Σε 1.931 εκατ. ευρώ ανήλθε το Μάιο του 2006 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών έναντι 703 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2005.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της Τράπεζας της Ελλάδος, η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στη διαμόρφωση των πληρωμών για αγορές πλοίων σε επίπεδο υψηλότερο (κατά 325 εκατ. ευρώ) εκείνου των εισπράξεων από αντίστοιχες πωλήσεις (ενώ τον Μάιο του 2005 το ισοζύγιο ήταν θετικό κατά 107 εκατ. ευρώ).
Στη διεύρυνση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών συνέβαλαν επίσης η αύξηση των ελλειμμάτων του εμπορικού ισοζυγίου εκτός καυσίμων και πλοίων (κατά 274 εκατ. ευρώ) και του ισοζυγίου των εισοδημάτων (κατά 286 εκατ. ευρώ), καθώς και ο περιορισμός των πλεονασμάτων του ισοζυγίου υπηρεσιών (κατά 198 εκατ. ευρώ) και του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων (κατά 66 εκατ. ευρώ).
Η αύξηση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου αντανακλά, εκτός από τη διαμόρφωση του ισοζυγίου των πλοίων, το γεγονός ότι, αν και οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων αυξήθηκαν κατά 179 εκατ. ευρώ, οι αντίστοιχες πληρωμές για εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 453 εκατ. ευρώ. Αντίθετα, οι καθαρές πληρωμές για καύσιμα μειώθηκαν ελαφρά (κατά 28 εκατ. ευρώ).
Η μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών αντανακλά τον περιορισμό των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές και ταξιδιωτικές υπηρεσίες κατά 119 εκατ. ευρώ και 10 εκατ. ευρώ αντίστοιχα και την αύξηση των καθαρών πληρωμών για "λοιπές" υπηρεσίες κατά 69 εκατ. ευρώ. Επίσης, η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων οφείλεται κυρίως στην άνοδο των πληρωμών για μερίσματα και κέρδη και δευτερευόντως για τόκους επί ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου που διακρατούνται από μη κατοίκους.
Τέλος, η μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων αντανακλά τον περιορισμό των καθαρών τρεχουσών μεταβιβάσεων από την ΕΕ κατά 98 εκατ. ευρώ, ενώ, αντίθετα, οι καθαρές εισπράξεις από μεταβιβάσεις στους λοιπούς τομείς της οικονομίας αυξήθηκαν κατά 31 εκατ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι οι ακαθάριστες τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Τμήμα Εγγυήσεων του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις (πληρωμές) της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό.
Στο πεντάμηνο Ιανουαρίου – Μαΐου 2006 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε κατά 5.040 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2005 και διαμορφώθηκε σε 12.196 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου (τόσο των καυσίμων και των πλοίων όσο και των λοιπών αγαθών) και σε μικρότερο βαθμό, στην αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων και τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων παρέμεινε περίπου στο επίπεδο της αντίστοιχης περιόδου του 2005.
Η διεύρυνση του συνολικού ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου (συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων και των πλοίων) κατά 3.525 εκατ. ευρώ οφείλεται κυρίως στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων (κατά 1.259 εκατ. ευρώ), ενώ κατά 1,123 εκατ. ευρώ συνέβαλε η διεύρυνση των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων και κατά 1.143 εκατ. ευρώ η αύξηση του ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων. Επισημαίνεται πάντως ότι οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων εμφάνισαν αξιόλογη άνοδο (κατά 692 εκατ. ευρώ ή 17,8%) η οποία όμως υπερκαλύφθηκε από την αύξηση των αντίστοιχων πληρωμών για εισαγωγές (κατά 1.862 εκατ. ευρώ ή 15,0%).
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών περιορίστηκε κατά 679 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη μείωση των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές υπηρεσίες (επειδή οι εισπράξεις, αν και παρέμειναν υψηλές, περιορίστηκαν κατά 55 εκατ. ευρώ, ενώ οι πληρωμές για μεταφορικές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 375 εκατ. ευρώ), στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για "λοιπές" υπηρεσίες και τέλος, στη μικρή μείωση των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 832 εκατ. ευρώ, λόγω των αυξημένων καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Η διεύρυνση του ελλείμματος οφείλεται κυρίως στην άνοδο των καθαρών πληρωμών για τόκους λόγω της συνεχιζόμενης αύξησης του ποσού παλαιών και νέων ομολογιακών εκδόσεων του Δημοσίου το οποίο διακρατείται από μη κατοίκους.
