ΕΝΑ ΟΡΑΜΑ 13 ετών γίνεται πια πραγματικότητα με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, δήλωσε σήμερα ο Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής μετά τη συνάντηση με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, και τον πρόεδρο της Βουλγαρίας Γκεόρκι Παρβάνοφ, για τον αγωγό Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη.
Οι τρεις ηγέτες διακήρυξαν την πρόθεσή τους να υπογραφεί μέχρι το τέλος του έτους διακρατική συμφωνία για την υλοποίηση του σχεδιαζόμενου αγωγού, καθώς, όπως είπε ο πρόεδρος της Βουλγαρίας Γκεόρκι Παρβάνοφ, η περαιτέρω καθυστέρηση υλοποιήσης του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης μπορεί να αποβεί μοιραία.
Στην τριμερή συνάντηση συμφωνήθηκε η παρακάτω Διακήρυξη:
1. Τα Μέρη υπογραμμίζουν τη σημασία-κλειδί της ενέργειας για την πετυχημένη ανάπτυξη της οικονομίας και τη διαμόρφωση των ευοίωνων προϋποθέσεων στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών των χωρών τους και δηλώνουν την αποφασιστικότητά τους να προωθούν και περαιτέρω την αμοιβαία συνεργασία στον τομέα αυτό στη βάση της ισονομίας και του αμοιβαίου οφέλους, καθοδηγούμενοι από τις δεσμεύσεις των διεθνών συμφωνιών και συμβάσεων, στις οποίες συμμετέχουν, για την εξασφάλιση της αποτελεσματικής αξιόπιστης και οικολογικά ασφαλούς παροχής ενέργειας.
2. Τα Μέρη είναι ομόθυμα στο ότι ο καλύτερος τρόπος για την επίτευξη αυτών των κοινών στόχων είναι η διαμόρφωση των διαφανών, προβλεπομένων και αποτελεσματικών προϋποθέσεων για την παραγωγή και την προμήθεια των υδρογονανθράκων, για την πρόσβαση στις αγορές διάθεσής τους, καθώς και για επενδύσεις στις μονάδες παραγωγής και μεταφοράς ενεργειακών πόρων, συμπεριλαμβανομένης της διέλευσής τους στην Ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά.
3. Τα Μέρη έχουν την επίγνωση του αυξανόμενου ανταγωνισμού στον κόσμο, και σε ορισμένες περιοχές του, για την πρόσβαση στους ενεργειακούς πόρους, και θεωρούν την εγγύτητά τους στις αξιόπιστες πηγές της παραγωγής των υδρογονανθράκων ως φυσικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των εθνικών οικονομιών τους και ως ευοίωνη ευκαιρία για την οργάνωση πιο στενής συνεργασίας σε αυτό τον τομέα. Θα ενθαρρύνουν την περαιτέρω ανάπτυξη του διαλόγου και της ανταλλαγής απόψεων μεταξύ των ενδιαφερομένων υπουργείων, οργανισμών και εταιριών των χωρών τους για τα θέματα που αφορούν στην αυξανόμενη αλληλεξάρτηση στον τομέα της ενέργειας, την ασφάλεια της προσφοράς και της ζήτησης καθώς και την διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας, των οδών και των μέσων μεταφοράς υδρογονανθράκων.
4. Τα Μέρη έχουν την πρόθεση να επιδιώκουν να πετύχουν την διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας στο πλαίσιο ενός μόνιμου εποικοδομητικού διαλόγου, αποβλέποντας στην λειτουργία ενός σταθερού και αποτελεσματικού θεσμικού πλαισίου και μηχανισμών ρύθμισης, συμπεριλαμβανομένων των δεσμεύσεων για την τήρηση των μακροπρόθεσμων συμφωνιών και συμβάσεων, με στόχο να διευκολύνονται οι επενδύσεις σε όλους τους κρίκους παραγωγής και διάθεσης της ενεργειακής αλυσίδας.
Τα Μέρη έχουν ως γνώμονα την κοινή αντίληψη ότι, για την διασφάλιση των αξιόπιστων και σταθερών ενεργειακών ροών στις συνθήκες των υψηλών και αυξανομένων επενδυτικών και οικολογικών κινδύνων, επιβάλλεται η αναζήτηση ενός πιο δίκαιου τρόπου κατανομής των κινδύνων μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων μερών που εμπλέκονται στην αλυσίδα της παραγωγής, μεταποίησης, μεταφοράς και διάθεσης των ενεργειακών πόρων.
