Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
Τέσσερα από τα συνολικά 88 αγκάθια - προαπαιτούμενα της τέταρτης και, εκτός απροόπτου, τελευταίας αξιολόγησης της οικονομίας από τους δανειστές δημιουργούν τον μεγαλύτερο «πονοκέφαλο» στην κυβέρνηση.
Η αντίστροφη μέτρηση για την έναρξη των διαπραγματεύσεων που θα οδηγήσουν, όπως όλα δείχνουν, τη χώρα εκτός μνημονίων και σε μια νέα μορφή εποπτείας μετά τον Αύγουστο του 2018, έχει ξεκινήσει και η κυβέρνηση βάζει στο φουλ τις μηχανές.
Άμεση φυσικά επιδίωξη του οικονομικού επιτελείου είναι στο Eurogroup της 19ης Φεβρουαρίου να έχουν όλα τελειώσει όσον αφορά τις εκκρεμότητες με τα προαπαιτούμενα της τρίτης αξιολόγησης και φυσικά σχετίζονται με τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, το Ελληνικό, τη ΔΕΣΦΑ, αλλά και τη μείωση του χρέους του Δημοσίου προς τους ιδιώτες.
Εφόσον κλείσει αυτός ο «κύκλος» και εγκριθεί η εκταμίευση της δόσης των περίπου 5,7 δισ. ευρώ, θα δοθεί το πράσινο φως για επιστροφή των δανειστών στην Αθήνα ώστε να ξεκινήσει η τελευταία «μάχη».
88 προαπαιτούμενα
Ο δρόμος για έξοδο από τα μνημόνια σε κάθε περίπτωση δεν θα είναι εύκολος, όχι μόνο γιατί και σε αυτές τις διαπραγματεύσεις τα προαπαιτούμενα είναι πολλά, συνολικά 88, αλλά κυρίως γιατί υπάρχουν τέσσερα που ενδέχεται να δημιουργήσουν αναταράξεις εντός και εκτός κυβερνητικού συνασπισμού.
Ειδικότερα, τα βασικότερα αγκάθια της τέταρτης αξιολόγησης είναι τα εξής:
1. Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί κινητών και ακινήτων που ξεκινούν σε όλη τη χώρα από την 1η Μαΐου για οφειλές προς το Δημόσιο για ποσά από 500 ευρώ και πάνω.
2. Η αποκοπή των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ και στη συνέχεια η δρομολόγηση της πώλησης του 17%. Μέσα στον μήνα αναμένεται να έρθει στη Βουλή ο νόμος για τις προς πώληση μονάδες σε Φλώρινα και Μεγαλόπολη.
3. Ο επανυπολογισμός όλων των συντάξεων ώστε να γίνουν οι μειώσεις από την 1η Ιανουαρίου 2019.
4. Η υπουργική απόφαση για την περικοπή του ΕΚΑΣ από το 2019.
Θα πρέπει δε να αναφερθεί ότι στις εν λόγω διαπραγματεύσεις θα πρέπει να ξεπεραστεί και ο σκόπελος της τυχόν μείωσης του αφορολόγητου από το 2019 αντί για το 2020, στην περίπτωση φυσικά που ΔΝΤ και Ε.Ε. κρίνουν ότι απαιτείται για την επίτευξη πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ το 2019.
Αξίζει να σημειωθεί ότι βάσει του υπάρχοντος χρονοδιαγράμματος η άφιξη των δανειστών στην Αθήνα έχει οριστεί για τις 26 Φεβρουαρίου, καθώς όλοι θεωρούν ότι δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο, αφού ταυτόχρονα θα γίνονται και οι συζητήσεις για την απομείωση του χρέους.
Στόχος παραμένει οι όποιες αποφάσεις να οριστικοποιηθούν στο Eurogroup που θα πραγματοποιηθεί στις 12 Μαρτίου, λόγος για τον οποίο το θέμα θα είναι ψηλά στην ατζέντα των δανειστών. Στις 26 Φεβρουαρίου αναμένεται να έρθουν στην Αθήνα οι επικεφαλής των κλιμακίων των θεσμών (Πίτερ Ντόλμαν- ΔΝΤ, Ντέκλαν Κοστέλο- Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Φραντσέσκο Ντρούντι- ΕΚΤ και Νικόλα Τζιαμαρόλι- ESM).
