Τη δημιουργία του προγράμματος InvestEU, προκειμένου η χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. με τη μορφή δανείων και εγγυήσεων να υπαχθεί σε κοινό πλαίσιο, προτείνει η Κομισιόν για τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της Ένωσης.
Ειδικότερα, το πρόγραμμα InvestEU θα συγκεντρώσει τα πολλά διαφορετικά χρηματοδοτικά προγράμματα που είναι διαθέσιμα επί του παρόντος και θα επεκτείνει το μοντέλο του επενδυτικού σχεδίου Γιούνκερ για την Ευρώπη.
Σε δήλωσή του ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ επισήμανε ότι το επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη αποδείχτηκε πετυχημένο όσον αφορά την κινητοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στην Ευρώπη, καθώς, όπως είπε, έχει ήδη οδηγήσει σε επενδύσεις 290 περίπου δισ. ευρώ, και παρείχε χρηματοδότηση σε 635.000 μικρές επιχειρήσεις. «Με το πρόγραμμα InvestEU, παίρνουμε αυτό το επιτυχημένο μοντέλο και το επεκτείνουμε στα πολλά χρηματοδοτικά προγράμματα της Ε.Ε. που είναι διαθέσιμα. πλουστεύουμε, πετυχαίνουμε περισσότερα αποτελέσματα με λιγότερα μέσα και δίνουμε μεγαλύτερη έμφαση στις κοινωνικές επενδύσεις» υπογράμμισε.
Από την πλευρά του, ο αντιπρόεδρος Γίρκι Κάταϊνεν, αρμόδιος για την απασχόληση, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, δήλωσε ότι το πρόγραμμα InvestEU αποτελεί διαρθρωτική μεταρρύθμιση του προϋπολογισμού της Ε.Ε., συγκεντρώνοντας τα πολλά χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ σε μια ενιαία δομή με ενιαίο σήμα.
Το νέο πρόγραμμα θα αποτελείται από το Ταμείο InvestEU, τον Κόμβο Επενδυτικών Συμβουλών InvestEU και την Πύλη InvestEU.
1. Ταμείο InvestEU
Συγκεκριμένα, το Ταμείο InvestEU θα συνεχίσει την κινητοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων στην ΕΕ, με σκοπό να αντιμετωπιστεί το επενδυτικό κενό στην Ευρώπη, που εξακολουθεί να είναι σημαντικό. Με το νέο Ταμείο η Κομισιόν φιλοδοξεί ότι θα επιτευχθούν κυρίως τα εξής:
- Περισσότερα αποτελέσματα με λιγότερα μέσα: Η Επιτροπή προτείνει να διατεθεί κονδύλιο ύψους 15,2 δισ. ευρώ για το Ταμείο InvestEU. Έτσι, θα καταστεί δυνατή η παροχή εγγύησης ύψους 38 δισ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, η οποία θα χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη έργων στρατηγικής σημασίας σε ολόκληρη την ΕΕ. Με τη συγκέντρωση ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων, η Επιτροπή αναμένει ότι το Ταμείο InvestEU θα προσελκύσει πάνω από 650 δισ. ευρώ πρόσθετων επενδύσεων σε όλη την Ε.Ε. κατά την επταετή περίοδο.
- Δημιουργία ενός διαφοροποιημένου και ευέλικτου χαρτοφυλακίου: Το Ταμείο InvestEU στηρίζει τέσσερις τομείς πολιτικής — τις βιώσιμες υποδομές· την έρευνα, την καινοτομία και τη ψηφιοποίηση,· τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις· και τις κοινωνικές επενδύσεις και δεξιότητες.· Το InvestEU θα είναι επίσης ευέλικτο: θα έχει τη δυνατότητα να ανταποκρίνεται στις αλλαγές της αγοράς και τις προτεραιότητες πολιτικής που μεταβάλλονται με την πάροδο του χρόνου.
- Εξορθολογισμός και απλούστευση: Η δομή διακυβέρνησης και οι απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων του προγράμματος InvestEU θα είναι ενιαία και συνεκτικά. Έτσι, σύμφωνα με την Κομισιόν, θα αποφεύγονται οι αλληλεπικαλύψεις. Ένα ενιαίο ταμείο θα ενσωματώσει τα πολλά διαφορετικά χρηματοδοτικά μέσα σε επίπεδο Ε.Ε. και τους σχετικούς εφαρμοστέους κανόνες που τα συνοδεύουν. Αυτή η ενοποίηση σημαίνει μεγαλύτερη έμφαση στους τομείς πολιτικής και τους στόχους. Το InvestEU θα συνδέεται στενά με τις πολιτικές προτεραιότητες της Ε.Ε.: από τη συμβολή στην εκπλήρωση των στόχων μας για το κλίμα βάσει της συμφωνίας του Παρισιού έως την επίτευξη των δεσμεύσεών μας στον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
- Αξιοποίηση της εμπειρογνωμοσύνης των χρηματοδοτικών εταίρων σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, καθώς και σε επίπεδο Ε.Ε.: Ο Όμιλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), δεδομένου του ρόλου του ως δημόσιας τράπεζας της Ε.Ε., της ικανότητάς του να λειτουργεί σε όλα τα κράτη μέλη, καθώς και της πείρας του στη διαχείριση του ΕΤΣΕ, θα παραμείνει ο βασικός χρηματοδοτικός εταίρος στο πλαίσιο του InvestEU. Επιπλέον, οι εθνικές και περιφερειακές αναπτυξιακές τράπεζες και άλλα ιδρύματα που μπορούν να προσφέρουν συγκεκριμένη εμπειρογνωμοσύνη και εμπειρία μπορούν να γίνουν χρηματοδοτικοί εταίροι, υπό όρους.