5. Τα Μέρη υπογραμμίζουν τη μεγάλη σημασία του Μνημονίου μεταξύ των Κυβερνήσεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας, της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας και της Ελληνικής Δημοκρατίας για τη συνεργασία κατά την υλοποίηση του σχεδίου κατασκευής του αγωγού πετρελαίου Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, που υπογράφηκε στην Σόφια στις 12 Απριλίου 2005. Το έργο αυτό θα συμβάλει στην αναβάθμιση της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης και τη μείωση των οικολογικών κινδύνων με τους οποίους συνδέεται η αυξανόμενη φόρτωση των παραδοσιακών οδών μεταφοράς των υδρογονανθράκων και άλλων ενεργειακών πόρων στην περιοχή. Τα Μέρη δεσμεύτηκαν να επιταχύνουν τις διαδικασίες για την δημιουργία της διεθνούς project company και την υπογραφή διακρατικής συμφωνίας στήριξης του έργου κατασκευής του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, μέχρι το τέλος του έτους 2006. Επιπλέον, τα Μέρη συμφώνησαν να προβλεφθεί στη σχετική διακρατική συμφωνία η δημιουργία των αναγκαίων συνθηκών προς τους συμμετέχοντες στο έργο.
6. Όσον αφορά στη διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών και οδών διέλευσης, την τροφοδοσία των διεθνών ενεργειακών αγορών, καθώς και την αναβάθμιση της αξιοπιστίας των ενεργειακών υποδομών, τα Μέρη προσδίδουν ιδιαίτερη σημασία στη δημιουργία των νέων δικτύων μεταφοράς φυσικού αερίου και των συστημάτων της υπόγειας αποθήκευσης αερίου και θα συνεχίσουν να εξετάζουν κοινά έργα μεταφοράς φυσικού αερίου. Η υλοποίηση νέων δικτύων μεταφοράς φυσικού αερίου θα συμβάλει στην ασφαλή μεταφορά επαρκών ποσοτήτων φυσικού αερίου από τις πηγές παραγωγής στα σημεία κατανάλωσης.
7. Τα Μέρη θεωρούν απαραίτητο να διευκολύνουν την εισροή κεφαλαίου στην παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας και ειδικότερα για την κατασκευή νέων, πιο αποτελεσματικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και τον εκσυγχρονισμό των υφισταμένων, που επιτρέπουν να χρησιμοποιούνται ευρύτερα οι προσιτές πηγές ενέργειας. Τα Μέρη θεωρούν ως σημαντικούς τομείς συνεργασίας την κατασκευή των γραμμών μεταφοράς της ηλεκτρικής ενέργειας, την ανάπτυξη των διαπεριφερειακών ενεργειακών υποδομών και την διευκόλυνση της ανταλλαγής της ηλεκτρικής ενέργειας συμπεριλαμβανομένων και εκείνων, που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των διαμεθοριακών σχημάτων διέλευσης και τάσσονται υπέρ της διαμόρφωσης των ανταγωνιστικών αγορών της ηλεκτρικής ενέργειας, λαμβάνοντας υπόψη τους διεθνείς κανόνες και πρότυπα που έχουν γίνει αποδεκτά από αυτά.
8. Τα Μέρη συμφώνησαν να λαμβάνουν ενεργά μέτρα για την αναβάθμιση της αποδοτικότητας και της εξοικονόμησης ενέργειας στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών και των προγραμμάτων, που υλοποιούνται στο εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο. Τα Μέρη για το σκοπό αυτό θα αξιοποιούν επίσης τις δυνατότητες του ΟΣΕΠ και της Ενεργειακής Κοινότητας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
9. Τα Μέρη θα λαμβάνουν επίσης μέτρα για τη διασφάλιση της διαφάνειας και της πρέπουσας διαχείρισης στον ενεργειακό τομέα με στόχο την καταπολέμηση της διαφθοράς.
