Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, δεν πρέπει να είναι πια τόσο πεπεισμένος ότι οι εμπορικοί πόλεμοι «είναι καλοί και κερδίζονται εύκολα». Ίσως δεν είχε υπολογίσει ότι στο σύνολό τους οι εμπορικοί εταίροι θα έκαναν πράξη την απειλή των αντιποίνων όχι μόνο στη μορφή δασμών, αλλά και βγάζοντας άλλα όπλα από τη φαρέτρα τους, όπως οι έρευνες, που βάζουν στο στόχαστρο αμερικανικούς κολοσσούς.
Οι δηλώσεις των συμβούλων του Λευκού Οίκου τους τελευταίους μήνες φανέρωναν μία βεβαιότητα ότι οι περισσότεροι θα διστάσουν να πατήσουν το "κουμπί" των αντιμέτρων. Φαίνεται να διαψεύδονται. Το ντόμινο αρχίζει και το ερώτημα είναι ποιος θα πέσει πρώτος.
Αύριο, Παρασκευή, τίθενται σε ισχύ οι αμερικανικοί δασμοί ύψους 25% σε προϊόντα εισαγόμενα από την Κίνα αξίας 35 δισ. δολαρίων. Το Πεκίνο διαμηνύει ότι δεν θα χάσουν μόνο η Κίνα ή οι αμερικανοί καταναλωτές, που θα δουν τα προϊόντα να γίνονται αίφνης πολύ πιο ακριβά, αλλά και επιχειρήσεις από όλο τον πλανήτη. Και τούτο γιατί τα αγαθά αξίας 20 δισ. δολ. εξ αυτών, που βρίσκονται στην αμερικανική λίστα κατασκευάζονται από ξένες εταιρείες σε κινεζικό έδαφος.
Πρόκειται κατά κύριο λόγο για τεχνολογικά αγαθά, όπως μικροπεξεργαστές, που χρησιμοποιούνται σε τηλεοράσεις, υπολογιστές, έξυπνα κινητά και αυτοκίνητα. Η λίστα περιλαμβάνει επίσης μία ευρεία γκάμα προϊόντων εκτός τεχνολογικού κλάδου, από πλαστικά είδη έως πυρηνικούς αντιδραστήρες και εξοπλισμό γαλακτομικών μονάδων.
Το πλήγμα, όμως, δεν περιορίζεται σε αυτά τα προϊόντα. Σε μελέτη του το Peterson Institute εξηγεί πώς ακριβώς λειτουργεί το ντόμινο, επισημαίνοντας ότι το 90% των προϊόντων, που θα επιβαρυνθούν με πρόσθετους αμερικανικούς δασμούς είναι ενδιάμεσα αγαθά ή συστατικά εξοπλισμού, δηλαδή πρώτες ύλες για την παραγωγή άλλων αγαθών. Αυτό σημαίνει ότι συμπαρασύρεται προς τα επάνω το κόστος εκατοντάδων ακόμη προϊόντων.
Την ίδια ημέρα η Κίνα θα θέσει επίσης ως αντίποινα σε εφαρμογή δασμούς αξίας 35 δισ. δολαριών. Στη δική της λίστα ξεχωρίζουν τα αγροτικά προϊόντα. «Το Πεκίνο πλήττει τους Αμερικανούς αγρότες- μία δεξαμενή ψηφοφόρων στην οποία ο Ντόναλντ Τραμπ στηρίζεται» σχολιάζει το BBC, επισημαίνοντας ότι το 91% των 545 προϊόντων, στα οποία το Πεκίνο θα επιβάλλει δασμούς ανήκουν στον αγροτικό τομέα.
Οι ΗΠΑ έχουν προειδοποιήσει ότι εάν η Κίνα επιβάλλει τους δασμούς αυτούς, θα προχωρήσουν σε νέους δασμούς σε εισαγωγές αξίας έως και 200 δισ. δολαρίων. Παράλληλα έχουν ανοίξει έρευνα για τις εισαγωγές αυτοκινήτων και όπως όλα δείχνουν θα επιβάλλουν τελικά δασμούς και στα οχήματα. Η Ε.Ε. φέρεται έτοιμη να απαντήσει με νέους δασμούς σε εισαγωγές αμερικανικών προϊόντων έως και 300 δισ. δολαρίων σε μία τέτοια περίπτωση.
Σε αυτό το μέτωπο πάντως φαίνεται να γίνονται προσπάθειες να αποφευχθεί η μετωπική σύγκρουση. Σήμερα το Βερολίνο ανακοίνωσε ότι είναι έτοιμο για μία συμβιβαστική λύση. Η Ε.Ε. θα μπορούσε να μειώσει τους δασμούς σε όλα τα εισαγόμενα αυτοκίνητα, αν η Ουάσιγκτον δεσμευθεί να βάλει στον πάγο τα σχέδια για δικούς της πρόσθετους δασμούς. Η Κομισιόν φέρεται να προωθεί μία τέτοια διεθνή συμφωνία για μείωση των δασμών με τις χώρες εξαγωγείς οχημάτων, όπως η Ιαπωνία και η Νότιος Κορέα.
Αγρότες, μεταλλευτικές βιομηχανίες, αυτοκινητοβιομηχανίες, τεχνολογικές εταιρείες και οι τρεις οκορυφαίες οικονομίες του πλανήτη, όλοι θα χάσουν. Οι επιχειρήσεις πωλήσεις, οι οικονομίες χιλιάδες θέσεις εργασίας και μερικές μονάδες στους ρυθμούς ανάπτυξης. Η DBS υπολογίζει ότι μόνο ο πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ- Κίνα θα αφαιρέσει 0,5 ποσοστιαία μονάδα από την ανάπτυξη παγκόσμιο ΑΠΕ. Το κόστος θα είναι πολλαπλάσιο σε περίπτωση εφαρμογής των αντιποίνων της Ε.Ε. στις εισαγωγές των 300 δισ. δολαρίων. Προειδοποιεί δε ότι οι ΗΠΑ θα δεχθούν το ισχυρότερο πλήγμα όλων, καθώς αρκετές επιχειρήσεις θα μπορούν στον πειρασμό να μεταφέρουν εκτός συνόρων μέρος της παραγωγής τους για να αποφύγουν τα αντίποινα. Η Harley Davidson έδωσε μία πρόγευση.
Το πρώτο κομμάτι που θα πέσει, ωστόσο, στο ντόμινο, μάλλον θα είναι άλλο: Οι μικρές αναδυόμενες οικονομίες, που σε ένα περιβάλλον έντονης αβεβαιότητας και διασταυρούμενων πυρών φαίνεται να πληγώνονται περισσότερο από όλους. Τα νομίσματά τους ήδη αιμορραγούν και η φυγή κεφαλαίων έχει αρχίσει.