφωνικό σταθμό, χθες, την ερχόμενη εβδομάδα είναι πιθανή μία σύσκεψη στο υπουργείο προκειμένου να συζητηθεί το θέμα των χορηγήσεων των τραπεζών και της χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας.
Ο κ. Δραγασάκης μίλησε για αναπτυξιακά εργαλεία που σχεδιάζει η κυβέρνηση και πάνω σε αυτά θα πρέπει, όπως τόνισε, να αναδειχθεί και ο ρόλος των τραπεζών. «Έχουμε συζητήσει με τις διοικήσεις των τραπεζών, με τον κ. Καραμούζη με την Ένωση των Τραπεζών και ίσως την επόμενη εβδομάδα θα κάνουμε μια μεγάλη σύσκεψη εδώ στο υπουργείο, όπου θα παρουσιάσουμε εμείς τα δικά μας εργαλεία αλλά θα ζητάμε και από τις τράπεζες να μας πουν και αυτές τι σχεδιάζουν, γιατί οι τράπεζες έχουν ρευστότητα αυτή τη στιγμή. Μπορούν να διαθέσουν γύρω στα 10 δισ. ευρώ. Πρέπει να αρχίσουμε να βλέπουμε και τη δυναμική πλευρά των πραγμάτων».
Σε ό,τι αφορά τον τρόπο με τον οποίο κινείται η ΤτΕ, ο κ. Δραγασάκης είπε: «Δεν πρόκειται να κάνω κανένα σχόλιο για την Τράπεζα της Ελλάδoς. Είπα κάτι. Οι θεσμοί να παίξουν τον ρόλο τους. Δεν πρέπει να μιλάμε μόνο για ανεξαρτησία, η ανεξαρτησία δημιουργεί και ευθύνες. Άρα όλοι οι θεσμοί που εμπλέκονται στα θέματα που συζητάμε έχουν ρόλους και πρέπει να τους παίξουν αυτούς τους ρόλους, τίποτα άλλο δεν θέλω να πω γι’ αυτό το θέμα».
Συζήτηση με Κεφαλαιαγορά, Χρηματιστήριο
Η μεγάλη πτώση των τραπεζικών τίτλων στη συνεδρίαση της Τετάρτης φαίνεται να συζητήθηκε στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε χθες στο γραφείο του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου, παρουσία του υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Δημήτρη Λιάκου και τη συμμετοχή του προέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Χαράλαμπου Γκότση και του διευθύνοντος συμβούλου του Χρηματιστηρίου Σωκράτη Λαζαρίδη.
H συζήτηση στη φάση αυτή περιορίστηκε σε ανταλλαγή απόψεων τόσο για το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία του Χ.Α. όσο και ευρύτερα θέματα, όπως για παράδειγμα το έργο των ορκωτών ελεγκτών. Πάντως, ιδιαίτερα περαιτέρω μέτρα που να σχετίζονται με τη λειτουργία της κεφαλαιαγοράς δεν είναι εύκολο να προκύψουν, καθώς η εποπτική αρχή αλλά και το Χρηματιστήριο σε μεγάλο βαθμό λειτουργούν κάτω από την ομπρέλα ευρωπαϊκών κανονισμών και ρυθμίσεων.
Λίγες ώρες νωρίτερα, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς δήλωσε: «Νομίζω ότι υπήρξαν κινήσεις που εν πολλοίς δεν ήταν δικαιολογημένες από κάποιο έκτακτο μεγάλο γεγονός, το οποίο θα οδηγούσε σε μια τέτοια μεγάλη πτώση. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς δεν κάνει σενάρια, αλλά ελέγχει γεγονότα και στοιχεία». Για να προσθέσει ότι «δεν μπορούμε να προσχωρήσουμε σε κανένα σενάριο, αν δεν δούμε τελικά αποτελέσματα έρευνας».
Σχετικά με την επίσκεψη που πραγματοποίησαν χθες στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ο αντιπρόεδρος της Ν.Δ. Κωστής Χατζηδάκης, και οι τομεάρχες Χρήστος Σταϊκούρας και Κώστας Σκρέκας, με εντολή του προέδρου του κόμματος, ο κ. Γκότσης επεσήμανε ότι υπήρξε πλήρης ενημέρωση των στελεχών της Ν.Δ.
Επέστρεψαν στο «πράσινο» οι τραπεζικές μετοχές
Οι συσκέψεις και οι δηλώσεις περί της χρηματιστηριακής πτώσης της Τετάρτης, στον τραπεζικό κυρίως κλάδο, έφεραν... αποτέλεσμα, πρόσκαιρο τουλάχιστον. Από τη μεγάλη πτώση στη μεγάλη άνοδο πέρασε χθες ο τραπεζικός δείκτης, αποδεικνύοντας περίτρανα τη ρηχότητα της αγοράς, αλλά και τις βραχυπρόθεσμες διαθέσεις των επενδυτών. Ο γενικός δείκτης τερμάτισε χθες στις 676,36 μονάδες με άνοδο 1,43%, ενώ αυτός των τραπεζών κέρδισε χθες 8,31% τερματίζοντας στις 568,31 μονάδες. Άνοδος 9,23% για τον τίτλο της Πειραιώς, στο +8,97% η μετοχή της Εθνικής, ποσοστό 8,57% κέρδισε η Eurobank, άνοδος 7,63% για τη μετοχή της Alpha. Μία μέρα ανόδου δεν αρκεί για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων ως προς τις επόμενες ημέρες - όπως άλλωστε ούτε μία μέρα πτώσης βοηθά να προκύψουν βεβαιότητες. Συγκεκριμένες ανησυχίες για τα πιστωτικά ιδρύματα εξακολουθούν να υπάρχουν και η επιθετικότητα των πωλήσεων της Τετάρτης δημιουργεί προβληματισμό για πιθανές επόμενες ανάλογες κινήσεις. Οι εξωγενείς άλλωστε παράγοντες που επιτείνουν τις ανησυχίες εξακολουθούν να υφίστανται και έχει αποδειχθεί ότι το Χ.Α. ευκόλως παρασύρεται και από τέτοιους.