10. Τα Μέρη υπογραμμίζουν την ετοιμότητά τους για κοινές ενέργειες κατά την καταπολέμηση των επιπτώσεων των εκτάκτων περιστάσεων στον ενεργειακό τομέα, καθώς και τη διασφάλιση της ασφάλειας της ζωτικά σημαντικής ενεργειακής υποδομής.
Δηλώσεις Kαραμανλή – Πούτιν – Παρβάνοφ
Χρειάζεται να γίνει κάθε δυνατή προσπάθεια για τη διασφάλιση της μεταφοράς ενέργειας προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες της παγκόσμιας οικονομίας, υπογράμμισε ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Τόνισε επίσης τη στενή συνεργασία των τριών χωρών για την υλοποίηση του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης και την περαιτέρω επέκταση αυτής της συνεργασίας στους τομείς αερίου και ηλεκτρισμού. Ο κ. Καραμανλής δήλωσε ότι ο αγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης θα είναι ένας ακόμα δίαυλος για τη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου από τη Μαύρη Θάλασσα, συμπληρωματικός προς το Βόσπορο και η κατασκευή του θα αποτελέσει ισχυρή αφετηρία για την περαιτέρω διεύρυνση των εμπορικών σχέσεων των τριών χωρών.
Η σίγουρη πρόσβαση στην ενέργεια είναι εγγύηση για την ανάπτυξη του πολιτισμού μας, τόνισε ο Ρώσος πρόεδρος που πρόσθεσε ότι πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα συμφέροντα και των χωρών προέλευσης και των χωρών μεταφοράς και των χωρών κατανάλωσης. Η Ελλάδα και η Βουλγαρία είναι αξιόπιστοι και παλιοί εταίροι, υπογράμμισε ο κ. Πούτιν, που αναφέρθηκε επίσης στη δυνατότητα δημιουργίας μεγάλων κέντρων αποθήκευσης, επεξεργασίας και μεταφοράς της ενέργειας.
«Ή τώρα ή ποτέ»
Η ενεργειακή σφαίρα μπορεί να γίνει η κινητήρια δύναμη των σχέσεών μας, υποστήριξε ο κ. Πούτιν, ενώ ο πρόεδρος της Βουλγαρίας Γκεόρκι Παρβάνοφ είπε χαρακτηριστικά ότι με την ύπαρξη τόσων εναλλακτικών σχεδίων η περαιτέρω καθυστέρηση υλοποιήσης του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης μπορεί να αποβεί μοιραία. Ή τώρα ή ποτέ, είπε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας ότι η καθυστέρηση έχει υπερβεί μία δεκαετία. Ο πρόεδρος της Βουλγαρίας πρόσθεσε ότι κατανοούμε όλοι το στρατηγικό χαρακτήρα του έργου που συμβάλλει στη διαφοροποίηση των οδών μεταφοράς ενέργειας, συνιστά εγγύηση ασφάλειας ενεργειακής και γενικότερης και είναι οικονομικά ανταγωνιστικός.
Και οι τρεις ηγέτες έδωσαν σημασία στην υλοποίηση του έργου και όχι στους επιμέρους όρους που θέτει η κάθε μία πλευρά. Χαρακτηριστικά, ο Βούλγαρος πρόεδρος είπε ότι ίσως μια αιτία της καθυστέρησης μέχρι τώρα ήταν η υπερβολική συζήτηση των λεπτομερειών. Ενώ ερωτηθείς από Βούλγαρο δημοσιογράφο αν εξασφάλισε την ισοτιμία των τριών χωρών που συμμετέχουν, απάντησε ότι η Βουλγαρία κερδίζει στο επίπεδο της ασφάλειας, των επιχειρήσεων που θα συμμετέχουν, της οικονομικής ανάπτυξης και του κοινωνικού οφέλους.
Το ιστορικό του αγωγού
* 1993: Ο οραματιστής του έργου κ. Ν. Γρηγοριάδης παρουσιάζει την ιδέα για την κατασκευή του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη.
* Θεσσαλονίκη (29/6/1994): Διμερής συνάντηση μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας. Υπογραφή δήλωσης προθέσεων των δύο Κυβερνήσεων. (Κ. Παπούλιας - Christo Totev)-Μόσχα, 22-23/11/1994: Συνάντηση ελληνικών και ρωσικών εταιριών (Gazprom & Ρωσικό Ινστιτούτο Μελετών). Υπογραφή Μνημονίου επί των εξετασθεισών προτάσεων.
