Υπέρ της κοινής ασφάλισης των καταθέσεων υπό προϋποθέσεις, για την αποφυγή αθρόων υπεραναλήψεων (bank run), τάχθηκε ο πρόεδρος της Bundesbank Γενς Βάιντμαν κατά την ομιλία του στο δείπνο που παρέθεσε χθες προς τιμήν του η Ελληνική Ένωση Τραπεζών. «Είμαστε όλοι Έλληνες» σημείωσε χρησιμοποιώντας τους στοίχους του Άγγλου ποιητή Percy Shelley αναφερόμενος σε όσα έχει προσφέρει η Ελλάδα στον διεθνή πολιτισμό και παράλληλα ανέφερε ότι η πορεία προς την οικονομική ανάπτυξη έχει ξεκινήσει, ωστόσο η 20ή Αυγούστου δεν είναι το τέρμα, αλλά ένα ορόσημο στον μακρύ δρόμο προς την ανάκαμψη.
Ο Βάιντμαν, στην ομιλία του με τίτλο «Exploring the agora: Lessons for a more stable economic and monetary union» (Παρατηρώντας την αγορά: Διδάγματα για μία πιο σταθερή οικονομική και νομισματική ένωση), τόνισε, μεταξύ άλλων, τα μεγάλα βήματα της Ελλάδας προς τη δημοσιονομική και οικονομική βιωσιμότητα. Αναφέρθηκε, επίσης, στις σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές δυσκολίες που επέφεραν οι προσαρμογές αυτές.
Μιλώντας για την αρχαία Ελλάδα, αναφέρθηκε στην αρχαία αγορά μεταφέροντας την έννοια στη σύγχρονη πραγματικότητα και στην οικονομία. «Εδώ, έμποροι και βιοτέχνες πωλούσαν τα προϊόντα τους. Από την άποψη αυτή, η αρχαία αγορά έθεσε ένα βασικό θεμέλιο για την ευημερία» σημείωσε.
«Πριν από δέκα ημέρες, η Ελλάδα ολοκλήρωσε με επιτυχία το τρίτο πρόγραμμα προσαρμογής» είπε ο πρόεδρος της Bundesbank. «Μετά από περισσότερα από οκτώ χρόνια, η Ελλάδα είναι έτοιμη να σταθεί τα πόδια της πάλι. Ο ελληνικός λαός έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο στον δρόμο προς την κατεύθυνση δημοσιονομικής και οικονομικής βιωσιμότητας. Πριν από την κρίση, η Ελλάδα είχε ένα τεράστιο δίδυμο έλλειμμα. Το 2008, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών ανήλθε στο 15% του ΑΕΠ, ενώ το δημοσιονομικό έλλειμμα του κράτους κορυφώθηκε επίσης στο 15% το 2009. Πέρυσι, αντίθετα, η κυβέρνηση είχε πλεόνασμα 0,8% του ΑΕΠ. Αυτή η εντυπωσιακή πρόοδος οφείλεται στη συνολική δημοσιονομική εξυγίανση. Είναι αλήθεια πως οι αλλαγές αυτές προκάλεσαν σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές δυσκολίες στον ελληνικό λαό» σημείωσε, ενώ εξέφρασε μεγάλο σεβασμό για τις θυσίες των Ελλήνων.
Υπάρχει ανάκαμψη
Συμπλήρωσε ακόμη ότι κατά τη διάρκεια μιας επίπονης διαδικασίας προσαρμογής, η ελληνική οικονομία μπήκε μια βαθιά ύφεση με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής κατά 25%. Όμως, όπως τόνισε, στην παρούσα φάση υπάρχει ανάκαμψη, βελτιωμένη ανταγωνιστικότητα λόγω μεταρρυθμίσεων και χαμηλότερου κόστους στην αγορά εργασίας, όπως επίσης και ενίσχυση των εξαγωγών. Το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε από περίπου 28% τον Ιούλιο του 2013 σε 19,5% τον Μάιο του 2018, παρά το γεγονός πως παραμένει υψηλό. Παραδέχθηκε ωστόσο πως η οικονομική ανάκαμψη δεν έχει φτάσει ακόμα στον πληθυσμό. «Η δουλειά δεν έχει τελειώσει ακόμα» είπε. Από την άποψη αυτή, επεσήμανε την ιδιαίτερη σημασία των θεσμικών μεταρρυθμίσεων. Μια πιο ευημερούσα οικονομία θα βοηθούσε επίσης το ελληνικό τραπεζικό σύστημα να ανακάμψει από την κρίση, τόνισε.
