Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαιρέτισε χθες τις προτάσεις της καγκελαρίου Άγκελα Μέρκελ για τις αλλαγές στην Ευρωζώνη, ωστόσο είναι προφανές ότι υπάρχουν σαφείς διαφορές μεταξύ των θέσεων του Βερολίνου και των Βρυξελλών σε ορισμένα σημαντικά ζητήματα, όπως ο ακριβής ρόλος του νέου Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, που θα διαδεχθεί τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Κομισιόν, Μαργαρίτη Σχοινά, οι προτάσεις της κ. Μέρκελ προσφέρουν μια παράμετρο για την επίτευξη συμφωνίας σε σημαντικά θέματα, ενώ το επόμενο στάδιο θα είναι η σύνοδος των ηγετών της Ευρωζώνης στις 29 Ιουνίου, στις Βρυξέλλες. «Επαναλαμβάνουμε την πεποίθησή μας ότι η συνάντηση αυτή δεν θα είναι μια ακόμη συνάντηση για συζήτηση, αλλά μια σύνοδος στην οποία λαμβάνονται αποφάσεις» κατέληξε.
Χρηματοδοτικό μέσο για άτοκα δάνεια
Ειδικότερα, η Επιτροπή προτείνει τη σύσταση ενός χρηματοδοτικού μέσου που θα προικοδοτηθεί με 30 δισ. ευρώ και θα δανείζει άτοκα χώρες που η οικονομία τους πλήττεται από ένα «ασύμμετρο σοκ». Με τα δάνεια αυτά θα χρηματοδοτούνται δημόσιες επενδύσεις, δηλαδή η πραγματική οικονομία. Η στήριξη θα γίνεται υπό όρους, σημαντικότερος των οποίων είναι ότι η χώρα αυτή θα έχει τηρήσει προηγουμένως τις δεσμεύσεις της σε σχέση με τους δημοσιονομικούς στόχους και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Η Γερμανίδα καγκελάριος υποστηρίζει περίπου τα ίδια, μπορεί να μην προσδιόρισε το ποσό, μιλώντας για διψήφιο αριθμό σε δισεκατομμύρια, ωστόσο και αυτή δέχεται να είναι το νέο χρηματοδοτικό μέσο ενσωματωμένο στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Είναι προφανές ότι τόσο η Κομισιόν όσο και η Γερμανία απομακρύνονται από τη θέση του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος μιλούσε για ένα ξεχωριστό προϋπολογισμό Ευρωζώνης με ποσό πολύ μεγαλύτερο, δηλαδή μερικές εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ.
Ανοίγματα της Άγκελα Μέρκελ
Είναι σαφές ότι τα ανοίγματα της κ. Μέρκελ δεν είναι καθόλου τυχαία, η Γερμανία βρίσκεται σε δεινή θέση αυτή την περίοδο, όπου βάλλεται συστηματικά από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος μετά τους δασμούς στο αλουμίνιο και τον χάλυβα, απειλεί τώρα και τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία με πρόσθετους δασμούς. Το Βερολίνο χρειάζεται την ενότητα της Ε.Ε. για να αντιμετωπίσει την απειλή Τραμπ, ωστόσο για να εξασφαλίσει την ενότητα θα πρέπει και το ίδιο να ικανοποιήσει αιτήματα των Ευρωπαίων, κυρίως των Γάλλων, για αλλαγές στην ΟΝΕ. Επίσης, η επίδειξη αλληλεγγύης προς τους Ευρωπαίους από την πλευρά των Γερμανών θα εκλαμβανόταν θετικά και από τους Ιταλούς κυρίως στο θέμα της εγγύησης των καταθέσεων, λόγω των προβλημάτων του τραπεζικού τους τομέα.
Πάντως, ανεξάρτητα από τις επιμέρους διαφορές που υπάρχουν η εξέλιξη που χαιρετίζουν στις Βρυξέλλες είναι ότι η Γερμανία αποφάσισε να μετακινηθεί από τις σκληρές θέσεις προς τη σωστή κατεύθυνση, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια.