- Παροχή βοήθειας στα κράτη-μέλη για την αποτελεσματικότερη μόχλευση των κονδυλίων που λαμβάνουν από την Ε.Ε.: Τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να διοχετεύουν ορισμένα από τα κονδύλια της πολιτικής για τη συνοχή που τους χορηγούνται στην εγγύηση του προϋπολογισμού του InvestEU. Τυχόν κονδύλια που διοχετεύονται στο Ταμείο θα επωφελούνται από την εγγύηση της Ε.Ε. και την υψηλή πιστοληπτική της ικανότητα, παρέχοντας στις εθνικές και περιφερειακές επενδύσεις μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.Αν τα κράτη μέλη προκρίνουν τη λύση αυτή, τα κονδύλια θα προορίζονται για τη συγκεκριμένη χώρα. Προκειμένου να διευκολυνθεί η απρόσκοπτη ανάπτυξη του Ταμείου InvestEU, η Επιτροπή επεξεργάζεται επίσης τον περαιτέρω εξορθολογισμό του ελέγχου κρατικών ενισχύσεων για τα κονδύλια των κρατών μελών που διοχετεύονται μέσω InvestEU.
2. Κόμβος Επενδυτικών Συμβουλών InvestEU
Με βάση το μοντέλο του Ευρωπαϊκού Κόμβου Επενδυτικών Συμβουλών του Επενδυτικού Σχεδίου, ο Κόμβος Επενδυτικών Συμβουλών InvestEU θα ενσωματώσει τις 13 διαφορετικές συμβουλευτικές υπηρεσίες που είναι διαθέσιμες επί του παρόντος σε μία ενιαία υπηρεσία με σκοπό την παροχή συνδρομής για την ανάπτυξη έργων. Θα παρέχει τεχνική υποστήριξη και βοήθεια προκειμένου να συμβάλει στην προετοιμασία, την ανάπτυξη, τη διάρθρωση και την υλοποίηση έργων, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας ικανοτήτων.
3. Ευρωπαϊκή Πύλη Επενδυτικών Έργων
Η Ευρωπαϊκή Πύλη Επενδυτικών Έργων του Επενδυτικού Σχεδίου προσδίδει ορατότητα στα επενδυτικά έργα σε ολόκληρη την ΕΕ και θα συνεχιστεί στο πλαίσιο του προγράμματος InvestEU. Η Πύλη φέρνει σε επαφή επενδυτές και φορείς υλοποίησης έργων, παρέχοντας μια εύκολα προσβάσιμη και φιλική στον χρήστη βάση δεδομένων έργων, η οποία προσδίδει μεγαλύτερη ορατότητα και δίνει στους επενδυτές τη δυνατότητα να βρίσκουν επενδυτικές ευκαιρίες στον τομέα ή την τοποθεσία που τους ενδιαφέρει.
«Απαραίτητες οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις»
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημειώνει ότι η χρηματοδότηση της Ε.Ε. από μόνη της δεν θα αντιμετωπίσει τα χαμηλά επίπεδα επενδύσεων στην Ευρώπη, αλλά «τα κράτη-μέλη πρέπει να χρησιμοποιήσουν όλη την υποστήριξη που προσφέρεται, με στόχο την αντιμετώπιση των εθνικών φραγμών στις επενδύσεις και τη βελτίωση του επιχειρηματικού τους περιβάλλοντος, ιδίως υλοποιώντας τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου».
Όπως σημειώνεται «στις 31 Μαΐου η Επιτροπή πρότεινε τη δημιουργία προγράμματος στήριξης των μεταρρυθμίσεων που θα υποστηρίζει τις μεταρρυθμίσεις προτεραιότητας σε όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε., με συνολικό προϋπολογισμό ύψους 25 δισ. ευρώ. Αυτό το νέο πρόγραμμα περιλαμβάνει χρηματοδοτική στήριξη για τις μεταρρυθμίσεις, καθώς και τεχνική υποστήριξη και εμπειρογνωμοσύνη».
