Από την έντυπη έκδοση
Με την επιστροφή των επικεφαλής των θεσμών στην Αθήνα ξεκινά από σήμερα η διαδικασία της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης της πορείας υλοποίησης του τρίτου μνημονίου. Η ελληνική πλευρά βρίσκεται αντιμέτωπη με την υποχρέωση υλοποίησης άλλων 88 προαπαιτούμενων δράσεων για να φέρει εις πέρας και αυτή την αξιολόγηση, ώστε στη συνέχεια να επικεντρωθεί στις διαπραγματεύσεις για τη διευθέτηση του δημοσίου χρέους και τη συμφωνία για τη μεταμνημονιακή εποχή.
Στις διαπραγματεύσεις για τη νέα αυτή αξιολόγηση θα κριθεί εάν τελικά η μείωση του αφορολόγητου ορίου εισοδήματος των μισθωτών, των συνταξιούχων και των κατά κύριο επάγγελμα αγροτών θα ισχύσει έναν χρόνο νωρίτερα, από το 2019 αντί από το 2020, ενώ ταυτόχρονα θα ληφθούν κρίσιμες αποφάσεις για τις αντικειμενικές αξίες, τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων, τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και τις ιδιωτικοποιήσεις μεγάλων ΔΕΚΟ.
Λίγες ώρες μετά τη σημερινή άφιξή τους στη χώρα μας οι κ.κ. Πίτερ Ντόλμαν από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Ντέκλαν Κοστέλο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Φραντσέσκο Ντρούντι από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Νικόλα Τζιαμαρόλι από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας θα ξεκινήσουν τις συναντήσεις τους με την ελληνική διαπραγματευτική ομάδα, στην οποία μετέχουν μόνιμα ο υπουργός και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ.κ. Ευ. Τσακαλώτος και Γ. Χουλιαράκης.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα που έχει συμφωνηθεί, οι δύο πλευρές θα συζητήσουν στις 15:00 θέματα ενέργειας. Μία ώρα μετά, στις 16:00, θα προχωρήσουν σε μία επισκόπηση του προγράμματος και στις 17:00 θα εξετάσουν την πορεία των ιδιωτικοποιήσεων.
Θεσμοί και ελληνική κυβέρνηση στον νέο αυτό γύρο των διαπραγματεύσεων θα επιδιώξουν μια τεχνική συμφωνία επί των προαπαιτούμενων της τέταρτης αξιολόγησης ακόμη και μέσα στον Απρίλιο ή στις αρχές Μαΐου - και σε κάθε περίπτωση πριν από το Eurogroup της 24ης Μαΐου στις Βρυξέλλες. Bάσει του τελευταίου συμφωνηθέντος συμπληρωματικού μνημονίου, η ελληνική πλευρά οφείλει να υλοποιήσει 88 συνολικά προαπαιτούμενες δράσεις για να ολοκληρώσει την εφαρμογή όλων όσων έχει συμφωνήσει με τους θεσμούς στο πλαίσιο του τρίτου μνημονίου.
Οι πιο σημαντικές από τις εναπομείνασες 88 «προαπαιτούμενες δράσεις» προβλέπουν τα εξής:
1) Ενδεχόμενη επίσπευση της μείωσης του αφορολόγητου. Η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να δρομολογήσει άμεσα -ψηφίζοντας σχετική διάταξη από τον Μάιο του τρέχοντος έτους- τη μείωση του αφορολόγητου των μισθωτών, των συνταξιούχων και των κατ’ επάγγελμα αγροτών έναν χρόνο νωρίτερα, από το 2019 αντί από το 2020, αν το ΔΝΤ και οι λοιποί θεσμοί κρίνουν ότι αυτό είναι αναγκαίο για τη διασφάλιση της επίτευξης του δημοσιονομικού στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% το 2019.