Εντατική εργασία με τη Γαλλία
Η Γερμανία αναμένει ακόμη «εντατική εργασία» από κοινού με τη Γαλλία σε ό,τι αφορά το μεταρρυθμιστικό σχέδιο για το μέλλον της Ευρώπης, δήλωσε ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Ζάιμπερτ, αναφερόμενος στο περιεχόμενο της συνέντευξης που παραχώρησε η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ στην «Frankfurter Allgemeine Sontagszeitung» και η οποία ερμηνεύτηκε από πολλούς ως προσέγγιση στις προτάσεις του Γάλλου προέδρου Μακρόν. «Θέλουμε και πρέπει να προχωρήσουμε. Στο τέλος όμως οι αποφάσεις είναι των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Ε.Ε.» δήλωσε ο κ. Ζάιμπερτ, ενώ από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών τονίστηκε ότι ο Όλαφ Σολτς συμμερίζεται απόλυτα τις απόψεις της κ. Μέρκελ. Την ίδια ώρα δημοσκόπηση που διενεργήθηκε για λογαριασμό των τηλεοπτικών σταθμών RTL και n-tv καταδεικνύει ότι μια πολιτική κίνηση στο πρότυπο αυτής του Εμανουέλ Μακρόν θα μπορούσε να έχει μεγάλη απήχηση και στη Γερμανία, καθώς τα δύο τρίτα των Γερμανών δηλώνουν ότι θα ψήφιζαν ένα τέτοιο κόμμα ήδη στις επόμενες εκλογές. Ειδικά μεταξύ των ψηφοφόρων του CDU και του SPD η προθυμία των ψηφοφόρων να στηρίξουν ένα τέτοιο κεντρώο κόμμα είναι πολύ υψηλή, 68% και 70% αντίστοιχα.
Αγκάθι το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο
Εκεί που φαίνεται ότι υπάρχει πρόβλημα μεταξύ Επιτροπής και Βερολίνου είναι με το νέο Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο (ΕΝΤ). Και οι δύο πλευρές συμφωνούν να μετατραπεί σε ΕΝΤ ο σημερινός Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, ωστόσο οι Γερμανοί τον θέλουν διακυβερνητικό όργανο και με ευρείες αρμοδιότητες στην εποπτεία των οικονομιών. Αντίθετα, η Επιτροπή θέλει το ΕΝΤ να ενσωματωθεί στους θεσμούς, να λογοδοτεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και κυρίως να μην ψαλιδίσει τις αρμοδιότητές της σχετικά με την αποκλειστική εποπτεία των οικονομιών των κρατών-μελών.
Με άλλα λόγια η Επιτροπή βλέπει το Βερολίνο, που πάντα ήταν δύσπιστο απέναντί της σχετικά με την αποτελεσματικότητα της εποπτείας, να προσπαθεί να την «καπελώσει» προτείνοντας σε πρώτη φάση να εργάζονται μαζί τα δύο όργανα. Στις Βρυξέλλες περιμένουν να δουν τη γερμανική θέση και σε ένα άλλο θέμα που βραχυπρόθεσμα είναι το πιο επείγον και θα συζητηθεί επίσης στη σύνοδο των ηγετών της Ευρωζώνης. Πρόκειται για την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης, όπου παραμένει σε εκκρεμότητα ο λεγόμενος τρίτος πυλώνας, που είναι η εγγύηση των καταθέσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Από τη στάση της κ. Μέρκελ θα εξαρτηθεί εάν υπάρξει απόφαση στη Σύνοδο της 29ης Ιουνίου στο θέμα αυτό. Μέχρι τώρα οι Γερμανοί εμφανίζονται αρνητικοί ζητώντας να μειωθεί πρώτα ο κίνδυνος των «κόκκινων» δανείων στις χώρες του Νότου, ώστε να μην επιβαρυνθεί ο Βορράς από τα προβλήματα τραπεζών του Νότου. Το τελευταίο διάστημα λήφθηκαν μέτρα για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ωστόσο μέχρι στιγμής οι Γερμανοί δεν έχουν ξεκαθαρίσει εάν δεχθούν ή όχι να συμφωνήσουν στο τέλος του μήνα για μια σταδιακή εισαγωγή της πανευρωπαϊκής εγγύησης των καταθέσεων.
Προτάσεις στην ίδια κατεύθυνση
Είναι προφανές ότι στην έδρα της Κομισιόν επικρατεί ικανοποίηση, γιατί το Βερολίνο αρχίζει πλέον και ανοίγει τα χαρτιά του, αφού είναι η πρώτη φορά που εκφράζεται συγκεκριμένα για ορισμένα -όχι όλα- θέματα που θα βρεθούν στο τραπέζι των Ευρωπαίων ηγετών. Μάλιστα, οι θέσεις της κ. Μέρκελ και της Κομισιόν για ένα χρηματοδοτικό μέσο της Ευρωζώνης κινούνται στην ίδια κατεύθυνση.
