Από την έντυπη έκδοση
Του Κώστα Δεληγιάννη
[email protected]
Το «παρών» στη μετοχική σύνθεση της Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε. (ΕΧΕ) θα δίνει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν», με το ποσοστό της τράπεζας να έχει «κλειδώσει» στο 20%. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, στην ΕΧΕ θα συμμετέχει επίσης και το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου (ΧΑΚ), με μερίδιο 10%. Έτσι, η συμμετοχή ιδιωτών θα συμπληρωθεί από το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών (ΧΑΑ), το οποίο θα κατέχει το 21%.
Η παρουσία της EBRD αναμφισβήτητα αυξάνει το «ειδικό βάρος» του ελληνικού ενεργειακού χρηματιστηρίου, τη στιγμή που η συμμετοχή και του ΧΑΚ αποτυπώνει την προοπτική να αποτελέσει «κέντρο» των ενεργειακών αγορών της ευρύτερης περιοχής. Όσον αφορά το υπόλοιπο 49% του μετοχικού κεφαλαίο της ΕΧΕ, θα ανήκει σε φορείς του Δημοσίου, πιθανότατα αποκλειστικά σε πρώτη φάση στον Λειτουργό της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΛΑΓΗΕ), ο οποίος έχει αναλάβει τη δημιουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, σε συνεργασία με το ΧΑΑ. To επενδυτικό σχέδιο για τη λειτουργία της νέας εταιρείας αναμένεται να κατατεθεί σύντομα από τον ΛΑΓΗΕ στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) για έγκριση.
Οι ενεργειακές αγορές
Στην ΕΧΕ θα εισφερθούν ο κλάδος ηλεκτρικής ενέργειας και οι σχετικές αρμοδιότητες, ύστερα από απόσχιση από τον (ΛΑΓΗΕ). Η εταιρεία θα αναλάβει τη λειτουργία των τριών από τις τέσσερις ενεργειακές αγορές που προβλέπεται να δημιουργηθούν με βάση το Μοντέλο-Στόχο (Target Model), δηλαδή την προημερήσια, στην ενδοημερήσια και την προθεσμιακή αγορά. Η τέταρτη αγορά, δηλαδή η αγορά εξισορρόπησης, θα λειτουργεί υπό την ευθύνη του ΑΔΜΗΕ. Επίσης, θα συσταθεί μία θυγατρική της ΕΧΕ, η οποία θα αναλάβει την εκκαθάριση, τον διακανονισμό και τη διαχείριση του χρηματοοικονομικού κινδύνου. Όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο γεγονός ότι το Χρηματιστήριο δεν αναμένεται να λειτουργήσει πριν από τα τέλη του πρώτου εξαμήνου του 2019. Μάλιστα, ο ΑΔΜΗΕ δεν αναμένεται να είναι έτοιμος πριν από τον Μάιο του 2019, για την έναρξη της αγοράς εξισορρόπησης. Έτσι, με δεδομένο πως η λειτουργία όλων των αγορών θα ξεκινήσει παράλληλα, πρακτικά η αναδιάρθρωση της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας δεν μπορεί να πάρει «σάρκα και οστά» νωρίτερα.
Η εν λόγω αναδιάρθρωση σημαίνει πως θα αποτελέσει παρελθόν το σημερινό μοντέλο αγοραπωλησιών μεταξύ παραγωγών ρεύματος, traders και προμηθευτών (mandatory pool), δίνοντας τη θέση του στις τέσσερις παραπάνω διακριτές αγορές. Σε αυτές θα παίρνουν μέρος όλοι οι ενεργειακοί φορείς, δηλαδή ηλεκτροπαραγωγοί, προμηθευτές και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην εμπορία ρεύματος. Επίσης, δυνατότητα συμμετοχής θα έχουν και οι βιομηχανίες με υψηλές καταναλώσεις, ώστε να προμηθεύονται ενέργεια απευθείας από τις αγορές για την κάλυψη των αναγκών τους.
Σύγκλιση τιμών στα μέλη της Ε.Ε.
Σκοπός του «Μοντέλου Στόχου» είναι να διαμορφωθεί μία κοινή αρχιτεκτονική σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Έτσι, σε συνδυασμό με το διασυνοριακό εμπόριο, θα επέλθει σύγκλιση τιμών σε όλα τα κράτη της Ε.Ε. Όλες οι χώρες έχουν δεσμευτεί για τη σύζευξη των αγορών τους σε πρώτη φάση με ένα τουλάχιστον όμορο κράτος. Στην περίπτωση της Ελλάδας, η προημερήσια αγορά θα συζευχθεί με την Ιταλία και αργότερα με τη Βουλγαρία, ώστε να ακολουθήσουν άλλες χώρες στη συνέχεια, ανάλογα με τον βαθμό ετοιμότητάς τους. Σε κάθε περίπτωση, η ενίσχυση του ανταγωνισμού αναμένεται να επιφέρει μείωση του κόστους ρεύματος για τους προμηθευτές, ώστε να προσφέρουν φθηνότερα τιμολόγια στους οικιακούς καταναλωτές και τις επιχειρήσεις.