2) Κατάργηση των μειωμένων κατά 30% συντελεστών ΦΠΑ σε Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω και Λέρο από την 1η Ιουλίου. Οι ελληνικές αρχές δεσμεύτηκαν ότι η έκπτωση κατά 30% στους συντελεστές ΦΠΑ, η οποία ισχύει ακόμη σε 5 νησιά του Αιγαίου, τη Λέσβο, τη Χίο, τη Σάμο, την Κω και τη Λέρο, θα καταργηθεί έως το τέλος Ιουνίου, ώστε από την 1η-7-2018 να ισχύουν και στα νησιά αυτά συντελεστές ΦΠΑ αυξημένοι από τα επίπεδα του 5%, 9% και 17% στα επίπεδα του 6%, του 13% και του 24%.
3) Επιτάχυνση ιδιωτικοποιήσεων. Η κυβέρνηση δεσμεύτηκε ότι:
- θα προχωρήσει ταχύτατα έως τον Αύγουστο τις διαδικασίες για τις ιδιωτικοποιήσεις του ΔΕΣΦΑ και της Εγνατίας, θα δρομολογήσει έως τον Μάρτιο την έναρξη των διαγωνισμών για την πώληση του 30% του Διεθνούς Αεροδρομίου Αθηνών, του 65% της ΔΕΠΑ και του 5% του ΟΤΕ, με βάση τις συστάσεις των προσληφθέντων από το ΤΑΙΠΕΔ συμβούλων, μέχρι τον Μάρτιο θα ξεκινήσει ο διαγωνισμός για την πώληση 35,5% των ΕΛΠΕ, μέχρι τον Ιούνιο θα ξεκινήσει ο διαγωνισμός για την πώληση ή άλλης μορφής αξιοποίηση του 17% της ΔΕΗ, θα επιτρέψει την ίδρυση ιδιωτικών κλινικών ημερήσιας νοσηλείας, θα δρομολογήσει τη λειτουργία του χρηματιστηρίου ενέργειας έως τον Αύγουστο.
4) Ανασχηματισμοί στα Δ.Σ. μεγάλων ΔΕΚΟ. Από τον Φεβρουάριο ως τον Μάιο προβλέπονται αλλαγές στις διοικήσεις και τα διοικητικά συμβούλια εταιρειών που πρόκειται να ιδιωτικοποιηθούν και μεγάλων ΔΕΚΟ που έχουν μεταφερθεί στο υπερταμείο ιδιωτικοποιήσεων. Συγκεκριμένα, τον Φεβρουάριο, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ, με τη βοήθεια εξωτερικών συμβούλων, θα αναθεωρήσει τη δομή εταιρικής διακυβέρνησης της ΔΕΠΑ και της Εγνατίας Α.Ε. και θα αξιολογήσει τα Διοικητικά Συμβούλια των συγκεκριμένων εταιρειών και, εάν χρειαστεί, θα αντικαταστήσει τα εκτελεστικά και μη εκτελεστικά μέλη μέχρι τον Απρίλιο του 2018.
Επίσης το Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ) θα αξιολογήσει τα Διοικητικά Συμβούλια των ΕΛΤΑ και του ΟΑΣΑ (ΣΤΑΣΥ και ΟΣΥ) και θα αντικαταστήσει εκτελεστικά και μη εκτελεστικά μέλη αν χρειαστεί ως τον Μάιο.
5) Αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες και στον ΕΝΦΙΑ. Τον Μάρτιο θα πρέπει να τεθούν σε ισχύ νέες αντικειμενικές αξίες ακινήτων προσαρμοσμένες στα επίπεδα των πραγματικών τιμών της κτηματαγοράς. Μέχρι τον Μάιο του 2018, οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να έχουν νομοθετήσει την αναπροσαρμογή των συντελεστών υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ και να έχουν διευρύνει τη φορολογητέα βάση των περιουσιακών στοιχείων με τρόπο ουδέτερο ως προς τα έσοδα, εάν κριθεί απαραίτητο (σ.σ.: αν από τις αναπροσαρμογές των αντικειμενικών αξιών τον Μάρτιο προκύψουν μειώσεις στις φορολογητέες αξίες των ακινήτων σε πολλές περιοχές της Ελλάδος), ώστε τον προσεχή Αύγουστο να εκδοθούν τα εκκαθαριστικά πληρωμής του φόρου για το 2018.
