Ανάλυση
της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Την προηγούμενη εβδομάδα οι επενδυτές αναθάρρησαν, εν μέσω ενδείξεων ότι Ουάσινγκτον και Πεκίνο σταματούν τις «εχθροπραξίες» και επιδιώκουν μία συμβιβαστική λύση στο μέτωπο του εμπορίου. Οι διαπραγματεύσεις των δύο πλευρών, ωστόσο, δεν απέδωσαν καρπούς και η ανακωχή έφτασε σήμερα στο τέλος της, με το Πεκίνο να ανακοινώνεί οτι οι δασμοί σε 128 αμερικανικά προϊόντα, που είχε προαναγγείλει ως αντίποινα, τίθενται σε ισχύ. Όλοι τώρα περιμένουν να δουν ποιο θα είναι το επόμενο βήμα, ποια ακόμη όπλα θα βγάλουν από τη φαρέτρα οι δύο πλευρές.
Οι δασμοί της Κίνας, όπως ανακοινώθηκε, συνιστούν απάντηση στους αμερικανικούς δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνιο. «Όσοι περίμεναν ότι θα φοβηθούμε να προβούμε σε αντίποινα, είχαν ψευδαισθήσεις» σχολίαζαν χαρακτηριστικά κινεζικά κρατικά μέσα. Ωστόσο οι δασμοί αυτοί αφορούν σε προϊόντα αξίας μόλις 5 δισ. δολαρίων και συνιστούν μόνο μία πρόγευση των μέτρων, που μπορεί να λάβει το Πεκίνο. Τις κινεζικές αρχές άλλωστε δεν φοβίζουν τόσο οι δασμοί σε χάλυβα και αλουμίνιο, αλλά η απόφαση για δασμούς σε τεχνολογικά προϊόντα αξίας περίπου 60 δισ. δολαρίων. Αυτοί έχουν ανακοινωθεί, αλλά δεν έχουν τεθεί ακόμη σε ισχύ.
Αυτό εκτιμάται ότι θα είναι το επόμενο βήμα των ΗΠΑ. Η εφαρμογή των εν λόγω δασμών,η οποία στηρίζεται στην κατηγορία για κλοπή πνευματικών δικαιωμάτων και δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας από κινεζικές επιχειρήσεις στον καθοριστικής σημασίας τεχνολογικό τομέα. Βάσει του διατάγματος ,που υπέγραψε ο Ντόναλντ Τραμπ στις 22 Μαρτίου, το υπουργείο Εμπορίου πρέπει να παρουσιάσει τη λεπτομερή λίστα των κινεζικών προϊόντων, που μπαίνουν στο στόχαστρο έως την Παρασκευή. Η Ουάσινγκτον- όπως άλλωστε και η Ευρώπη- ανησυχεί ιδιαίτερα για την πρωτοβουλία «Μade in China 2025» και εκεί θέλει ουσιαστικά να καταφέρει το ισχυρότερο πλήγμα. Πρόκειται για ένα κρατικό πρόγραμμα το οποίο στοχεύει να αντικαταστήσει τα εισαγόμενα με κινεζικά προϊόντα σε 10 στρατηγικής σημασίας τομείς, μεταξύ των οποίων η υψηλή τεχνολογία, η ρομποτική, η αεροναυπηγική, η ηλεκτροκίνηση και ο φαρμακευτικός κλάδος.
Αν οι ΗΠΑ επιλέξουν τη μετωπική σύγκρουση με την Κίνα, τότε επιλέγουν να τα βάλουν με το μεγαλύτερο πιστωτή τους. Και στην ιδιότητα αυτή κρύβεται ένα από τα ισχυρά όπλα του Πεκίνου, αν και η χρήση είναι εξαιρετικά περίπλοκη και θα μπορούσε να πυροδοτήσει παρενέργειες και παράπλευρες απώλειες διεθνώς ή ακόμη και να γυρίσει μπούμερανγκ. Είναι όμως στο χέρι των κινεζικών αρχών και όχι των αναλυτών να αποφασίσουν εάν και πώς θα το αξιοποιήσουν.
Το 2017 η όρεξη της Κίνας για αμερικανικό χρέος άνοιξε στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων επτά ετών. Συγκεκριμένα οι τοποθετήσεις σε αμερικανικά ομόλογα αυξήθηκαν κατά 126,5 δισ. δολάρια στα 1,18 τρισ. δολάρια, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των αμερικανικών αρχών. Μερίδα αναλυτών μάλιστα υπολογίζει ότι η πραγματική έκθεση της Κίνας σε αμερικανικό χρέος προσεγγίζει τα 1,5 τρισ. δολάρια. Όταν τον Ιανουάριο διέρρευσαν πληροφορίες, που ήθελαν το Πεκίνο να περιορίζει την έκθεση σε αμερικανικά ομόλογα, οι αναταράξεις στις αγορές χρέους ήταν ισχυρές, αν και προσωρινές. Εάν η φημολογία γίνει πραγματικότητα, ο αντίκτυπος θα είναι πολύ πιο σοβαρός. Η όξυνση της αντιπαράθεσης μάλιστα έρχεται σε μία εβδομάδα, κατά την οποία οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να δανειστούν περί τα 300 δισ. δολάρια από τις αγορές.
Τα αμερικανικά ομόλογα, όμως, δεν είναι το μόνο κινεζικό όπλο. Όταν τον περασμένο Νοέμβριο ο Ντόναλντ Τραμπ επέστρεφε από περιοδεία στην Ασία, κόμπαζε για τις συμφωνίες ύψους 250 δισ. δολαρίων, που έκλεισε με την Κίνα. Τώρα αυτές οι συμφωνίες, οι οποίες εστιάζουν στους τομείς ενέργειας, αερομεταφορών και τεχνολογίας, είναι αμφίβολο εάν θα προχωρήσουν, σε περίπτωση που οι σχέσεις των δύο πλευρών επιδεινωθούν. Aυτό δεν σημαίνει ότι η Κίνα δεν θα προχωρήσει τις επενδύσεις, που θεωρεί καθοριστικής σημασίας για τη δική της ανάπτυξη. Μπορεί όμως να βάλει επιλεκτικά φρένο σε όσες θεωρεί ότι θα «πονέσουν» τις ΗΠΑ.
