Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Οι πρώτες κινήσεις του υπερ- προέδρου Ερντογάν στο μέτωπο της οικονομίας, όχι μόνο δεν κατάφεραν να κάμψουν τις ανησυχίες των επενδυτών, αλλά μάλλον έσπειραν τον πανικό. Ο κατήφορος του τουρκικού νομίσματος συνεχίζεται με μεγαλύτερη ένταση, ενώ το κόστος δανεισμού της χώρας στις αγορές, όπως και το κόστος ασφάλισης για όσους έχουν στα χέρια τους τουρκικά ομόλογα, εκτινάσσεται στα ύψη.
Η λίρα παρουσιάζει σήμερα νέα πτώση της τάξης του 4%, με την ισοτιμία στις 4,93 λίρες ανά δολάριο, καταγράφοντας έτσι νέο ιστορικό ναδίρ. Είναι πια πολύ κοντά στο όριο των 5 λιρών ανά δολάριο, το οποίο όπως σχολιάζουν αναλυτές θα εξέπεμπε ηχηρό σήμα κινδύνου.
Την ίδια ώρα στην αγορά χρέους το CDS πενταετούς διάρκειας, δηλαδή το κόστος ασφάλισης έναντι στάσης πληρωμών σε πενταετή τουρκικά ομόλογα, αυξάνεται κατά 7 μονάδες βάσης στις 337 μονάδες, σύμφωνα με στοιχεία της IHS Markit. Πρόκειται για τα υψηλότερα επίπεδα εδώ και σχεδόν ένα μήνα.
Αν και ο νέος υπουργός Οικονομικών, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, δεσμεύθηκε για συνετή δημοσιονομική πολιτική και μέτρα, που θα θέσουν υπό έλεγχο τον πληθωρισμό και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, νέες δηλώσεις του Ερντογάν για τα επιτόκια δεν άφησαν πολλά περιθώρια για αλλαγή πλεύσης σε σχέση με την πολιτική, που ακολουθήθηκε από το καλοκαίρι του 2016. Ο Τούρκος πρόεδρος τόνισε ότι το προσεχές διάστημα «τα επιτόκια θα μειωθούν», γεγονός που ενέτεινε τους φόβους για κατάρρευση μίας οικονομίας, που είναι ήδη στα όρια της υπερθέρμανσης.
Για τον Ερντογάν που ανακαλύπτει συνεχώς «εχθρούς», από τους οίκους αξιολόγησης και τους ξένους αναλυτές έως την κεντρική τράπεζα της χώρας του, η μεγαλύτερη απειλή δεν φαίνεται να είναι άλλη από το πείσμα του. Η πολυετής παραμονή του στην εξουσία οφείλεται μεταξύ άλλων και στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις, που προώθησε τα πρώτα χρόνια της πρωθυπουργίας του, πετυχαίνοντας να βγάλει εκατομμύρια από τη φτώχεια, να αμβλύνει τις οικονομικές ανισορροπίες και να υπερδιπλάσει το κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Όλα αυτά διατηρώντας υπό έλεγχο έλλειμμα και χρέος.
Η διολίσθησή του στον αυταρχισμό τα τελευταία χρόνια μεταφράζεται και σε μία δίχως λογική οικονομική πολιτική, που έχει θέσει το εθνικό νόμισμα στο στόχαστρο των αγορών, κατατρώει την αγοραστική δύναμη των πολιτών και οδηγεί την ταχέως αναπτυσσόμενη τουρκική οικονομία προς το γκρεμό και την ανώμαλη προσγείωση.
Πολλά θα εξαρτηθούν βέβαια και από το εάν η κεντρική τράπεζα της χώρας θα ορθώσει ανάστημα στον «σουλτάνο». Η συνεδρίαση της 24ης Ιουλίου θα είναι καθοριστικής σημασίας για τις προοπτικές τόσο της λίρας, που έχει πλέον χάσει το 30% της αξίας της από τις αρχές του έτους, όσο και συνολικά της τουρκικής οικονομίας.