* Αθήνα (18-20/12/1994): Επίσκεψη Εργασίας του Αντιπροέδρου της Ρωσίας κ. Νταβίντοφ και συνάντηση με τον πρωθυπουργό Ελλάδας κ. Α. Παπανδρέου. Υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας.
* Μόσχα (15/6/1995): Τριμερής Συνάντηση (Ρωσία - Ελλάδα - Βουλγαρία) εμπειρογνωμόνων σχετικά με τις αποφάσεις εκπονήσεως σχεδίου για τον αγωγό Β/Α. - Υπογραφή Μνημονίου.
* Αθήνα (19/1/1997): Συνάντηση του υπουργού Καυσίμων και Ενέργειας της Ρωσίας και του Προέδρου της Gazprom με τον πρωθυπουργό κ. Κ. Σημίτη και την υπουργό Ανάπτυξης κα Β. Παπανδρέου.
* Σόφια (16-17/10/1997): Τριμερής Συνάντηση Εμπειρογνωμόνων. - Υπογραφή Πρωτοκόλλου σχετικά με σχέδιο Τριμερούς Μνημονίου και των απαιτουμένων για την προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού της μελέτης.
* Αθήνα (24/2/1998): Σύσταση Κοινοπραξίας ΔΕΠ-ΘΡΑΚΗ από την ΔΕΠ (25%) και Ομίλους Λάτση - Κοπελούζου (75%) με σκοπό την εκπόνηση της Μελέτης Σκοπιμότητας και Βασικού Σχεδιασμού του έργου Β/Α.
* Αθήνα (7/5/1998): Τριμερής Συνάντηση Εμπειρογνωμόνων. - Υπογραφή Μνημονίου σχετικά με την ίδρυση της εταιρείας Transbalkan Oil Pipeline Company.
* Μόσχα (20-23/9/2000): Τριμερής συνάντηση εκπροσώπων των τριών χωρών - Υπογραφή Μνημονίου. Σύσταση της Τριμερούς Επιτροπής Εργασίας, πρόγραμμα δράσης και κανονισμός λειτουργίας.
* Αθήνα (25-26/10/2000): Trilateral Working Committee - Υπογραφή Πρωτοκόλλου. Συμφωνητικό, καθορισμός αρμοδιοτήτων και τρόπος πληρωμής της εταιρεία GIPROTRUBOPROVOD (στην οποία είχε ανατεθεί η αποτίμηση της μελέτης σκοπιμότητας του έργου).
* Αθήνα (Ιανουάριος 2001): Ολοκλήρωση της εκπόνησης του 2ου Σταδίου Μελέτης από την εταιρεία τεχνικών μελετών ILF.
* Μόσχα (30/1/2002): Συνάντηση της Τριμερούς Επιτροπής Εργασίας. Ολοκλήρωση, αξιολόγηση και έγκριση των αποτελεσμάτων των μελετών από την Τριμερή Επιτροπή.
* Αθήνα (21/8/2004): Συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών και Ανάπτυξης κ.κ. Πέτρου Μολυβιάτη και Δημήτρη Σιούφα, αντίστοιχα, με τον υπουργό Περιφερειακής Ανάπτυξης και Δημοσίων Έργων της Βουλγαρίας κ. Valentin Tserovski.
* Αθήνα (14/10/2004): Κατ' ιδίαν συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών κ. Πέτρου Μολυβιάτη, υπουργού Ανάπτυξης κ. Δημήτρη Σιούφα και υφυπουργού Εξωτερικών κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη με τον Ρώσο Ειδικό Εντεταλμένο του Προέδρου της Ρωσίας Πούτιν για θέματα Διεθνούς Ενεργειακής Συνεργασίας κ. Yuri Yusufof.
* Αθήνα (4-5/11/2004): Τριμερής συνάντηση. Επαναδραστηριοποίηση της Τριμερούς Επιτροπής Εργασίας. Μονογραφή Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ των τριών μερών για την υποστήριξη και προώθηση του έργου.