Τέλος, το πλεόνασμα του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων δεν μεταβλήθηκε σημαντικά, δεδομένου ότι η μείωση των καθαρών τρεχουσών μεταβιβάσεων προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ) σχεδόν αντισταθμίστηκε από την άνοδο των καθαρών τρεχουσών μεταβιβάσεων προς τους λοιπούς (εκτός γενικής κυβέρνησης) τομείς.
Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
Το Μάιο του 2006 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 279 εκατ. ευρώ, μεγαλύτερο κατά 176 εκατ. ευρώ από ό,τι τον αντίστοιχο μήνα του 2005. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία - πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου - και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.)
Το πεντάμηνο Ιανουαρίου - Μαΐου 2006 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 1.451 εκατ. ευρώ, μεγαλύτερο κατά 426 εκατ. ευρώ από ό,τι το 2005. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά σχεδόν αποκλειστικά την άνοδο των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης κατά 446 εκατ. ευρώ ή 42,9%.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων (με βάση την παλαιά μέθοδο παρουσίασης)
Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (παλαιά μέθοδος παρουσίασης) παρουσίασε τον Μάιο του 2006 έλλειμμα 1.652 εκατ. ευρώ και στο πεντάμηνο Ιανουαρίου - Μαΐου 2006 έλλειμμα 10.745 εκατ. ευρώ (6.131 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο πεντάμηνο του 2005).
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Το Μάιο 2006 στην κατηγορία των αμέσων επενδύσεων παρατηρήθηκε καθαρή εισροή ύψους 519 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, οι επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους παρουσίασαν μεγάλη καθαρή εισροή ύψους 572 εκατ. ευρώ, ενώ η καθαρή εκροή λόγω επενδύσεων στο εξωτερικό από κατοίκους ήταν μικρή (ύψους 53 εκατ. ευρώ). Το μεγάλο ύψος των επενδύσεων στην Ελλάδα από μη κατοίκους κατά κύριο λόγο οφείλεται στην εισροή 392 εκατ. ευρώ για την αγορά από τη DUBAI FINANCIAL του 31,5% του μετοχικού κεφαλαίου του τραπεζικού ομίλου MARFIN FINANCIAL GROUP.
Επισημαίνεται, ότι οι μετοχές αυτές πωλήθηκαν στη DUBAI FINANCIAL από μη κατοίκους, με αποτέλεσμα να σημειωθεί ισόποση μείωση των επενδύσεων χαρτοφυλακίου μη κατοίκων, γεγονός που σημαίνει ότι το ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών δεν επηρεάστηκε. Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, η σημαντική καθαρή εισροή ύψους 5.330 εκατ. ευρώ αντανακλά την εισροή κεφαλαίων κατοίκων, ύψους 6.153 εκατ. ευρώ, για αγορές ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, οι οποίες αντισταθμίστηκαν σε πολύ μικρό βαθμό κυρίως από αντίστοιχες αγορές ελλήνων επενδυτών στο εξωτερικό (ύψους 661 εκατ. ευρώ). Οι "λοιπές" επενδύσεις παρουσίασαν καθαρή εκροή ύψους 4.011 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην άνοδο των τοποθετήσεων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό από κατοίκους.
Το πεντάμηνο Ιανουαρίου - Μαΐου 2006 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 893 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 59 εκατ. ευρώ την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους). Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην καθαρή εισροή κεφαλαίων ύψους 1.174 εκατ. ευρώ για άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την καθαρή εκροή κεφαλαίων ύψους 281 εκατ. ευρώ για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους. Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εισροή ύψους 6.085 εκατ. ευρώ, δεδομένου ότι η εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για τοποθετήσεις στην Ελλάδα (κυρίως σε ομόλογα, ύψους 9.926 εκατ. ευρώ) αντισταθμίστηκε κατά το ήμισυ περίπου από την εκροή κεφαλαίων κατοίκων, κυρίως για τοποθετήσεις σε ομόλογα του εξωτερικού. Τέλος, στην κατηγορία των "λοιπών" επενδύσεων η καθαρή εισροή 4.217 εκατ. ευρώ οφείλεται στην εισροή κεφαλαίων (ύψους 11.003 εκατ. ευρώ), κυρίως για τοποθετήσεις από μη κατοίκους σε καταθέσεις και repos, η οποία, όμως, εν μέρει αντισταθμίστηκε από αντίστοιχες τοποθετήσεις στο εξωτερικό από κατοίκους.
Στο τέλος Μαΐου 2006 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας δεν μεταβλήθηκαν ουσιαστικά και διαμορφώθηκαν σε 2,1 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)