Ουσιαστικά, η κυβέρνηση δεσμεύτηκε ότι θα νομοθετήσει την αύξηση των συντελεστών του ΕΝΦΙΑ και την περικοπή των απαλλαγών από τον φόρο αυτό, εφόσον οι αντικειμενικές αξίες μειωθούν σημαντικά σε πολλές περιοχές της χώρας, προκειμένου να διασφαλιστεί η είσπραξη εσόδων ίδιου ύψους με αυτά που εισπράχθηκαν σε καθένα από τα έτη 2014-2017 (2,65 δισ. ετησίως).
6) Αναθεώρηση των θεσμών της αγοράς εργασίας - μηχανισμός αντιπροσωπευτικότητας. Προκειμένου να προωθηθεί και να παρακολουθηθεί η αντιπροσωπευτικότητα των τομεακών συλλογικών συμβάσεων, η κυβέρνηση, σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και σε συμφωνία με τους θεσμούς, δεσμεύτηκε ότι θα αναπτύξει ένα αξιόπιστο διοικητικό σύστημα για την εκτίμηση της αντιπροσωπευτικότητας, το οποίο θα τεθεί σε λειτουργία έως τον Μάρτιο.
7) Αλλαγές στο καθεστώς διαμεσολάβησης και διαιτησίας στις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Μέχρι τον Μάρτιο, οι ελληνικές αρχές: α) σε συνεννόηση με τους κοινωνικούς εταίρους, θα επανεξετάσουν τις τρέχουσες διαδικασίες διαμεσολάβησης και διαιτησίας και β) λαμβάνοντας υπ’ όψιν την ανεξάρτητη νομική έκθεση και τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων με τους κοινωνικούς εταίρους, θα θεσπίσουν όλα τα αναγκαία μέτρα, κατόπιν διαβουλεύσεων με τα θεσμικά όργανα και σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Από τη στιγμή που η κυβέρνηση και οι θεσμοί θα συμφωνήσουν σχετικά με την υλοποίηση των προαπαιτούμενων, η τέταρτη αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί και η διαπραγμάτευση με τους θεσμούς θα έχει πλέον ως αποκλειστικά θέματα τα ζητήματα του χρέους και της «επόμενης μέρας» των μνημονίων.
Οι σημαντικότερες
Οι πιο σημαντικές από τις εναπομείνασες 88 «προαπαιτούμενες δράσεις» προβλέπουν τα εξής:
✔ Ενδεχόμενη επίσπευση της μείωσης του αφορολόγητου.
✔ Κατάργηση των μειωμένων κατά 30% συντελεστών ΦΠΑ σε Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω και Λέρο από την 1η Ιουλίου.
✔ Επιτάχυνση ιδιωτικοποιήσεων.
✔ Ανασχηματισμοί στα Δ.Σ. μεγάλων ΔΕΚΟ.
✔ Αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες και στον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ).
✔ Αναθεώρηση των θεσμών της αγοράς εργασίας - μηχανισμός αντιπροσωπευτικότητας.
✔ Αλλαγές στο καθεστώς διαμεσολάβησης και διαιτησίας στις συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Στον... ρυθμό των stress tests περνούν οι τραπεζικοί όμιλοι
Εβδομάδα με ιδιαίτερα έντονο τραπεζικό ενδιαφέρον είναι η τρέχουσα, καθώς από μεθαύριο Τετάρτη ξεκινούν και επίσημα οι διαδικασίες για τα stress tests. Την ίδια στιγμή, αν και σε γενικές γραμμές υπάρχει αισιοδοξία για την επιτυχία των ελληνικών τραπεζών, η επικεφαλής του SSM, Ντανιέλ Νουί, τονίζει ότι η αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) με βιώσιμο τρόπο είναι «σε μεγάλο βαθμό μια δουλειά σε εξέλιξη» και «βασική προτεραιότητα».
Ειδικότερα, σε δηλώσεις της σε κυριακάτικη εφημερίδα, τις οποίες αναμεταδίδει και το Reuters, είπε ότι «οι ελληνικές τράπεζες πρέπει να κάνουν περισσότερα και να τα κάνουν ταχύτερα», προσθέτοντας ότι οι τράπεζες έχουν καλές δυνατότητες κερδοφορίας, οι οποίες, όμως, ακυρώνονται από την ανάγκη για προβλέψεις έναντι των «κόκκινων» δανείων. «Γι’ αυτό είναι βασική προτεραιότητα για τις ελληνικές τράπεζες να μειώσουν σημαντικά την παραγωγή νέων NPLs, βελτιώνοντας τα κριτήρια πιστώσεων και καθαρίζοντας τους ισολογισμούς».