Διαμοιρασμός του ρίσκου
Εμφανίστηκε υποστηρικτής της άποψης του διοικητή της ΤτΕ Γ. Στουρνάρα, βάσει της οποίας πρέπει να υπάρχει μεγαλύτερη φιλοδοξία σε ό,τι αφορά τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Σημείωσε ότι μια περισσότερο αποτελεσματική δευτερογενή αγορά για τα «κόκκινα» δάνεια θα βοηθήσει να διαμοιραστεί το ρίσκο σε περισσότερους παίκτες και τόνισε ότι η μείωσή τους θα επιτρέψει στον κλάδο να διαδραματίσει τον παραδοσιακό του ρόλο, αυτόν της στήριξης της οικονομίας.
Σχετικά με το χρηματοπιστωτικό σύστημα, ανέφερε ότι οι τράπεζες θα πρέπει να συνεχίσουν τις πωλήσεις πιο εντατικά την προσπάθεια και πως η ταχεία επίλυση του ζητήματος των NPLs θα τους επέτρεπε να εκπληρώσουν τον παραδοσιακό τους ρόλο χρηματοδοτώντας την πραγματική οικονομία και μεταφέροντας πόρους στην παραγωγή.
Υπό στενή παρακολούθηση
Σημείωσε πως «μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος του ESM τόσο οι δημοσιονομικές όσο και οι οικονομικές πολιτικές στην Ελλάδα θα παρακολουθούνται στενά. Η εμπιστοσύνη των επενδυτών πρέπει να αποκατασταθεί και να διατηρηθεί. Αυτό απαιτεί, μεταξύ άλλων, την κατάλληλη πορεία της δημοσιονομικής πολιτικής. Χάρη στη συμφωνία που η χώρα πέτυχε οι ανάγκες ρευστότητας θα είναι μάλλον περιορισμένες την ερχόμενη χρονιά. Η Ελλάδα επομένως κινείται πλέον στη λογική των αγορών».
«Εδώ και αρκετό καιρό», σημείωσε, «υπάρχει μια εντατική συζήτηση στη μελλοντική διάρθρωση της νομισματικής ένωσης. Ένας αριθμός από θέματα και προτάσεις βρίσκονται στο τραπέζι των συζητήσεων. Είναι πάντως ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα της νομισματικής ένωσης να υφίσταται η αρχή της ευθύνης. Κάθε απόφαση έχει συνέπειες. Οι αποφάσεις δεν μπορούν να λαμβάνονται εις βάρος άλλων διότι θα δημιουργηθούν εσφαλμένα κίνητρα».
Κατανομή κινδύνων
Ανέφερε δε ότι σήμερα πολλοί Ευρωπαίοι ζητούν μεγαλύτερη κατανομή των κινδύνων. Κάτι τέτοιο θα άλλαζε και τον τρόπο με τον οποίο θα λαμβάνονταν οι αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ωστόσο, ο Γερμανός τραπεζίτης εξέφρασε την άποψη πως η προθυμία εκχώρησης των δικαιωμάτων κυριαρχίας στις Βρυξέλλες είναι μάλλον περιορισμένη στα περισσότερα κράτη-μέλη της ζώνης του ευρώ. Επομένως, κατέληξε, οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να ενταχθούν στο ισχύον πλαίσιο του Μάαστριχτ.
Αυτό όμως δεν αποκλείει πλήρως το να ληφθούν σε κάποια επίπεδα ευθύνες από κοινού, σημειώνοντας πως η κοινή ασφάλιση των καταθέσεων θα μπορούσε να συμβάλει σε ένα σταθερότερο χρηματοπιστωτικό σύστημα, καθώς θα μείωνε τον κίνδυνο τρεχουσών συναλλαγών. Σημειώνεται πως σε αυτή τη διαδικασία η Γερμανία συνολικά ήταν αντίθετη. Ωστόσο, ο κ. Βάιντμαν ανέφερε ότι η κοινή ασφάλιση καταθέσεων προϋποθέτει πως οι κίνδυνοι σε κάθε κράτος-μέλος θα έχουν μειωθεί πριν το νέο καθεστώς ισχύσει, όπως η μείωση των «κόκκινων» δανείων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Bundesbank τάσσεται υπέρ της λήξης του. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να αποφευχθεί μία κατάσταση κατά την οποία οι τράπεζες είναι ευάλωτες.