Η συγκεκριμένη επίσκεψη θα είναι ολιγοήμερη και στις συζητήσεις θα τεθούν η ατζέντα και το χρονοδιάγραμμα των επόμενων επαφών, καθώς και η πορεία υλοποίησης ορισμένων από τα πλέον σημαντικά προαπαιτούμενα.
Οι επικεφαλής των κλιμακίων προγραμματίζεται να επανέλθουν μετά το Πάσχα για τις τελικές διαπραγματεύσεις, μεταξύ των οποίων θα περιλαμβάνονται οι λεπτομέρειες του «ελληνικού προγράμματος» που θα εφαρμοστεί μετά το μνημόνιο, οι ρυθμίσεις για το χρέος, καθώς και το είδος της εποπτείας μετά την -χωρίς προληπτική πιστωτική γραμμή- έξοδο από το πρόγραμμα.
Εκτός φυσικά από τις εξελίξεις στο χρέος, οι επικεφαλής της τρόικας θα πρέπει προτού αναχωρήσουν από τη χώρα μας να έχουν στα χέρια τους και το σχέδιο μεταρρυθμίσεων για τα επόμενα τέσσερα ή πέντε χρόνια, ώστε να έχουν τον χρόνο να το μελετήσουν και να διατυπώσουν παρατηρήσεις και τυχόν ενστάσεις.
Το σχέδιο άλλωστε αυτό θα συνοδεύει και τις δεσμεύσεις που θα αναλάβει το οικονομικό επιτελείο για τη μεταμνημονιακή περίοδο και οι οποίες θα έχουν στο επίκεντρό τους παρεμβάσεις στο Δημόσιο και στα εργασιακά, αλλά και φυσικά όλο το πλαίσιο των επικείμενων μεταρρυθμίσεων σε όλο το φάσμα της οικονομίας.
Γαλλικό μοντέλο για το χρέος
Με «άγνωστο Χ» προς το παρόν τη στάση του ΔΝΤ και την αναμενόμενη από το Ταμείο νέα έκθεση βιωσιμότητας του χρέους, Ελλάδα και Ευρωπαίοι εταίροι συμφωνούν ότι η διευθέτηση για το χρέος πρέπει να βασίζεται στο λεγόμενο «γαλλικό μοντέλο» και να συνίσταται στα εξής: Αφενός στη σύνδεση της ανά έτους καταβολής των τοκοχρεολυσίων με τον βαθμό μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας, έως ότου αποπληρωθεί το 75% του δημοσίου χρέους. Για παράδειγμα, εάν υπάρξουν περίοδοι στασιμότητας στην οικονομία, θα μειώνονται και τα ποσά που θα δίδονται για τοκοχρεολύσια. Και αφετέρου στην υπό όρους (conditionality) ελάφρυνση του χρέους με βάση μεταρρυθμίσεις που θα υλοποιούνται. Κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν ότι έως το Eurogroup του Ιουνίου (ή έστω λίγο αργότερα) θα έχει ολοκληρωθεί η συμφωνία με τους θεσμούς για όλα τα προαναφερθέντα. Ταυτόχρονα, ωστόσο, τους επόμενους μήνες και έως την καταληκτική προθεσμία θα πρέπει να έχουν υλοποιηθεί και τα εναπομείναντα 88 προαπαιτούμενα.
Τα 2 σκέλη
Επισημαίνεται ότι το «ελληνικό πρόγραμμα» σχεδιάζεται να έχει δύο βασικά σκέλη: το αναπτυξιακό και το κοινωνικό. Το αναπτυξιακό τμήμα θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και τα εξής:
- Τις προτεραιότητες ενισχύσεων ανά κλάδους (π.χ. ενέργεια, αγροτοδιατροφή κ.λπ.)
- Το σχέδιο ενίσχυσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων
- Τον εντοπισμό και επίλυση προβλημάτων σε βασικούς τομείς (π.χ. αντιμετώπιση γραφειοκρατίας, ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης, «κόκκινα» δάνεια κ.λπ.)
- Τον προγραμματισμό των χρηματοδοτήσεων.
Όσον αφορά το κοινωνικό σκέλος, θα τεθούν οι στόχοι για την ενίσχυση του κράτους πρόνοιας (π.χ. στελέχωση νοσοκομείων, επιδόματα, αύξηση κατώτατου μισθού).