* Μόσχα (26-27/1/2005): Συνάντηση της Τριμερούς Επιτροπής Εργασίας στη Μόσχα στις 26 και 27 Ιανουαρίου 2004 και σύσταση της Ομάδας Πρωτοβουλίας των Εταιρειών. Υπογραφή Πρωτοκόλλου, όπου συμφωνήθηκε η παρουσίαση των οικονομικών παραμέτρων του έργου από την Ομάδα Πρωτοβουλίας των Εταιρειών, σε μελλοντική συνάντηση στη Μόσχα, στις 9 και 10 Μαρτίου 2005.
* Μόσχα (10/3/2005): Συνάντηση της Τριμερούς Επιτροπής Εργασίας και της Ομάδας Πρωτοβουλίας των εταιρειών, για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης, για την υπογραφή του σχετικού Τριμερούς Πολιτικού Μνημονίου. H Τριμερής Επιτροπή Εργασίας, πρότεινε στις τρεις κυβερνήσεις να υπογράψουν το Τριμερές Πολιτικό Μνημόνιο για την υποστήριξη και προώθηση του έργου στη Σόφια εντός του Απριλίου 2005
* Σόφια (12/4/2005): Υπογραφή του Μνημονίου Συνεργασίας για την προώθηση της κατασκευής του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη.
* Αθήνα (23/2/2006): Συνάντηση μεταξύ του υπουργού Ανάπτυξης κ. Δημήτρη Σιούφα και του υπουργού Οικονομίας και Ενέργειας της Βουλγαρίας κ. Rumen Ovcharov, όπου συζητήθηκε, μεταξύ άλλων, η επιτάχυνση των διαδικασιών για την έναρξη της κατασκευής του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη.
* Αθήνα (17/3/2006): Συνάντηση του υπουργού Ανάπτυξης κ. Δημήτρη Σιούφα, με το γενικό διευθυντή του υπουργείου Βιομηχανίας και Ενέργειας της Ρωσίας κ. Anatoly Yanovski, όπου συμφωνήθηκε τα δύο μέρη να δραστηριοποιηθούν ακόμη εντονότερα στο επόμενο διάστημα για τη επιτάχυνση της υλοποίησης του έργου.
* Καβούρι (6-7/7/2006): Συνάντηση της Μεικτής Επιτροπής για τη Διεύρυνση της Ενεργειακής Συνεργασίας μεταξύ της Ελλάδας και της Ρωσίας
* Καβούρι (7/7/2006): Συνάντηση του υπουργού Ανάπτυξης κ. Δ.Σιούφα, με το γενικό διευθυντή του υπουργείου Βιομηχανίας και Ενέργειας της Ρωσίας κ. Α.Yanovski με θέμα την πορεία προώθησης του έργου.
* Αθήνα (8/8/2006): Συνάντηση του γενικού γραμματέα του υπουργείου Ανάπτυξης κ. Νίκου Στεφάνου με τον υποδιευθυντή, προϊστάμενο του τμήματος Διεθνών Σχέσεων της TNK-BP, κ. Shawn McCormick με θέμα τη διευθέτηση βασικών θεμάτων που θα οδηγήσουν στην έναρξη της κατασκευής του αγωγού.
Η ταυτότητα του αγωγού
Αγωγός Μεταφοράς Πετρελαίου Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη
Βασικά Τεχνοοικονομικά Χαρακτηριστικά
* Μήκος: 280 χλμ. από το λιμάνι του Μπουργκάς (Βουλγαρία) ως την Αλεξανδρούπολη.
* Δυναμικότητα: 35 εκατ. τόνους πετρελαίου ετησίως, με πιθανότητα επέκτασής του σε 50 εκατ. τόνους ετησίως.
* Προϋπολογισμός έργου: (σε τιμές του 2004): 800 εκατ. ευρώ (δυναμικότητα των 35 εκατ. τόνους ετησίως) ή 900 εκατ. ευρώ (δυναμικότητα 50 εκατ. τόνους ετησίως)
* Συμπληρωματικά έργα: Αποθηκευτικοί χώροι συνολικής χωρητικότητας 650.000 κ.μ. στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και 450.000 κ.μ. στο Μπουργκάς.
* Διαδρομή Μεταφερόμενου πετρελαίου: Από το λιμάνι του Novorossiysk στη Μαύρη Θάλασσα, στο λιμάνι του Μπουργκάς κι από εκεί στην Αλεξανδρούπολη μέσω του πετρελαιαγωγού.