Κατέληξε πως η Ε.Ε. πρέπει να επικεντρωθεί σε καθήκοντα που μπορούν να εκτελεστούν καλύτερα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθήκοντα που προσφέρουν σαφή ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία. Οι περιοχές στις οποίες μπορεί να βρεθεί αυτή η προστιθέμενη αξία περιλαμβάνουν την άμυνα, την προστασία των εξωτερικών συνόρων, τη μεταναστευτική πολιτική, την προστασία του κλίματος ή την ανάπτυξη ψηφιακών δικτύων.
«Το σύνολο είναι μεγαλύτερο από το άθροισμα των τμημάτων του». Αυτή η πρόταση, η οποία αποδίδεται στον Αριστοτέλη, συνοψίζει συνοπτικά την ιδέα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Η ΕΕΤ χθες παρέθεσε επίσημο δείπνο προς τιμή του κ. Βάιντμαν παρουσία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη, του αντιπροέδρου της Νέας Δημοκρατίας Κωστή Χατζηδάκη, της προέδρου του Κινήματος Αλλαγής Φώφης Γεννηματά, εκπροσώπων του πολιτικού κόσμου, του διοικητή και των υποδιοικητών της Τράπεζας της Ελλάδος, των διοικήσεων του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και του Χρηματιστηρίου Αθηνών, των διοικήσεων των ελληνικών τραπεζών και των επιχειρηματικών φορέων ΣΕΒ και ΣΕΤΕ, καθώς και σημαντικού αριθμού διακεκριμένων Ελλήνων επιχειρηματιών και στελεχών. Τον προσκεκλημένο ομιλητή προλόγισε ο πρόεδρος της ΕΕΤ Νικόλαος Καραμούζης, που εξέφρασε τις ευχαριστίες για την πρωτοβουλία που ανέλαβε να συναντήσει την ΕΕΤ στη Φραγκφούρτη στις αρχές του έτους, με συμμετοχή εκπροσώπων της ελληνικής και γερμανικής επιχειρηματικής κοινότητας.
Μενού τα «κόκκινα» δάνεια στο γεύμα τραπεζιτών - Βάιντμαν
Στη βελτίωση των μακροοικονομικών συνθηκών, στο οικονομικό και επιχειρηματικό κλίμα, τις προοπτικές ανάπτυξης και την πρόοδο που έχει συντελεστεί στο τραπεζικό σύστημα για την αντιμετώπιση των σοβαρών προκλήσεων που κληροδότησε η κρίση περιστράφηκε η συζήτηση στο γεύμα εργασίας του προέδρου της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας της Γερμανίας Γενς Βάιντμαν και του προεδρείου της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών. Η συζήτηση επικεντρώθηκε, επίσης, στις πρωτοβουλίες των συστημικών τραπεζών για τη σταδιακή αποκατάσταση της κανονικότητας στη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος, κυρίως σε ό,τι αφορά τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και ανοιγμάτων.
Δέσμευση
Τήρηση των δεσμεύσεων της χώρας στο ακέραιο υποσχέθηκε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος υποδεχόμενος νωρίτερα χθες τον κ. Βάιντμαν. Παράλληλα, ο κ. Παυλόπουλος ζήτησε τη συνδρομή των εταίρων για τη θωράκιση του κοινωνικού κράτους, τονίζοντας ότι ο ελληνικός λαός και η κοινωνική συνοχή δοκιμάστηκαν στη διάρκεια της κρίσης. Ο πρόεδρος της Bundesbank αναφέρθηκε και στις πυρκαγιές των τελευταίων εβδομάδων γύρω από την Αθήνα και όπως είπε «σκεφτόμαστε -και υποστηρίζουμε- πραγματικά τις οικογένειες και όλους εκείνους τους πυροπαθείς και πυρόπληκτους. Ξέρω ότι περάσατε μία δύσκολη περίοδο».
Το σχέδιο της Ν.Δ.
Ο κ. Βάιντμαν συναντήθηκε και με τον πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκο Μητσοτάκη. Στη συνάντηση ο πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης ανέλυσε τις απόψεις του σε ό,τι αφορά την ελληνική οικονομία και τις προοπτικές της, και του περιέγραψε το σχέδιο της Νέας Δημοκρατίας που έχει ως στόχο την υψηλή και διατηρήσιμη ανάπτυξη, τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων απασχόλησης και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. Ένα σχέδιο που, όπως λένε στη Ν.Δ., στηρίζεται στη μείωση της φορολογίας, στην υλοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών, την ενδυνάμωση του τραπεζικού συστήματος και την ενίσχυση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.