Το 40%
Υπενθυμίζεται ότι οι τράπεζες έχουν συμφωνήσει να μειώσουν τα NPLs κατά 40% έως τα τέλη του 2019. «Αν μια τέτοια βελτίωση επιτευχθεί έως το 2019, τότε οι τράπεζες θα μπορούν καλύτερα να αφιερώσουν τους πόρους τους… στις παραδοσιακές εργασίες τους», τόνισε.
Η χώρα πέρασε νόμους για το πλαίσιο διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων, αλλά χρειάζεται να επιταχύνει τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς. «Η ψήφιση των νόμων είναι μόνο το πρώτο βήμα. Πρέπει επίσης να τεθούν σε ισχύ και να εφαρμοστούν. Και εδώ φαίνεται πως τα πράγματα μπορούν να κινηθούν γρηγορότερα. Για παράδειγμα, η αποτελεσματική εφαρμογή των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών είναι ουσιώδης», υποστήριξε.
Αναφορικά με τα stress tests, η Ντ. Νουί σημείωσε ότι το αποτέλεσμα θα είναι γνωστό πριν από τη λήξη του προγράμματος «έτσι ώστε οποιαδήποτε ενέργεια, αν χρειαστεί, να ληφθεί έγκαιρα».
«Αυτά τα stress tests δεν είναι μια άσκηση που περνάς ή αποτυγχάνεις» ξεκαθάρισε, προσθέτοντας ότι «η ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης θα αποφασιστεί ανά περίπτωση από την ΕΚΤ.
Όσον αφορά τα stress tests, έχουμε μπροστά μας πλέον έναν μήνα διαπραγμάτευσης με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, μέχρι δηλαδή τις αρχές Απριλίου. Όλο αυτό το διάστημα η ΕΚΤ θα ελέγχει τα δεδομένα και θα στέλνει στην Αθήνα τις παρατηρήσεις της, τις οποίες οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να εντάξουν στα μοντέλα τους και να στείλουν εκ νέου στη Φραγκφούρτη τα αποτελέσματα.
Οι ελληνικές τράπεζες θα παραδώσουν στις 28 Φεβρουαρίου στην ΕΚΤ τα στοιχεία που αφορούν τα αποτελέσματα των τεστ που κάνουν οι τράπεζες με βάση τα δικά τους πρότυπα προσομοίωσης από τον Ιανουάριο και με βάση τις παραδοχές της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής».
Όσο για το πότε οι διοικήσεις των τραπεζών θα γνωρίζουν -άτυπα- τον λογαριασμό, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα έχουν γνώση το πρώτο 15νθήμερο του Απριλίου.
Σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους, με βάση το χρονοδιάγραμμα, οι ελληνικές τράπεζες θα έχουν τις πρώτες επισημάνσεις από τον επόπτη μία εβδομάδα μετά την 28η Φεβρουαρίου και θα πρέπει να προσαρμόσουν τα δικά τους tests αντίστοιχα μέχρι στις 15 Μαρτίου, οπότε θα στείλουν και τα ανανεωμένα στοιχεία.
Εν συνεχεία, μέχρι τις αρχές Απριλίου οφείλουν να έχουν λάβει υπ’ όψιν τους τις νέες παρατηρήσεις της ΕΚΤ και να έχουν αποστείλει τα διορθωμένα αρχεία που θα εξεταστούν με στόχο να βγει ο τελικός «λογαριασμός» των stress tests, ο οποίος για τις ελληνικές τράπεζες θα ανακοινωθεί στις 4 Μαΐου.
Εν συνεχεία, ανάλογα με το αν προκύψουν ή όχι κεφαλαιακές ανάγκες, θα υποβληθούν τα σχετικά σχέδια στα οποία θα περιγράφονται οι τρόποι κάλυψης των αναγκών.
